มัลติเพิลอัลลีล MULTIPLE ALLELES อ.ดร.จิรวัฒน์ สนิทชน ภาควิชาพืชศาสตร์และทรัพยากรการเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ตัวอย่าง Genotype และการข่มกันของอัลลีล Multiple alleles กลุ่มหนึ่ง ประกอบด้วย 4 อัลลีล A1, A2, A3 และ A4 Genotype ที่เป็น Homozygous A1A1 A2A2 A3A3 A4A4 Heterozygous กับ A1 A1A2 A1A3 A1A4 Heterozygous กับ A2 A2A3 A2A4 Heterozygous กับ A3 A3A4

Multiple Alleles กลุ่มของอัลลีลที่มีมากกว่า 2 อัลลีลขึ้นไป อยู่ในตำแหน่งเดียวกันบนโครโมโซม สิ่งมีชีวิตที่มีจีโนมเป็น haploid ก็มี multiple alleles ได้ แม้ตำแหน่งมากกว่า 2 อัลลีล บนตำแหน่งบนโครโมโซม แต่ genotype ก็จะมีเพียงครั้งละ 2 อัลลีล

มัลติเพิลอัลลีลควบคุมสีขนของกระต่าย C - สีน้ำตาลปนเทา (wild type) cch - สีเทาเงิน (chinchilla) ch - ส่วนลำตัวสีขาว แต่ปลายจมูก เท้าและหางสีดำ (himalayan) c - สีขาวทั้งตัว (albino)

3 สีน้ำตาลปนเทา : 1 สีเทาเงิน พ่อแม่ สีน้ำตาลปนเทา สีเทาเงิน สีน้ำตาลปนเทา F1 F2 3 สีน้ำตาลปนเทา : 1 สีเทาเงิน

พ่อแม่ F1 F2 สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก สีน้ำตาลปนเทา เท้าและหางสีดำ 3 สีน้ำตาลปนเทา : 1 สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก เท้าและหางสีดำ

3 สีน้ำตาลปนเทา : 1 สีขาวทั้งตัว พ่อแม่ สีน้ำตาลปนเทา สีขาวทั้งตัว สีน้ำตาลปนเทา F1 F2 3 สีน้ำตาลปนเทา : 1 สีขาวทั้งตัว

พ่อแม่ F1 F2 สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก สีเทาเงิน เท้าและหางสีดำ 3 สีเทาเงิน: 1 สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก เท้าและหางสีดำ

3 สีเทาเงิน : 1 สีขาวทั้งตัว พ่อแม่ สีเทาเงิน สีขาวทั้งตัว F1 สีเทาเงิน F2 3 สีเทาเงิน : 1 สีขาวทั้งตัว

พ่อแม่ F1 F2 สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก สีขาวทั้งตัว เท้าและหางสีดำ สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก เท้าและหางสีดำ F1 F2 3 สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก เท้าและหางสีดำ : 1 สีขาวทั้งตัว

ฟีโนไทป์ ยีโนไทป์ CC , Ccch , Cch , Cc cchcch , cchch , cchc สีน้ำตาลปนเทา CC , Ccch , Cch , Cc สีเทาเงิน cchcch , cchch , cchc สีขนลำตัวสีขาว ปลายจมูก เท้าและหางสีดำ chch , chc สีขาวทั้งตัว cc

The ABO Blood Groups Genotype Antigen Phenotype IAIA IAIO A IBIB IBIO IAIB A,B AB IOIO Neither O

Parents Potential Offspring Phenotypes Genotypes A B AB O A x A IAIO x IAIO 3/4 - 1/4 B x B IBIO x IBIO O x O IOIO x IOIO all A x B IAIO x IBIO A x AB IAIO x IAIB 1/2 A x O IAIO x IOIO B x AB IBIO x IAIB B x O IBIO x IOIO AB x O IAIB x IOIO AB x AB IAIB x IAIB

Self Incompatability Gametophytic self-incompatability (GSI) The Rnase mechanism The S-glycoprotein Sporophytic self-incompatability

Self Incompatability The Rnase mechanism ถ้าสองอัลลีล จากตัวผู้และตัวเดียวพบกัน S-Rnase จะทำให้ ribosomal RNA สลายตัวใน pollen tube ทำให้ pollen tube elongation ชะงัก และ pollen grain ตาย

Self Incompatability The S-glycoprotein mechanism Interaction ระหว่าง male และ female determinant ทำให้มีการส่ง signal ไปยัง pollen tube ซึ่งจะส่งผลต่อสมดุลcalcium Cation gradeint ทำให้มีผลต่อ pollen tube elongation P26 protein เกี่ยวข้องกับ pyrophosphatase จะยับยั้งกระบวนการ phosphorelation มีผลต่อการสังเคราะห์สาร building block บางตัว ซึ่งมีผลต่อ pollen tube elongation

Self Incompatability Sporophytic self-incompatability พืชตระกูล brassica ในเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ มีโปรตีน SCR และ SP11 สามารถผลิตอัลลีลได้มากมาย และมีระดับการข่มของอัล ลีลเนื่องจากมีปฏิกิริยาที่เกิดระหว่างอัลลีลเหล่านั้น พืชตระกูล brassica ที่ stigma จะมี transmembrane protein เป็น receptor ของ SCR/SP11 ชื่อ SRK ปฏิกิริยาระหว่าง SRK และ SCR/SP11 ทำให้ยับยั้ง pollen

Self Incompatability

Self Incompatability

Self Incompatability

Self Incompatability

Self Incompatability

Self Incompatability