เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

ความหมายและความสำคัญของ เครื่องราชอิสริยาภรณ์

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 11 พระมหากษัตริย์ทรงไว้ซึ่งพระราชอำนาจ ที่จะสถาปนาฐานันดรศักดิ์ และพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ 3

มาตรา 192 พระมหากษัตริย์ทรงไว้ซึ่งพระราชอำนาจ ที่จะถอดถอนฐานันดรศักดิ์ และเรียกคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ เป็นของพระมหากษัตริย์ เป็นเครื่องหมายแสดงเกียรติยศ พระราชทานเป็นบำเหน็จความชอบ ในราชการหรือส่วนพระองค์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ เป็นของมีค่า เป็นงานวิจิตรศิลป์ของชาติ เป็นเครื่องหมายแสดงความผูกพันระหว่าง สถาบันพระมหากษัตริย์ กับประชาชน เป็นสื่อกระชับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

คุณค่าของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ 1. เป็นเครื่องหมายเชิดชูเกียรติของ ผู้ได้รับพระราชทานที่จะใช้ประดับ ในงานพระราชพิธีต่าง ๆ 2. เป็นเครื่องบำรุงขวัญและกำลังใจให้แก่ ผู้ประกอบคุณงามความดีที่จะเป็นตัวอย่าง ของการดำรงตนในสังคมสืบไป 3. ได้สิทธิพิเศษบางประการ เช่น ลดหย่อน ค่าธรรมเนียมของทางราชการบางประเภท 4. ขอพระราชทานเพลิงศพได้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย

พระราชลัญจกร

ในการพิจารณาเสนอขอพระราชทาน หลักเกณฑ์ทั่วไป ในการพิจารณาเสนอขอพระราชทาน ความประพฤติดี ไม่เคยถูกจำคุก เว้นความผิดโดยประมาทหรือลหุโทษ ไม่เคยถูกเรียกคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์ มีความดีความชอบ พิจารณาชั้นตราและระยะเวลาตามบัญชี ฯ

การเสนอขอพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ให้แก่ข้าราชการ 1. บุคคลที่จะเสนอขอพระราชทาน 1) เป็นผู้มีสัญชาติไทย 2) เป็นผู้ไม่เคยต้องรับโทษจำคุก โดยคำพิพากษาถึงที่สุด (เว้นแต่ความผิดที่กระทำโดยประมาท หรือความผิดลหุโทษ) 3) เป็นผู้ที่ไม่เคยมีพระบรมราชานุญาตให้เรียกคืน เครื่องราชอิสริยาภรณ์ 4) ห้ามขอปีติดกัน เว้นแต่กรณีเกษียณอายุราชการ 5) ต้องรับราชการติดต่อกันเป็นเวลาไม่น้อยกว่า 5 ปีบริบูรณ์ ก่อนวันพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาไม่น้อยกว่า 60 วัน (ภายใน 6 ตุลาคม) 6) กรณีเกษียณอายุราชการต้องมีคุณสมบัติครบถ้วน ตามเกณฑ์ของระเบียบ ฯ 16

การเสนอขอพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ให้แก่ข้าราชการ (ต่อ) 2. ในการพิจารณาเสนอขอพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ แก่บุคคลใด ให้พิจารณาโดยรอบคอบว่า บุคคลนั้นได้กระทำ ความดีความชอบเป็นประโยชน์แก่ราชการหรือสาธารณชน จนถึงขนาดควรได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ โดยมิใช่พิจารณาแต่เพียงตำแหน่ง ระดับ ชั้น ชั้นยศ หรือ ครบกำหนดระยะเวลาที่จะขอพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ได้เท่านั้น ทั้งนี้ เพื่อให้บุคคลที่ได้รับพระราชทานรู้สึกภาคภูมิใจในเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่ได้รับพระราชทานอย่างแท้จริง และเพื่อให้เครื่องราชอิสริยาภรณ์เป็นเครื่องหมายเชิดชูเกียรติยศ อย่างสูงด้วย

ถูกลงโทษทางวินัยในปีใด ให้เพิ่มระยะเวลา สำหรับการเสนอขอพระราชทาน อีก 1 ปี ยกเว้นโทษภาคทัณฑ์ อยู่ระหว่างถูกดำเนินการทางวินัยหรือคดีอาญา รอการเสนอขอพระราชทานไว้ก่อนได้ หากจะเสนอขอพระราชทาน ต้องรายงานพฤติการณ์ด้วยทุกราย ข้อแนะนำ กรณีถูกดำเนินคดีอาญาเนื่องจากการปฏิบัติหน้าที่ หากอัยการรับแก้ต่างให้ ควรระบุเน้นไปในเอกสารรายงานพฤติการณ์ด้วย

เหรียญจักรพรรดิมาลา เพื่อพระราชทานให้แก่ข้าราชการ ฝ่ายพลเรือนที่รับราชการมาด้วยความเรียบร้อยเป็นเวลาไม่น้อยกว่า 25 ปี โดยไม่เคยได้รับโทษทางวินัย การนับเวลาในการขอพระราชทานเหรียญจักรพรรดิมาลาให้นับเวลาราชการทั้งหมดรวมกัน หากเข้ารับราชการก่อนอายุครบ 18 ปีบริบูรณ์ ให้นับตั้งแต่วันอายุครบ 18 ปีบริบูรณ์เป็นต้นไป ทั้งนี้ จะต้องจัดทำประวัติการรับราชการประกอบการขอพระราชทาน โดยให้เรียงลำดับการ รับราชการตั้งแต่เข้ารับราชการจนครบ 25 ปีบริบูรณ์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์

ปฐมดิเรกคุณาภรณ์ (ป.ภ.) บุรุษ

หลักการพื้นฐานในการเสนอขอพระราชทาน เครื่องราชอิสริยาภรณ์ดิเรกคุณาภรณ์ ตรวจสอบคุณสมบัติให้ถูกต้อง ตรวจสอบผลงานความดีความชอบ หรือหลักฐานการบริจาค ให้ถูกต้อง ตรวจสอบคำนำหน้าชื่อ ชื่อ นามสกุล ให้ถูกต้อง จัดทำเอกสารเสนอขอพระราชทานให้ถูกต้อง ส่งภายในระยะเวลาที่กำหนด

คุณสมบัติในการขอพระราชทาน เครื่องราชอิสริยาภรณ์ดิเรกคุณาภรณ์ ความประพฤติดี ไม่เคยถูกจำคุก เว้นความผิดโดยประมาทหรือลหุโทษ ไม่เคยถูกเรียกคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์ หากได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ดิเรกคุณาภรณ์มาแล้ว ระบุชั้นตราและปีที่ได้รับพระราชทานในแบบ นร.3 ด้วย

การตรวจสอบผลงานความดีความชอบ ผลงานดีเด่น หรือควรแก่การสรรเสริญ หรือฝ่าอันตรายฯ อันเป็นประโยชน์แก่สังคม ไม่เคยใช้เสนอขอพระราชทาน ผลงานที่ทำร่วมกัน ต้องแยกของแต่ละบุคคลให้ชัดเจน กรณีทำผลงานแก่นิติบุคคล นิติบุคคลต้องตามประกาศฯ ต้องมีหนังสือรับรองแสดงผลงาน นร.1 ระบุให้ชัดเจนว่าทำอะไร อย่างไร เมื่อไร ผลเป็นอย่างไร

การตรวจสอบกรณีการบริจาค เป็นการบริจาคเพื่อสาธารณประโยชน์ เป็นทรัพย์สินของผู้บริจาค และไม่มีเงื่อนไข /ภาระติดพัน ไม่เคยใช้เสนอขอพระราชทาน กรณีที่ต้องจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ให้จดก่อน กรณีบริจาคร่วมกัน ให้แสดงว่าแต่ละคนบริจาคเท่าไร การบริจาคให้นิติบุคคล ต้องเป็นนิติบุคคลตามประกาศฯ ที่ดิน ทรัพย์สินที่ไม่ใช่เงิน ต้องมีหนังสือรับรองมูลค่า ต้องมีหนังสือรับรองแสดงรายการการบริจาค นร.2

กรณีบริจาคทรัพย์สิน

กรณีผลักดันให้นิติบุคคลบริจาคทรัพย์สิน

(ตั้งแต่ชั้น บ.ภ. ขึ้นไป) ดุมและแพรแถบย่อ เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ (ตั้งแต่ชั้น บ.ภ. ขึ้นไป)

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๔๖             ผู้ใดไม่มีสิทธิที่จะสวมเครื่องแบบ หรือประดับเครื่องหมายของเจ้าพนักงาน สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งรัฐ สมาชิกสภาจังหวัด หรือสมาชิกสภาเทศบาล หรือไม่มีสิทธิใช้ ยศ ตำแหน่ง เครื่องราชอิสริยาภรณ์ หรือสิ่งที่หมายถึง เครื่องราชอิสริยาภรณ์ กระทำการเช่นนั้นเพื่อให้บุคคลอื่น เชื่อว่าตนมีสิทธิ ต้องระวางโทษ จำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

การส่งคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์  คืนชั้นรอง เมื่อได้รับชั้นสูงขึ้นในตระกูลเดียวกัน เมื่อถึงแก่กรรมให้ส่งคืนทุกชั้น ภายใน 30 วัน โดยไม่ต้องคืนประกาศนียบัตรฯ  ตระกูลดิเรกคุณาภรณ์ ให้ส่งคืนชั้นรอง เมื่อถึงแก่กรรม ทายาทเก็บชั้นสูงสุดไว้ โดยไม่ต้องคืนประกาศนียบัตรฯ  ถ้าทรงโปรดเกล้าฯ ให้เรียกคืน ต้องคืนทุกชั้น และต้องคืนประกาศนียบัตรฯ ด้วย  เหรียญจักรพรรดิมาลา ไม่ต้องส่งคืน

ราคาชดใช้แทนเครื่องราชอิสริยาภรณ์ กรณีที่ไม่สามารถส่งคืน (1 มี.ค.54 เป็นต้นมา) ช้างเผือก มงกุฎไทย ดิเรกคุณาภรณ์ ชั้น บุรุษ สตรี ม.ป.ช. 34,646 26,908 ม.ว.ม. 46,192 36,922 - ป.ช. 23,864 18,642 ป.ม. 22,488 17,016 ป.ภ. 26,538 21,656 ท.ช. 13,948 10,934 ท.ม. 14,934 10,008 ท.ภ. 15,486 12,144 ต.ช. 5,704 5,054 ต.ม. 5,456 4,340 ต.ภ. 7,142 6,176 จ.ช. 2,978 3,158 จ.ม. จ.ภ. 4,122 4,160 บ.ช. 2,838 3,000 บ.ม. บ.ภ. 4,054 4,094 ร.ท.ช. 2,004 2,278 ร.ท.ม. 1,686 1,970 ร.ท.ภ. 3,202 ร.ง.ช. 1,956 2,228 ร.ง.ม. 1,638 1,922 ร.ง.ภ. 3,110 3,154 ร.จ.พ. 1,896 2,174