แนวคิดการดำเนินงานของ สรพ. กับงานพัฒนาคุณภาพ การดำเนินงานด้านเอดส์/โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ นพ.อนุวัฒน์ ศุภชุติกุล สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) CoP การพัฒนาคุณภาพการดูแลรักษาผู้ติดเชื้อเอชไอวีระดับประเทศ โรงแรมเอเซียแอร์พอร์ต จ.ปทุมธานี 30 มกราคม 2556 10.45-11.20 น.

HA-PCT Ortho ทำงานคุณภาพอย่างมีความสุข Appreciate มองเห็นคุณค่าดีๆ ในสิ่งรอบตัว Influence ชักชวนผู้เกี่ยวข้องในขอบเขตที่เราทำได้ ยุ, แหย่, สร้างเพื่อน, สร้างชุมชน Control ควบคุมตัวเอง ความคิด การแสดงออก การกระทำ ผมเริ่มต้นด้วยการชักชวนให้ทดลองใช้หลัก AIC กับการทำในใจของเราให้แยบคาย เราอาจจะเคยรู้จัก AIC ในฐานะเป็นเครื่องมือของการสร้างทีม เครื่องมือของการจัดทำวิสัยทัศน์และแผนยุทธศาสตร์ขององค์กร แต่ในครั้งนี้เราลองมาดู AIC กับตัวเราเอง Appreciation เป็นสิ่งที่จะช่วยแก้ปกติวิสัยของเราที่มักจะมองเห็นด้านลบชัดเจนกว่าด้านบวก เมื่อเรามาพบปะกัน เรามักจะพูดแต่เรื่องที่เป็นปัญหา อุปสรรค ข้อคับข้องใจ แต่ถ้าพิจารณาให้ดีแล้วจะพบว่าในสถานการณ์ที่เราพูดถึงนั้น มีด้านที่เป็นบวก ด้านที่มีคุณค่า ด้านที่ก่อให้เกิดประโยชน์อีกมาก ซึ่งเรามักจะละเลยไป เมื่อมีโอกาสเราควรจะมองทั้งสองด้านควบคู่กัน แล้วเราอาจจะพบด้านบวกมากกว่าด้านลบ หรือเห็นโอกาสที่จะใช้ด้านบวกให้เป็นประโยชน์ Influence & Control เป็นสิ่งที่เราจะใช้จัดการกับด้านลบ หรือนำด้านบวกมาใช้ให้เป็นประโยชน์ Influence อาจจะเป็นการชักชวนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงด้วยการยุ การแหย่ การสร้างกลุ่มเพื่อน การสร้างชุมชนนักปฏิบัติ ภายใต้ขอบเขตที่เราสามารถทำได้ ซึ่งเราจะต้องทำใจว่าผลลัพธ์จะไม่ได้ 100% อาจจะได้ตั้งแต่ 0-99% หรือโดยเฉลี่ย 50% ขึ้นกับสถานการณ์และ tactic ที่เราใช้ หากพบว่ายังได้ผลน้อย เราก็ทบทวนเพื่อปรับปรุง tactic ของเราในการ influence ผู้อื่น Control คือการควบคุมตัวเอง ทั้งควรคุมความคิด การแสดงออก และการกระทำ ซึ่งเราสามารถทำได้ 100% เราคิดอย่างไร เราก็จะแสดงออกถึงความคิดเหล่านั้นออกมาไม่ทางตรงก็ทางอ้อม ท่าทีที่เราแสดงออกเป็นเช่นไร เราก็ได้รับผลเช่นนั้นกลับคืนมา ผมเล่าให้ที่ประชุมฟังว่า ปกติผมเป็นคนเดินเร็ว และคิดว่าการเดินเร็วเป็นการทดสอบร่างกายของเราเอง แต่เมื่อลงจากเครื่องในเช้าวันนี้ ผมทดลองเดินด้วยอัตราที่ช้ากว่าเดิม พร้อมทั้งทำความรู้สึกในใจว่า การเดินครั้งนี้เป็นการเดินสู่จุดสิ้นสุดของชีวิต แต่ละก้าวที่ก้าวไปคือการก้าวไปสู่จุดจบ การทำเช่นนี้บางช่วงเกิดความรู้สึกตีบตันขึ้นมาอย่างทันทีทันใด แต่เมื่อกลับมาสู่ภาวะปกติได้ ผมรู้สึกว่าโอกาสที่จะเกิดความรู้สึกในด้านที่เป็นเป็นอกุศลลดลงโดยปริยาย อาจจะเป็นคำตอบ (ซึ่งไม่รู้ว่าจะได้ผลหรือไม่) สำหรับทีมงานที่ frustrate ในการทำงานเป็นทีม หากแต่ละคนจะคิดว่าวันนี้เป็นวันที่เราจะทำงานเป็นวันสุดท้ายในชีวิตของเรา (ด้วยความปิติปราโมทย์ที่เราทำหน้าที่ของเรามาอย่างครบถ้วนแล้ว) เราจะมีท่าทีต่อเพื่อนร่วมงานของเราอย่างไร ต่อผู้ป่วยของเราอย่างไร เราจะยังคงคาดหวัง เคี่ยวเข็ญ ขัดแย้ง และโกรธขึ้งกับเพื่อนร่วมงานของเราอยู่หรือไม่ เมื่อท่าทีของเราเปลี่ยนไป การตอบสนองที่ได้รับจะเปลี่ยนไปอย่างไร บรรยากาศและความสัมพันธ์จะเปลี่ยนไปอย่างไร

การพัฒนาที่เรียบง่าย Plan/Design -> Do Purpose Process Performance Study/Learn กิจกรรม: โครงการ: หน่วยงาน: องค์กร: Act/Improve

3P & Coaching มิติคุณภาพ ประเด็นคุณภาพสำคัญ ตัวชี้วัด Purpose Process Process Management/Innovation Lean Thinking/Visual Management Risk Management/HFE Evidence-based Practice Spiritual/Health Promotion Research/KM Purpose Process Performance มิติคุณภาพ ตัวชี้วัด ประเด็นคุณภาพสำคัญ

ดูให้ครอบคลุมทุกมิติ Accessibility Appropriateness Acceptability Competency Continuity Coverage Effectiveness Efficiency Equity Humanized/Holistic Responsive Safety Timeliness

Primary Care Quality Program District Health System Appreciation (DHSA) Primary Care Accreditation (PCA) Healthcare Accreditation (HA)

Hospital Level Program Seamless Provincial Healthcare Accreditation HA Plus Comparative Hospital Indicator (THIP) Program & Disease Specific Certification Hospital Accreditation (HA)

Program & Disease Specific Certification การเปิดเวทีให้นำ Good Practice มาแบ่งปัน (ระบบงาน หรือระบบการดูแลผู้ป่วย)

ลักษณะสำคัญของระบบที่จะได้รับการรับรอง แสดงให้เห็นการจัดการกระบวนการ (process management) อย่างเป็นระบบ มีการวิเคราะห์กระบวนการสำคัญที่ครอบคลุมทั้งสายธารแห่งคุณค่า (value stream) และใช้มาตรฐาน I-6 แสดงให้เห็นผลลัพธ์ที่ดีถึงดีมาก และแนวโน้มที่ดีขึ้น มีการใช้ข้อมูลเทียบเคียงที่ท้าทาย แสดงให้เห็นการประเมินและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ระบบงานที่มีบูรณาการ การสร้างนวัตกรรม และ/หรือ งานวิจัยจากงานประจำ หรือการสร้างองค์ความรู้ที่สำคัญ (EI3) แสดงให้เห็นกระบวนการพัฒนาที่ขจัดความสูญเปล่า ป้องกันความเสี่ยง ใช้หลักฐานทางวิชาการ รวมถึงการสร้างเสริมสุขภาพ และมิติด้านจิตวิญญาณ (Waste, Safety, Standard, Spiritual, Health Pronmotion)

Comparative Indicator การเลือกตัวชี้วัด ครอบคลุมให้มาก แต่ละโรคมีน้อยตัว เน้น outcome แต่ไม่ละเลย process ชี้นำการเปลี่ยนแปลง คุ้มค่าที่จะเก็บมาเปรียบเทียบ เป็นการวัดในระดับ รพ. มิใช่ระดับชุมชน ไม่ขึ้นกับทรัพยากรหรือปริมาณผู้ป่วย

หนทางที่เรียบง่าย

เริ่มด้วยเปลี่ยนความคุ้นชินเดิม ฝึกฝน ตระหนักในคุณค่าและความหมายของงานที่ดี มีความตื่นตัว ว่องไวต่อการรับรู้สิ่งผิดปกติ ลงมือปฏิบัติอย่างสร้างสรรค์ ใช้ศิลปะ ความประณีต กิจกรรมคุณภาพระดับบุคคล สมุดบันทึกคุณภาพ ทบทวนและใคร่ครวญ ผลงานและความเชื่อ พัฒนาศักยภาพในตัวเอง spirituality, work system, knowledge

เติมด้วย Rapid Improvement หมุน PDSA วงเล็กๆ หลายๆ รอบ พร้อมกันหลายๆ วง Patient focus in action ควบรวมการทบทวนกับการตามรอย และต่อยอดด้วยการวิจัย

เน้นการปรับเปลี่ยนด้านใน ทำความเข้าใจและธำรงไว้ซึ่งความสัมพันธ์ที่ดีกับเงาของตนเอง อย่าตกเป็นเหยื่ออารมณ์ของตนเอง ตระหนักรู้และดูว่าจะแปรเปลี่ยนสิ่งเหล่านี้ไปสู่อะไรที่สร้างสรรค์ได้อย่างไร รับรู้และตั้งคำถามต่อความเชื่อที่จำกัดตนเอง (limiting belief) เช่น ฉันจะไม่มีวันทำได้สำเร็จ ใคร่ครวญในความเชื่อที่หลงผิดดังกล่าวว่าทำไมเราจึงเชื่อเช่นนั้น มันจริงหรือไม่ อะไรทำให้เราเชื่อว่ามันจริง ความเชื่อเช่นนี้จำกัดความสามารถของเราอย่างไร เราควรจะมีมันอยู่กับเราหรือไม่ ถ้าเราไม่เชื่อเช่นนี้จะเกิดอะไรขึ้น ตื่นรู้ต่อแนวโน้มที่จะมีปฏิกิริยาตอบโต้โดยไม่ยั้งคิด เมื่อถูกกระตุ้นด้วยบุคคลหรือสิ่งแวดล้อมให้เกิดอารมณ์ ให้หยุดและสังเกตความรู้สึกที่จะตอบโต้นั้นจนกว่ามันจะค่อยๆ ลดหายไป

ใส่ใจข้อมูลรอบด้าน การใช้ประโยชน์จากความรู้ในตัวคน ให้เกียรติและให้พื้นที่แก่ผู้คน ให้กำลังใจแก่กันและกัน AIC ตั้งคำถามเจาะลึก ตั้งคำถามกระตุ้น การใช้ประโยชน์จากผลงานวิชาการ ถามตัวเองว่าจะเอาไปใช้ประโยชน์ได้หรือไม่ อย่างไร ถามตัวเองว่าข้อมูลที่เราต้องรู้เพิ่มเติมมีอะไรบ้าง ถามตัวเองว่าความรู้ที่ยังขาดหายไปคืออะไร

สรรค์สร้าง Productivity  Productivity = Output/Input   Productivity = Efficiency + Effectiveness Productivity = Better, Faster, Safer, Cheaper