Sociology of Development 01460441 สังคมวิทยาการพัฒนา Sociology of Development 4 : 27 พ.ย. 53
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา Change การเปลี่ยนแปลง Progress ความก้าวหน้า Innovation นวัตกรรม Modernization ความทันสมัย Expansion การขยายตัว Wealth รุ่งเรือง/มั่งคั่ง Transformation การเปลี่ยนรูป Growth ความเจริญเติบโต
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา Evolution วิวัฒนาการ Reformation การปฏิรูป Revolution การปฏิวัติ Development การพัฒนา Civilization อารยธรรม Paradigm กระบวนทัศน์ Scenareo ภาพทัศน์ Strategic ยุทธศาสตร์/กลยุทธ์
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา การเปลี่ยนแปลง (Change) หมายถึง การเปลี่ยนสภาพของสิ่งใดๆ ไม่เจาะจงว่าเป็นแบบใด วิธีใดเป็นคำที่ใช้กลาง ๆ ทั่วไป ความก้าวหน้า (Progress) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้นด้านเดียว การประดิษฐ์/นวัตกรรม (Innovation) หมายถึง การค้นคิด ริเริ่มหรือประดิษฐ์ทำสิ่งใหม่ๆ ขึ้นมาในสังคม รวมถึงการนำสิ่งใหม่ที่ทำไว้มาใช้
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา ความทันสมัย (Modernization) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงสิ่งต่างๆ ที่ยังล้าหลัง เก่าแก่โบราณ ให้ทันสมัย คือ เหมือนกับสิ่งเดียวกันในประเทศที่เจริญ แล้ว/ประเทศตะวันตก การขยายตัว (Expansion) หมายถึง การแผ่ขยายให้กว้างขวางใหญ่โตยิ่งขึ้น ความรุ่งเรือง/ความมั่งคั่งสมบูรณ์ (Wealth) หมายถึง ความพร้อมเพรียง อุดมสมบูรณ์ของโภคทรัพย์และ ความสุขสำราญโดยทั่วไป
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา การแปลงรูป (Transformation) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงสภาพ รูปร่างภายนอกหรือหน้าที่ ความเจริญเติบโต (Growth) หมายถึง ความงอกงามเติบโตอย่างช้า ๆ จนโตเต็มที่ การเพิ่มขนาด น้ำหนักหรืออำนาจ วิวัฒนาการ (Evolution) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่ค่อยเป็นไปทีละเล็กละน้อย
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา การปฏิรูป (Reformation) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงในรูปแบบ หรือวิธีการปฏิบัติ ส่วนมากใช้ ในความหมายการเปลี่ยนแปลงที่เกิดภายในลัทธิ ศาสนา หรือระบบต่าง ๆ เช่น การปฏิรูปที่ดิน ระบบข้าราชการ การศึกษา เป็นต้น การปฏิวัติ (Revolution) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงในเรื่องสำคัญ ๆ อย่างมาก รวดเร็วและ อย่างพลิกหน้ามือเป็นหลังมือ โดยอาจจะต้องใช้กำลัง ความรุนแรง
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา อารยธรรม (Civilization) หมายถึง ทำให้มีความเจริญ ความสงบสุขสังคมบนพื้นฐานแห่ง ศีลธรรมและกฎหมาย ความเจริญด้วยองค์การสังคม เช่น การเมือง เศรษฐกิจ สังคม กฎหมาย โดยเฉพาะ อุตสาหกรรม กระบวนทัศน์ (Paradigm) หมายถึง ความคิดรวบยอดของมนุษย์ที่มีต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งหรือ แนวคิด ภาพทัศน์ (Scenareo) หมายถึง การฉายภาพให้เห็นสภาพในอนาคตข้างหน้า
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา ยุทธศาสตร์/กลยุทธ์ (Strategic) หมายถึง การวางกำลัง การวางแนวทางและวิธีการปฏิบัติให้บรรลุ วัตถุประ?สงค์และเป้าหมาย การพัฒนา (Development) ? หมายถึง ...........................................................................
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา การเปลี่ยนแปลง (Change) ความก้าวหน้า (Progress) การประดิษฐ์/นวัตกรรม (Innovation) ความทันสมัย (Modernization) การขยายตัว (Expansion) ความเจริญรุ่งเรือง/ความมั่งคั่งสมบูรณ์ (Wealth) คำกลางๆ ที่ใช้ในการอธิบายวิธีที่จะทำให้เกิดความเจริญในความหมายทั่วๆ ไป
คำและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนา การแปลงรูป (Transformation) ความเจริญเติบโต (Growth) การพัฒนา (Development) คำที่ใช้อธิบายเกี่ยวกับกระบวนการเปลี่ยนแปลง - อะไร - เรื่องใด - ส่วนใด วิวัฒนาการ (Evolution) การปฏิรูป (Reformation) การปฏิวัติ (Revolution) คำที่ใช้อธิบายเกี่ยวกับจังหวะขั้นตอนของการเปลี่ยนแปลง
ความหมายของการพัฒนา หลักเกณฑ์การพิจารณา 1. ลักษณะสัมพันธ์ (Relative) : 2. ลักษณะที่มีเข็มมุ่ง (Goal-orientated) : 3. ลักษณะที่มีค่านิยมสอดแทรก (Normative) :
คุณสมบัติของสังกัปการพัฒนา (Concept) 1. ลักษณะสัมพันธ์ (Relative) : - สังกัปไม่ตายตัว/แน่นอนเสมอไป - คุณสมบัติในเชิงเปรียบเทียบ การพิจารณาสิ่งใด/สิ่งหนึ่งว่า พัฒนาหรือไม่พัฒนาจะต้องเปรียบเทียบกับสิ่งอื่น
คุณสมบัติของสังกัปการพัฒนา (Concept) 2. ลักษณะที่มีเข็มมุ่ง (Goal-orientated) : รูปแบบลักษณะเชื่อมโยงจุดเริ่มต้นกับจุดหมายปลายทาง หรือ เป้าหมาย คือ “การพัฒนาแล้ว” (developed-ness) : Development + สภาวะ (State-of-being) + กระบวนการ (Process)
คุณสมบัติของสังกัปการพัฒนา (Concept) 3. ลักษณะที่มีค่านิยมสอดแทรก (Normative) : - การพัฒนาเป็นการได้มาซึ่งสภาวะที่พึงปรารถนา : ความคิดของแต่ละบุคคล และค่านิยมที่ยึดถือ - การโต้แย้งเกี่ยวกับการพัฒนาเป็นประเด็นความชอบหรือ ค่านิยม (Value preference) การได้มาซึ่งสภาวะที่พึงปรารถนา : ตามความคิดของแต่ละบุคคลและค่านิยมที่ยึดถือ - ประเด็นการพัฒนา : เชิงกระบวนการ (Process) = การได้มาในสิ่งชอบจำนวนมากที่สุด : เชิงสภาวะ (State-of-being) = ความนิยมชมชอบคนในสังคมนั้น เป็นประเด็นจริยธรรม
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา ทางเศรษฐกิจ : การพัฒนาที่มีการเพิ่มผลผลิตอย่างต่อเนื่องและ ก่อให้เกิดการเติบโตทางอุตสาหกรรม (Self- sustaining Industrial Growth) เพื่อทำให้ ประชาชนไม่ยากจน ประกอบด้วย - การผลิต - การจำหน่ายจ่ายแจก - การแลกเปลี่ยน - การลงทุน
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา ทางสังคม : การพัฒนาที่มีการยกระดับความเป็นอยู่ ได้แก่ - การพัฒนาจิตใจ - การพัฒนาแบบแผนและพฤติกรรม - การพัฒนาความสัมพันธ์ของคนในสังคมเพื่อ แก้ปัญหาต่างๆ ในสังคม - การพัฒนาให้กระจายรายได้อย่างเสมอภาค (Income Distribution) และการดึงดูดมวลชน เข้าสู่ระบบเศรษฐกิจการเงิน
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา ทางวัฒนธรรม : การสร้างความรู้สึกว่าตนเป็นชาติ (A New National Self-image) มีความเชื่อมั่นและพร้อม ที่จะเสียสละเพื่อชาติ ทางการเมือง : การเปลี่ยนแปลงทางการเมือง สร้างกระบวนการ ปกครองให้เป็นประชาธิปไตย และประชาชนใน ประเทศมีสิทธิเสีภาพตามกฏหมาย
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา Dudley Seers การพัฒนา เป็นการแสวงหาลู่ทางเพื่อแก้ไขปัญหาความอดอยาก หรือภาวะ ทุโภชนาการ (ความยากจนและความเจ็บป่วยของประชากร) ซึ่งเป็นสิ่งที่บั่นทอนและทำลายศักยภาพของปัจเจกบุคคล “การพัฒนา:” คือ การส่งเสริมความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจและ ความเป็นธรรมทางสังคมโดยมีเป้าหมาย : ครอบครัวมีรายได้เพียงพอต่อการยังชีพ - ปัจจัยสี่ การมีงานทำ (หัวหน้าครอบครัว) ความเสมอภาคได้รับโอกาสจากการให้บริการสาธารณะอย่างเท่าเทียมกัน การมีเสรีภาพขั้นพื้นฐานและมีโอกาสเข้ามีส่วนร่วมกำหนดนโยบายของรัฐ ประเทศมีอิสระในการกำหนดนโยบายและการบริหาร
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา Paul Streeten การพัฒนา เป็นเป้าหมายและกระบวนการที่ครอบคลุมภาวการณ์ เปลี่ยนแปลงทัศนคติคนต่อชีวิตและการทำงาน การเปลี่ยนแปลงสถาบัน ต่างๆ “การพัฒนา” คือ การเสริมสร้างความก้าวหน้า ประกอบด้วย : - การเพิ่มรายได้และผลผลิต - การเปลี่ยนแปลง สภาพและเงื่อนไขกระบวนการ ผลิต หรือระบบการผลิต - การยกระดับมาตรฐานการครองชีพ (โภชนาการ ที่อยู่อาศัย สุขอนามัยและการศึกษา) - การมีทัศนคติที่ดีต่อการทำงาน
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา T. R. Batten ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาชุมชนของอังกฤษได้ให้ความหมายของคำ ว่า พัฒนา หมายถึง การเปลี่ยนแปลงให้ดีขึ้น Brookfield การพัฒนา เน้นด้านเศรษฐกิจ หมายถึง ความก้าวหน้าที่มุ่งเน้น จัดสวัสดิการ เป็นต้น - การลดความยากจน - การลดการว่างงาน - การลดความไม่เสมอภาคทางเศรษฐกิจ
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา Hoogvelt “การพัฒนา” เป็นกระบวนการเปลี่ยนแปลงและการเจริญเติบโต ทางเศรษฐกิจภายใต้การแบ่งโลกออกเป็นโลกที่พัฒนา และไม่พัฒนา อธิบายว่า การพัฒนามีอยู่ 3 ฐานะ ได้แก่ 1. การพัฒนาเป็นกระบวนการวิวัฒนาการของความเจริญเติบโต และการเปลี่ยนแปลงสังคมมนุษย์ รวมทั้งองค์กรทางวัฒนธรรม การพัฒนาเกี่ยวกับทฤษฎีวิวัฒนาการทั้งแนวเก่า แนวใหม่ ความแตกต่างทางสังคม การผสมผสานและการปรับตัวด้วยการทำให้ดีขึ้น ตลอดจนขั้นตอนของวิวัฒนาการทางสังคม
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา Hoogvelt 2. การพัฒนาฐานะเป็นการปฏิสัมพันธ์ ภายใต้โดยกระบวนการ เปลี่ยนแปลงและความเจริญเติบโตของสังคมด้วยการติดต่อสัมพันธ์กับ สังคมต่าง ๆ การพัฒนาของสังคมที่ด้อยพัฒนา ด้วยการติดต่อสัมพันธ์ ทางการค้า ระบบพาณิชย์ ระบบอาณานิคม อาณานิคมยุคใหม่ การแปลง สภาพโครงสร้างของสังคมดั้งเดิมด้วยการเป็นสมัยใหม่ภาพใต้ลัทธิอาณา นิคม การแพร่กระจายทัศนคติ ค่านิยม สถาบันต่าง ๆ ภายใต้ลัทธิอาณา นิคมและการขาดตอนของกระบวนการวิวัฒนาการ
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา Hoogvelt 3. การพัฒนาเป็นการปฏิบัติการ โดยการพัฒนาจะต้องมีการ วางแผนอย่างรอบคอบและตรวจสอบกระบวนการแห่งความเจริญเติบโต และการเปลี่ยนแปลง ซึ่งมีเป้าหมายให้เลือกสำหรับการพัฒนาหลาย ๆ เป้าหมาย รวมทั้งรูปแบบของการพัฒนา เป็นต้น
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา ความหมายของการพัฒนา : การปรับปรุง/การเปลี่ยนแปลงสังคม/สิ่งหนึ่งสิ่งใดอย่างเป็นระบบ เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์/เป้าหมายตามคุณค่าทางวัฒนธรรมของสังคม หนึ่งสังคมใด อย่างมีขั้นตอนหรือเป็นกระบวนการ องค์ประกอบสำคัญตามความหมายการพัฒนา : คุณค่าอันเป็นเป้าหมายของการเปลี่ยนแปลง กระบวนการเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นระบบและขั้นตอน
การพิจารณาประเด็นความหมายของการพัฒนา ปัจจัยกำหนดคุณค่าเป้าหมายแห่งการเปลี่ยนแปลง : ความเชื่อ (Belief) ความคิด (Concept) และทัศนะ (Attitude) ที่มีต่อการมองโลก วัฒนธรรม (Culture) ที่เป็นผลอันเกิดจากระบบกลไก/กระบวนการ ทางสังคม เงื่อนไขสภาวะที่แท้จริง (Concrete Situations) ความเป็นมาและ พัฒนาการสังคม พื้นฐานระบบการผลิต ระบบสังคม วัฒนธรรมและ การเมือง