ทำไม..ที่นี่ไม่มีต้นไม้
+ บทที่ 7 นิเวศวิทยา: ECOLOGY LOGOS OIKOS (KNOWLEDGE) (HOUSE..HABITAT) กัลยา ศรีพุทธชาติ ECOLOGY มาจาก + LOGOS (KNOWLEDGE) OIKOS (HOUSE..HABITAT) วิชานิเวศวิทยา…วิชาที่ศึกษาเกี่ยวกับที่อยู่อาศัย สิ่งมีชีวิตมีความสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม
สุนัขและเจ้าของ
หน่วย หรือขอบเขตของสังคม ระบบนิเวศ :ECOSYSTEM หน่วย หรือขอบเขตของสังคม ระบบนิเวศ มีขนาดที่แตกต่างกันไป ใหญ่ เล็ก
ระบบนิเวศ NATURAL ECOSYSTEM ตามธรรมชาติ ARTIFICIAL ECOSYSTEM มนุษย์สร้างขึ้น
ARTIFICIAL ECOSYSTEM มนุษย์สร้างขึ้น
NATURAL ECOSYSTEM ตามธรรมชาติ
โครงสร้างของระบบนิเวศ STRUCTURE ABIOTIC COMPONENTS ไม่มีชีวิต BIOTIC COMPONENTS มีชีวิต
ABIOTIC COMPONENTS ไม่มีชีวิต TOPOGRAPHIC F…ภูมิประเทศ CLIMATIC F…ภูมิอากาศ EDAPHIC F…ดิน PYRIC F…ไฟ
ภูเขาสูง กั้นฝน และ ความชุ่มชื้น…….……..แห้งแล้ง TOPOGRAPHIC F…ภูมิประเทศ ภูเขาสูง กั้นฝน และ ความชุ่มชื้น…….……..แห้งแล้ง
A B
ความอุดมสมบูรณ์ของดิน M N ความอุดมสมบูรณ์ของดิน
มีความสามารถในการรักษา ธาตุอาหาร และน้ำ แตกต่างกัน ดิน ดินแต่ละชนิด มีความสามารถในการรักษา ธาตุอาหาร และน้ำ แตกต่างกัน ทราย….ต้นไม่มั่นคง ต้นไม่สูง
ความสูง และทิศทางการเจริญของต้น ลม ความสูง และทิศทางการเจริญของต้น
ไฟ ไฟ…ช่วยให้การงอกของเมล็ดเร็วขึ้น ไฟ…คงสภาพสังคมเอาไว้ ตัวอย่าง ทุ่งหญ้า….เกิดไฟไหม้เป็นประจำ คงสภาพเป็นทุ่งหญ้า ไม่พัฒนาไปเป็นป่า
Anabaena BIOTIC COMPONENTS มีชีวิต PRODUCER (ผู้ผลิต) Rhodobacter สร้างอาหารได้เอง..ส่วนมากเป็นพืชสีเขียว,แบคทีเรียบางชนิด Anabaena AUTOTROPHS Rhodobacter
CONSUMER ผู้บริโภค กินสิ่งมีชีวิตอื่นเป็นอาหาร……ส่วนมาก..สัตว์ HETEROTROPHS เรียกตามลำดับการกิน PRIMARY CONS SECONDARY CONS TERTIARY CONS
แบ่งตามอาหารหลักที่กิน HERBIVORES.. กินพืช CARNIVORES..กินสัตว์ OMNIVORES SCAVENGERS.กินซาก
พืช ไม่สร้างอาหารเอง จัด.. HETEROTROPHS INORGANIC อนินทรีย์ ผู้ย่อยสลาย 3. DECOMPOSERS ไม่สร้างอาหารเอง จัด.. HETEROTROPHS มีกระบวนการย่อยสลายซาก และของเสียของสิ่งมีชีวิต(ORGANIC) พืช INORGANIC อนินทรีย์
บทบาทที่สำคัญในระบบนิเวศ WATER CYCLE..การหมุนเวียนของน้ำ NUTRIENT CYCLE..การหมุนเวียนของสารอาหาร ENERGY FLOW..การไหลของพลังงาน
WATER CYCLE..การหมุนเวียนของน้ำ CONDENSATION PRECIPITATION EVAPORATION
PRODUCER HERBIVORE CARNIVORE DECOMPOSER SOIL NUTRIENT ENERGY
กินซาก
TEN PERCENT LAW การถ่ายทอดแต่ละขั้นตอน ส่งพลังงานไปได้เพียง 10-20 % ส่วนใหญ่สูญไปในการหายใจ (R) และผู้ย่อยสลาย ( ) 100 10 1 0.1 R
CO2 O2 พืช สัตว์ N BACTERIA
DECOMPOSER R CONSUMER R PRODUCER CO2
ตาม การกินกันเป็นลำดับ NUTRIENT CYCLE..การหมุนเวียนของสารอาหาร บก น้ำ อากาศ หมุนอยู่ใน 3 ส่วนสำคัญ อากาศ น้ำ และ บก การถ่ายทอด ตาม การกินกันเป็นลำดับ การผุพัง การกัดชะ จากบนบก สู่แหล่งน้ำ
ซาก
ผุกร่อน..กัดชะ
การที่สิ่งมีชีวิตกินกันเป็นทอดๆ โดยมีลูกศรแสดงทิศทางการไหลของพลังงาน FOOD CHAIN&FOOD WEB สายโซ่&สายใยอาหาร การที่สิ่งมีชีวิตกินกันเป็นทอดๆ โดยมีลูกศรแสดงทิศทางการไหลของพลังงาน
สภาพธรรมชาติ สายโซ่อาหาร ไม่ได้เป็นสายเดี่ยวมีการโยงใยกัน แต่ละชนิดกินอาหารได้หลายอย่าง สายใยอาหาร… FOOD WEB
สายใยอาหาร ระบบนิเวศบนบก
สายใยอาหาร ในแหล่งน้ำ
TROPHIC หมายความว่า FEEDING TROPHIC LEVEL ลำดับขั้นอาหาร TROPHIC หมายความว่า FEEDING สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดในโซ่อาหาร จัดเป็นลำดับขั้นอาหาร ชนิดแรกของสายโซ่..TL 1 ต่อไปเป็น TL 2,3,4..ตามลำดับ
สรุปการหมุนเวียนอาหาร การไหลของพลังงาน และTROPHIC LEVEL TL1 PROD. TL2 TL3 TL4 1OCONS. 2OCONS
โดยทั่วไปห่วงโซ่อาหารจะมี 4 - 5 TL 2 3 4 สายใยอาหาร ระบบนิเวศบนบก โดยทั่วไปห่วงโซ่อาหารจะมี 4 - 5 TL
จะบอกว่าอยู่ที่ ลำดับขั้นอาหาร ใด ??? ต้องหาสายโซ่อาหาร ก่อน
TL ? 3 และ4 3 TL ?
สิ่งมีชีวิตในลำดับขั้นอาหารแรกๆ..มีมากกว่าที่อยู่ถัดขึ้นไป ECOLOGICAL PYRAMIDS ปิรามิดนิเวศ แสดงความสัมพันธ์....จำนวนของสิ่งมีชีวิต ในแต่ละลำดับขั้นอาหาร ผู้ผลิต..อยู่ที่ฐาน ปิรามิดมีฐานกว้างกว่าเสมอ สิ่งมีชีวิตในลำดับขั้นอาหารแรกๆ..มีมากกว่าที่อยู่ถัดขึ้นไป
ปิรามิดจำนวน..NUMBER
BIOMASS
อาจมีปัญหา... ได้ปิรามิดหัวกลับ จำนวน…...ต้นไม้ แมลง กบ
…ดูที่อัตราการผลิต..ผลผลิตที่สร้างขึ้น/เวลา BIOMASS แพลงก์ตอนสัตว์ แพลงก์ตอนพืช NUMBERS อาจมีปัญหา... ได้ปิรามิดหัวกลับ …ดูที่อัตราการผลิต..ผลผลิตที่สร้างขึ้น/เวลา
ปิรามิดของแม่น้ำแห่งหนึ่ง พืช อัตราการผลผลิต ปิรามิดของแม่น้ำแห่งหนึ่ง ENERGY Kilocalories per meter2
ปิรามิดพลังงาน
ทุ่งหญ้า
ทะเลหมอก
อัตราการผลิต PRODUCTION พลังงานหรือสารอินทรีย์ที่สิ่งมีชีวิตสร้างขึ้น ผลผลิต PRODUCTION พลังงานหรือสารอินทรีย์ที่สิ่งมีชีวิตสร้างขึ้น อัตราการผลิต RATE OF PRODUCTION PRODUCTIVITY หน่วยที่ใช้ พลังงาน/พื้นที่/เวลา (kcal/m2/yr) น.น.แห้ง /พื้นที่/เวลา (g/m2/yr)
SECONDARY (20) PRODUCTIVITY ทุติยภูมิ ปฐมภูมิ PRIMARY (10) PRODUCTIVITY พลังงานหรือสารอาหารที่ผู้ผลิตสร้างขึ้น จากการสังเคราะห์ด้วยแสง SECONDARY (20) PRODUCTIVITY ทุติยภูมิ พลังงานหรือสารอาหารที่สร้างหรือสะสมในผู้บริโภค
PRIMARY (1O) PRODUCTIVITY แบ่งได้เป็น GROSS 1O PRODUCTIVITY(GPP) อัตราการสร้าง/ สะสม สารอินทรีย์ทั้งหมด จากการสังเคราะห์ด้วยแสงของผู้ผลิต NET 1O PRODUCTIVITY(NPP) อัตราการสร้าง/ สะสม สารอินทรีย์ในผู้ผลิต เป็นส่วนที่เหลือจากการหายใจ..ส่งต่อไป
NPP = GROSS 10 PROD. - RESPIRATION NET 10 PRODUCTIVITY (NPP) สุทธิ NPP Rp GPP NPP = GROSS 10 PROD. - RESPIRATION
SECONDARY PRODUCTIVITY NPP Rp ผู้ผลิต 20 PRODUCTIVITY ผู้บริโภค
NPP สัมพันธ์กับปัจจัย เช่น ปริมาณน้ำฝน (PRECIPITATION)
TEMP
ค่า NPP ของสังคมแบบต่างๆ ป่าเขตร้อนชื้น ผลัดใบเขตอบอุ่น ทุนดร้า
AVERAGE NET 10 PRODUCTION (G/M2/YR)
สัดส่วน( %) ในโลก... NET 10 PRODUCTION
แบ่งกลุ่มสังคม ตามค่า NPP HIGH WET, WARM MIDDLE LOW COLD, DRY LACK NUTRIENTS
หายใจ ย่อยได้ เนื้อ กินได้ ไม่ได้ สารอนินทรีย์ สู่สิ่งแวดล้อม ไม่ได้
หนอนผีเสื้อ กิน ใบCARROT 20 PRODUCTIVITY หนอนผีเสื้อ กิน ใบCARROT