มาตรฐาน ISO 22000 และสรุปผลการประชุม ISO/TC 34/SC 17 ครั้งที่ 1

หัวข้อการนำเสนอ แนะนำกรรมการวิชาการคณะที่ 34 ความเป็นมาของมาตรฐาน ISO 22000 ขอบข่ายและหลักการของ ISO 22000 แนวโน้มการรับรองระบบ ISO 22000 การดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับ ISO 22000 ของ สมอ. การประชุม ISO/TC 34/SC 17 ครั้งที่ 1

แนะนำกรรมการวิชาการคณะที่ 34 ผลิตภัณฑ์อาหาร (ISO/TC 34 Food products) SC 2,3…15 TC 34/ SC4 SC10 SC16 WG 10 ISO/WD 22008 มาตรฐาน ISO TC 34 WG 12 TC 34/ SC 17 WG 8, JWG11 TC 34/ SC9 ISO/DIS 22006 ISO 22000 ISO/TS 22003 ISO/TS 22004 WG 9 ISO 22005 O-member P-member

SC 2 Oleaginous seeds and fruits and oilseed meals TC 34/SCs (O-member) SC 2 Oleaginous seeds and fruits and oilseed meals SC 3 Fruit and vegetable products SC 5 Milk and milk products SC 6 Meat, poultry, fish, eggs and their products SC 7 Spices, culinary herbs and condiments SC 8 Tea SC 11 Animal and vegetable fats and oils SC 12 Sensory analysis SC 14 Fresh, dry and dried fruits and vegetables SC 15 Coffee

ISO 22000 : ความเป็นมา ISO 22000:2005 Food Safety Management System - Requirement for any organization in the food chain เป็นมาตรฐานระหว่างประเทศที่จัดทำโดย TC 34/WG 8 Food Safety Management System โดยผู้เชี่ยวชาญ 23 ประเทศ และองค์กรที่เป็น Liaisons - Codex, CIAA, International Hotel and Restaurant Association, CIES/Global Food Safety Initiative, World Food Safety Organization(WFSO) อนุกรมมาตรฐาน ISO 22000 ประกอบด้วยมาตรฐานที่เกี่ยวข้องจำนวน 3 เรื่องได้แก่ ISO/TS 22002-1 Prerequisite programmes on food safety Part1: Food manufacturing ISO/TS 22003 Requirements for bodies providing audit and certification of food safety management systems ISO/TS 22004 Guidance on the application of ISO 22000:2005 มาตรฐานสนับสนุน ISO 22005 General principles and basic requirements for system design and implementation

ขอบข่ายของมาตรฐาน ISO 22000 ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในห่วงโซ่อาหารทั้งหมด ตั้งแต่ - ผู้เพาะปลูก (crop producers)และ ผู้ผลิตอาหารสัตว์ (feed producers) - ผู้ผลิตขั้นต้น (primary food producers) - โรงงานอุตสาหกรรม (food manufacturers, secondary food manufacturers) - ผู้ค้าส่ง - ผู้ประกอบการขนส่งและเก็บรักษา - ผู้รับจ้างช่วง - ผู้ค้าปลีก - ผู้ให้บริการอาหาร และผู้บริโภค - องค์กรที่มีความเชื่อมโยง เช่น ผู้ผลิตอุปกรณ์ เครื่องมือ/บรรจุภัณฑ์/ สารทำความสะอาด/วัตถุเจือปนอาหารและส่วนประกอบ

4 Key elements : การสื่อสารระหว่างกัน (interactive communication) ในห่วงโซ่อาหารเกี่ยวกับ อันตรายที่เกี่ยวข้องและมาตรการควบคุม ระบบบริหารจัดการ โดยนำระบบของ ISO 9001 มาประยุกต์ใช้ ร่วมกับระบบ HACCP การควบคุมอันตรายด้วย prerequisite programme การควบคุมอันตรายด้วย HACCP principle

สรุปภาพรวมระบบการจัดการความปลอดภัยของอาหาร ISO 22000 Monitoring; Corrective actions Verification Implementation Improvement Establishing HACCP plan Establishing operational PRPs Planning and realization of safe products Preliminary steps to enable hazard analysis Hazard analysis Validation of control measures From : ISO/TS 22004

แนวโน้มการรับรองระบบ ISO 22000 ของโลก ผลการสำรวจของประเทศแคนาดาเมื่อเดือน พฤษภาคม/มิถุนายน 2551 พบว่า 72 ประเทศทั่วโลกที่มีการรับรองระบบ ISO 22000 ประเทศตุรกีเป็นประเทศที่มีผู้ได้รับการรับรองระบบ ISO 22000 มากที่สุด (200 องค์กร) รองลงมาได้แก่ ญี่ปุ่น อินเดีย เดนมาร์ก และจีน (ไม่รวมฮ่องกง) ทวีปยุโรปมีจำนวนผู้ที่ผ่านการรับรองระบบ ISO 22000 มากที่สุด เนื่องจาก มีกฎหมายบังคับให้ผู้ประกอบการที่อยู่ใน food supply chain การต้องทำระบบ การจัดการความปลอดภัยของอาหาร ประเทศไทยมีองค์กรที่ได้รับการรับรองระบบ ISO 22000 ประมาณ 20 องค์กร แหล่งข้อมูล : Chambers, Albert (2008), Survey “incomplete” but reveals ISO 22000 implementation in 72 countries, ISO Management Systems, pp.8-11.

จำนวนการรับรอง ISO 22000 ที่สำรวจในปี 2551 แหล่งข้อมูล : Chambers, Albert (2008), Survey “incomplete” but reveals ISO 22000 implementation in 72 countries, ISO Management Systems, pp.8-11.

การดำเนินงานของ สมอ. การกำหนด รับมาตรฐานระหว่างประเทศ ISO 22000:2005 มาเป็น มอก. 22000-2548 การส่งเสริมผู้ประกอบการ สบ. 3 จัดทำคู่มือการจัดทำระบบการจัดการความปลอดภัยของอาหารจำนวน 3 เล่ม ประกอบด้วย ข้อกำหนดและการตีความ การจัดทำระบบการจัดการความปลอดภัยของอาหารสำหรับผู้ผลิตอาหารกระป๋อง การจัดทำระบบการจัดการความปลอดภัยของอาหารสำหรับผู้ผลิตอาหารแช่เยือกแข็ง สสพ. จัดอบรมหลักสูตรมาตรฐานระบบการจัดการความปลอดภัยด้านอาหาร ISO 22000 : 2005 และอยู่ในระหว่างการจัดทำหลักสูตร e-learning สำหรับ ISO 22000 การพัฒนาบุคลากร จัดฝึกอบรมหลักสูตรผู้ตรวจประเมินระบบ ISO 22000 ในปี 2550 และ 2551 มีเจ้าหน้าที่ สมอ. และหน่วยงานอื่นเข้ารับการฝึกอบรม 48 คน

Conformity assessment การประชุม ISO/TC 34/SC 17 ครั้งที่ 1 การจัดกลุ่มมาตรฐานและการทำงานของ SC 17 ISO 22000 Scope Definition Conditional clauses Requirements Information/communication PRP on food safety Certified companies Promotion Inputs for revision (Generic PRP) Food Safety Management System Food Manufacturing (ISO/TS 22002-1) Feed Packaging material Breeding Catering Distribution Guidance/Interpretation Support/Tools Conformity assessment ISO/TS 22004 ISO 15161 PRP selection SME/developing countries ISO 22005 ISO 22006 Hazard identification/ alert Training …… ISO/TS 22003 ISO 19011 ISO/IEC 17021

การร่วมทำงานระหว่าง ISO/TC 34/SC 17 กับ TC ที่เกี่ยวข้อง Joint Technical Coordination Working Group on Management System Standards (JTCG on MSS) ISO/TMB/ JTCG JTCG/ TG 1 Joint vision on MSS ISO/ TC 34 Food products WG 8 (SC17) JTCG/ TG 3 Terminology ISO/ TC 176 Quality management and quality assurance ISO/ TC 207 Environmental management JTCG/ TG 2 Auditing

การประชุม ISO/TC 34/SC 17 ครั้งที่ 1 มติการประชุมที่สำคัญ ยืนยันให้ใช้มาตรฐาน ISO 22000:2005 ต่อไปอีก 5 ปี เนื่องจาก มาตรฐานเพิ่งประกาศใช้หากมีการปรับเปลี่ยนข้อกำหนดใหม่ ผู้ประกอบการจะได้รับผลกระทบมาก ยืนยันให้ใช้มาตรฐาน ISO/TS 22004 ต่อไปอีก 3 ปี โดยจัดตั้งคณะทำงาน เพื่อรวบรวมข้อมูลเพื่อเตรียมความพร้อมในการแก้ไขมาตรฐานในอนาคต จัดตั้งคณะทำงานเพื่อจัดทำโครงสร้างของอนุกรมมาตรฐาน ISO 22000 ในอนาคต ให้ประเทศสมาชิกร่วมกันพิจารณาร่างมาตรฐาน ISO/CD 19011 และ ISO/IEC CD 17021-2 โดยให้แจ้งข้อคิดเห็นผ่านฝ่ายเลขานุการ