ชีวิตคืออะไร ? ชีวิตตามสภาพของมันเอง ขันธ์ 5 เป็นส่วนประกอบของชีวิต ขันธ์ 5 เป็นส่วนประกอบของชีวิต ชีวิต คือ ความเป็นอยู่ การต่อสู้ การเรียนรู้ , การสร้างประสบการณ์ ธรรมชาติ (ชิ้นหนึ่ง) การปรับตัวให้เข้ากับธรรมชาติ

ชีวิต คืองาน คือการแสวงหา คือการทดลอง หรือลอง

มนุษย์ ประกอบด้วย (กาย + จิต) = ขันธ์ 5 มนุษย์ ประกอบด้วย (กาย + จิต) = ขันธ์ 5 ชีวิต แปลว่า สดชื่น สด หมายถึง ร่างกายที่มีเลือดเนื้ออวัยวะ ทุกส่วนทำงานได้ดี ชื่น หมายถึงสภาวะทางจิตที่ชื่นบาน ไม่มัว หมอง ขัดข้อง อึดอัด ขัดเคือง มืดมัว ร้อนเร่า

ชีวิตนี้ เป็นบ่อเกิดของความรู้ และศาสตร์แขน่งต่างๆ มากมาย ชีวิตนี้ เป็นบ่อเกิดของความรู้ และศาสตร์แขน่งต่างๆ มากมาย ชีวิตต้องตกอยู่ในสภาพแห่งความ เกิด แก่ เจ็บ ตาย ทำอย่างไรให้พ้นจาก เกิด แก่ เจ็บ ตาย “เกิดมาทั้งทีควรทำความดีอะไรตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน”

ไปตาม “ปฏิจจสมุปบาท” หรือ “อิทัปปัจจยตา” คือ ชีวิต คือธรรมชาติชนิดหนึ่งที่เลือนไหว เลือนไหลไปตาม กฎธรรมชาติอันมีพลังแห่ง กิเลส กรรมและ วิบาก เป็นตัวกำหนดทิศทาง ไปตาม “ปฏิจจสมุปบาท” หรือ “อิทัปปัจจยตา” คือ กฎที่ว่าด้วยการอาศัยซึ่งกันและกันของธรรมชาติ และปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น (ชีวิต มิได้เกิดขึ้นลอยๆ ต้องมีเหตุปัจจัย)

จุดเริ่มต้นและวิวัฒนาการแห่งชีวิต การเกิดของชีวิต ตามกระบวนการแห่งเหตุปัจจัยที่ต้องอาศัยกฎธรรมชาติแบบองค์รวม คือ 1. บิดามารดาอยู่รวมกัน 2. มารดามีระดู 3. ทารกที่จะมาเกิดก็ปรากฏ (วิญญาณ)

จุดเริ่มต้นและกระบวนการแห่งชีวิต เพราะการรวมตัวแห่งธาตุ 6 อย่าง 1. ดิน 4. ไฟ 2. น้ำ 5. อากาศธาตุ 3. ลม 6. วิญญาณธาตุ สัตว์จึงลงสู่ครรภ์ จึงมี รูป + นาม (กลละ น้ำเมือก)

ชีวิตที่สมบูรณ์จะต้องมีสุขภาพดี มีสุขภาพจิตดี - ชืนใจ - ชื่นบาน - แจ่มใส - ไม่มัวหมอง มีสุขภาพกายดี - ไม่มีโรคเบียดเบียน(โรค แปลว่า สภาวะที่เสียดแทง) โรคทางใจ คือ กิเลส ตัณหา มาณะทิฏฐิ โลภ โกรธ หลง

องค์ประกอบแห่งชีวิต ชีวิต ประกอบ 2 ส่วนคือ ชีวิต ประกอบ 2 ส่วนคือ 1. รูป คือสิ่งที่รับรู้กันได้ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ได้แก่ รูป เสีย กลุ่น รส โผฏฐัพพะ 2. นาม คือ สิ่งที่รับรู้ได้ทางจิตใจ ได้แก่ พอใจ ไม่พอใจ รัก เกลียด เมตตา สงสาร สงบ อึดอัด ขัดเคือง ฯลฯ (ขันธ์ 5 : เบญจขันธ์)

องค์ประกอบของการดำเนินชีวิตอย่างมีคุณภาพ -พึงถือศีล 5 เป็นเสมือนธงชีวิต -พึงยึดถือมงคล 38 ประกอบชีวิต -พึงดำเนินชีวิต กุศลกรรมบถ 10 -พึงดำเนินชีวิตตามมรรคมีองค์ 8

เพื่อนชีวิตที่ดี ประสบความสำเร็จและมีความสุข -ปัจเจกบุคคล - การเมือง ครอบครัว - ศาสนา การศึกษา - สัจธรรม เศรษฐกิจ - สารณสุข

พระพรหมคุณาภรณ์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต) พระพรหมคุณาภรณ์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต) ชีวิตคืออไร ? - ขันธ์ 5 ส่วนประกอบห้าอย่างของชีวิต - อายตนะ 6 แดนรับรู้และเสพเสวยโลก

ชีวิตเป็นอย่างไร ? -ไตรลักษณ์ ลักษณะโดยธรรมชาติ 3 อย่างของสิ่งทั้งปวง ชีวิตเป็นไปอย่างไร ? ปฏิจจสมุปบาท การที่สิ่งทั้งหลายอาศัยกันๆ จึงเกิดมี

ชีวิตควรให้เป็นอย่างไร ? -วิชชา วิมุตติ วิสุทธิ สันติ นิพพาน ประโยชน์สูงสุดที่ควรจะได้จากชีวิตนี้