6.2 มาตรการตัดสินศีลธรรม (เรามีเกณฑ์ดี ชั่วอะไร ในการตัดสินคน)
อะไรคือมาตรฐานการตัดสินดีชั่วของการกระทำ ? 1. สัมพัทธนิยม (Relativism) 2. สัมบูรณนิยม (Absolutism)
สัมพัทธนิยม (Relativism) ( เกณฑ์ตัดสินดี ชั่ว ไม่มีอยู่จริง) คือทัศนะที่เห็นว่า “ดี” ไม่ใช่สิ่งที่ตายตัว การกระทำอันใดอันหนึ่งจะดีหรือชั่ว ผิดหรือถูก ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขหลายอย่าง ในบางสถานการณ์ สิ่งนั้นอาจจะถูก แต่ในอีกสถานการณ์หนึ่ง สิ่งนั้นอาจผิดก็ได้
การสั่งสอนคนในวงเหล้า ตัวอย่าง สถานะภาพของน้ำเป็นอย่างไร? การสั่งสอนคนในวงเหล้า
สัมพัทธนิยมเน้นผลลัพธ์ของการกระทำ เช่น วันลอยกระทงมีเด็กตกน้ำ
“ Man is the measure of all things ” คนเป็นเครื่องวัดทุกสิ่งทุกอย่าง ตัวอย่าง กลุ่มโซฟิสท์ (Sophists) มีโปรทากอรัส (480 – 410 B.C) “ Man is the measure of all things ” คนเป็นเครื่องวัดทุกสิ่งทุกอย่าง
“ มนุษย์มีธาตุแท้เห็นแก่ตัว ” ทอมัส ฮ็อบส์ (Thomas Hobbes : 1588 - 1679) “ มนุษย์มีธาตุแท้เห็นแก่ตัว ” “อะไรก็ตามที่ตรงกับความอยากของใครคนหนึ่ง เขาก็เรียกสิ่งนั้นว่า ดี อะไรก็ตามที่ตรงกับความเกลียดของเขา เขาก็เรียกมันว่า ชั่ว” เอกัตวาท ( Individualism ) หรือ อัตนัย ( Subjective) ทั้งสองศัพท์นี้หมายถึง การเอาตัวเองเป็นที่ตั้งในการตัดสิน ดี ชั่ว
ตัวอย่างแนวคิดของกลุ่มนี้ ลัทธิประโยชน์นิยม (Utilitarianism) ( ความดีคือการทำประโยชน์แก่มหาชน ) เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ทฤษฎีอันตนิยม (Teleological Theory) เป็นแนวคิดที่อยู่ตรงกลางระหว่างอัตนิยมและอัญนิยม โดยถือว่าทุกคนเท่าเทียมกันหมด
2. สัมบูรณนิยม (Absolutism) (เกณฑ์ตัดสินดี ชั่ว มีอยู่จริง) “ความดี” เป็นสิ่งที่มีอยู่โดยตัวของมันเอง ไม่ขึ้นอยู่กับสิ่งใด ดังตัวอย่าง… ลักษณะของเกลือเป็นอย่างไร? - เค็ม ลักษณะของไฟเป็นอย่างไร? - ร้อน
แนวคิดของกลุ่มนี้ใช้อะไรเป็นตัวตัดสิน? - ใช้มโนธรรมเป็นตัวตัดสินความดีหรือความชั่ว มโนธรรม คือ ปัญญาซึ่งเป็นคุณสมบัติพิเศษที่มีอยู่ในตัวมนุษย์ แนวคิดของกลุ่มนี้เน้นอะไรเป็นหลัก? - เน้นเจตนาเป็นหลัก ไม่คำนึงถึงผลลัพธ์ที่จะเกิดตามมา
ตัวอย่างแนวคิดของกลุ่มนี้ อิมมานูเอล ค้านต์ (Immanuel Kant) ศาสนาต่าง ๆ เช่น พุทธ คริสต์
สัมพัทธนิยม VS การโต้แย้งเรื่องศีล 5 การฆ่ามนุษย์บาปใช่หรือไม่? กรณี อาจารย์ยิงคนบ้าที่ถือระเบิดเข้ามาในห้องนี้
สัมพัทธนิยม VS การโต้แย้งเรื่องศีล 5 การลักทรัพย์เป็นบาปหรือไม่? กรณี พ่อกลัวลูกสาวจะฆ่าแฟนจึงลักปืนไปทิ้งน้ำ
การนอนกับภรรยาผู้อื่นเป็นบาปหรือไม่? สัมพัทธนิยม VS การโต้แย้งเรื่องศีล 5 การนอนกับภรรยาผู้อื่นเป็นบาปหรือไม่? กรณี ชายชู้ผู้เมตตาและเสียสละ
การโกหกผู้อื่นเป็นบาปจริงหรือ? สัมพัทธนิยม VS การโต้แย้งเรื่องศีล 5 การโกหกผู้อื่นเป็นบาปจริงหรือ? กรณี ลูกชายโกหกแม่ผู้ป่วยเป็นโรคหัวใจ
การดื่มสุราเป็นบาปจริงหรือ? สัมพัทธนิยม VS การโต้แย้งเรื่องศีล 5 การดื่มสุราเป็นบาปจริงหรือ? กรณี การจิบไวน์เพื่อป้องกันโรคความดันต่ำ
สามีไม่ยอมให้ภรรยาไปทำแท้ง สัมบูรณนิยม VS การโต้แย้งเรื่องศีล 5 สามีไม่ยอมให้ภรรยาไปทำแท้ง
สัมบูรณนิยม VS การโต้แย้งเรื่องศีล 5 การไม่ยอมให้เพื่อนฆ่าตัวเองตายเพื่ออุทิศร่างกายให้เป็นอาหารแก่คนอื่น
สัมบูรณนิยม VS สัมพัทธนิยม กรณีผีเสื้อยักษ์
สัมพัทธนิยมและสัมบูรณนิยม จบ สัมพัทธนิยมและสัมบูรณนิยม