เครื่องมือวิเคราะห์บริบทชุมชน แผนผังเมทริกซ์ (Matrix Diagram)

แผนผังเมทริกซ์ (Matrix Diagram) คือ แผนผังที่ใช้หาระดับความสัมพันธ์ของปัญหาที่มากกว่า ๑ ขึ้นไป กับสาเหตุหลายๆสาเหตุ หรือความสัมพันธ์ ระหว่างวัตถุประสงค์หลายๆตัวกับ มาตรการแก้ไขหลายๆ ข้อที่แตกต่างกัน โครงสร้างของแผนผังเมทริกซ์ ประกอบด้วยแถว (Row) และสดมภ์ (Columns) ที่มี ๒ มิติขึ้นไป ซึ่งจะทำให้อ่านข้อมูลและเข้าใจความสัมพันธ์ได้ ในทุกมุมมอง

เมื่อไรจึงจะใช้แผนผังเมทริกซ์ (Matrix Diagram) ๑. เมื่อต้องอธิบายความสัมพันธ์ของปัญหาหลายปัญหา กับสาเหตุหลายสาเหตุ (Causes and Effects) ในหลายๆมิติ ๒. เมื่อต้องการอธิบายระดับความสำคัญระหว่างลักษณะ ของผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น (Effect vs Effect) หรือระหว่างสาเหตุที่เกิดขึ้นด้วยกันเอง (Causes vs Causes)

เมื่อไรจึงจะใช้แผนผังเมทริกซ์ (Matrix Diagram) ๓.เมื่อต้องการแสดงภาพรวมของปัญหาออกมา ให้เห็นอย่างเด่นชัด ๔.เมื่อต้องการนำเครื่องมือต่างๆ หลากหลายชนิดมาประยุกต์ ให้เหลือเป็นแผ่นเดียว

ชนิดของแผนผังเมทริกซ์ (Type of Matrix) ชนิดรูปตัวแอล (L- Type of Matrix) ชนิดรูปตัวที (T- Type of Matrix) ชนิดรูปตัววาย (Y- Type of Matrix) ชนิดรูปตัวเอ็กซ์ (X- Type of Matrix)

วิธีการสร้างแผนผังเมทริกซ์ (L- Matrix) ขั้นตอนที่ ๑ เขียนสิ่งที่กำลังสนใจหรือต้องการ หรือสิ่งที่ค้นพบ หรือประเด็นที่ต้องการหาความสัมพันธ์ ไว้ในแกนแนวตั้ง ขั้นตอนที่ ๒ ให้เขียนหัวข้อ หรือประเด็นที่เชื่อมโยงไว้แกนแนวนอน

๒.เขียนเกณฑ์การประเมิน ตัวอย่าง (L- Matrix) ๒.เขียนเกณฑ์การประเมิน B b๑ b๒ b๓ b๔ b๕ A a๑ a๒ a๓ a๔ ๑.เขียนหัวข้อทั้งหมด

ขั้นตอนที่ ๔ จัดลำดับความสำคัญแต่ละแถว ขั้นตอนที่ ๕ ตั้งแกนกำหนดผู้รับผิดชอบแต่ละหัวข้อเรื่อง

ตัวอย่างการวิเคราะห์บริบทชุมชนเขตเศรษฐกิจพิเศษ ประเด็นการเปลี่ยนแปลง(อะไร) เปลี่ยนแปลง อย่างไร ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลง ต่อชุมชน ต่อกิจกรรม พช. บวก ลบ ๑มีการเกิดขึ้นของ อุตสาหกรรม ขนาดใหญ่ ๑.พท.การเกษตรถูก เปลี่ยนมือ ๒.ปชก.วัยแรงงาน ทำงานในโรงาน ๒.มีโครงสร้าง พื้นฐานที่มีความ ทันสมัย ๑.การจราจรคับคั้งมี อุบัติเหตุเพิ่มขึ้น ๒.การติดต่อสื่อสาร ด้วยระบบ IT

แผนผังเมทริกซ์รูปตัวที (T-Type Matrix) C c๔ c๓ c๒ c๑ A a๑ a๒ a๓ a๔ a๕ B b๑ b๒ b๓ b๔

แผนผังเมทริกซ์รูปตัววาย (Y-Type Matrix) เข็มมุ่งของผู้จัดการฝ่าย รสชาติอร่อย เข็มมุ่งของกรรมการผู้จัดการ ซื้อง่ายมีขายทั่วไป ราคาถูกต้นทุนต่ำ ปริมาณแอลกอฮอร์ผ่านเกณฑ์ ปริมาณยีสต์ผ่านเกณฑ์

แผนผังเมทริกซ์รูปตัวเอ็กซ์ (x-Type Matrix) Dealer Super dealer แผนกเคมีอุตสาหกรรม แผนกเคมีพิเศษ ช่องทางจำหน่าย มาตรการ วางตลาดผลิตภัณฑ์ใหม่สำหรับตลาดล่าง จัดรายการำหรับผู้รับเหมา ฝ่ายขาย เข็มมุ่งปี ๒๕๕๘ ยอดขายรวม ลดสินค้าคงคลัง

ประเด็นการเปลี่ยนแปลง (อะไร) ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลง แนวทางการวิเคราะห์บริบทชุมชน (ตัวอย่าง) ประเด็นการเปลี่ยนแปลง (อะไร) เปลี่ยนแปลงอย่างไร ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลง ต่อชุมชน ต่อกิจกรรมพัฒนาชุมชน บวก ลบ ๑.......................................   ๑............................................. ๒............................................. ๓............................................. ๔............................................. .................................... ๒....................................... ๓....................................... ๔....................................... ๕.......................................