รายวิชาประวัติศาสตร์ ส 22103 ภาคเรียนที่ 1 ผู้สอน นางทิพวรรณ บุญหวาน ครูชำนาญการ โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์แม่จัน อ.แม่จัน จ.เชียงราย สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ กระทรวงศึกษาธิการ

ในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ อารยธรรม ในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้

อารยธรรมในเขต... เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ..คือ บริเวณที่เรียกว่า ...เมโสโปเตเมีย....

แปลว่า..ดินแดนระหว่างแม่น้ำ 2 สาย (แม่น้ำไทกริส-ยูเฟตีส)

(เพราะเมโสโปเตเมียมีลักษณะคล้ายพระจันทร์เสี้ยว) หรือเรียกว่า... ดินแดนอุดมสมบูรณ์ พระจันทร์เสี้ยว ............................. (เพราะเมโสโปเตเมียมีลักษณะคล้ายพระจันทร์เสี้ยว)

ดินแดนเมโสโปเตเมียมีที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ที่เชื่อม 3 ทวีป คือ ยุโรป เอเชีย และแอฟริกา

-จึงเป็นศูนย์กลางการค้าขายและ การแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม ศิลปะวิทยาการและศาสนาต่างๆ -เป็นแหล่งกำเนิดศาสนาที่สำคัญของโลกคือ ศาสนายูดาย คริสต์และศาสนาอิสลาม

-เอเชียตะวันตกเฉียงใต้มีคนผิวขาวเข้ามาอยู่หลายเผ่าเช่น ซูเมเรียน บาบิโลเนียน อัคคาเดียน อัสซีเรียน แคลเดียน เปอร์เซียน และฮิบรู

-เดิมเชื่อว่าชาวซูเมเรียนเป็นชนชาติแรกที่สร้างอารยธรรมให้แก่โลก

ชนชาติที่สำคัญบริเวณเมโสโปเตเมีย

1.ชนชาติซูเมเรียน -เป็นพวกแรกที่มีความเจริญสูงสุดก่อนชนชาติอื่นๆ

-รู้จักก่อสร้างถาวรวัตถุขนาดใหญ่ด้วยดินเหนียวตากแห้ง(ขาดแคลนหิน) เช่นโบสถ์ วิหาร (ซึ่งเรียกว่า… ซิกกาแรต ลักษณะคล้ายพีระมิด) พระราชวัง หอสูง อนุสาวรีย์

เชี่ยวชาญด้านการเกษตร พบวิธีปลูกข้าวสาลี รู้จักการชลประทาน ประดิษฐ์ยานพาหนะมีล้อ

ซึ่งเป็นพัฒนาการด้านการคมนาคมขนส่งที่สำคัญที่สุดในประวัติศาสตร์การคมนาคมของมนุษยชาติ

-รู้จักใช้โลหะผสม เช่น สำริด (ทำเครื่องใช้ เครื่องประดับ) -รู้จักการทอผ้า ย้อมผ้าขนสัตว์ รู้จักเลี้ยงแกะ วัว

-มีความรู้เกี่ยวกับการคำนวณเวลาตามระบบจันทรคติ

-ผลงานที่สำคัญที่สุด คือ ประดิษฐ์ตัวอักษรได้สำเร็จเป็นชาติแรก ซึ่งเป็นอักษรภาพ เขียนลงบนดินเหนียว

-อักษรภาพมีลักษณะคล้ายลิ่ม จึงเรียกว่า อักษรลิ่ม -หรืออักษรคูนิฟอร์ม

อักษรลิ่ม(คูนิฟอร์ม)

อักษรภาพ

อักษรภาพเขียนลงบนแผ่นดินเหนียว

เปรียบเทียบอักษรคูนิฟอร์ม กับอักษรปัจจุบัน

2.ชนชาติอัคคาเดียน -นำอักษรลิ่ม ของชาวซูเมเรียนเผยแพร่ความสามารถในการเขียนมหากาพย์ ไปได้ไกลถึงเปอร์เซีย ซีเรีย

3.ชนชาติบาบิโลเนียน -ผลงานที่สำคัญคือ ตรากฎหมายขึ้นเป็นฉบับแรกของโลก คือ ประมวลกฎหมายของพระเจ้าฮัมมูราบี -มีบทลงโทษที่รุนแรง..ตาต่อตาฟันต่อฟัน

พระเจ้าฮัมมูราบี

4.ชนชาติแคลเดียน -เป็นผู้ที่สืบทอดความเจริญด้านอารยธรรมของซูเมเรียน และบาบิโลเนียน

-ผลงานที่สำคัญคือ การสร้างสวนลอยบาบิโลน -รู้จักการทำแผนที่ท้องฟ้าและดวงดาว -สามารถคำนวณระยะเวลาการเกิดสุริยุปราคาได้

5.ชนชาติอัสซีเรียน ชนชาติอัสซีเรียนแทบจะไม่ได้สร้างอารยธรรมอะไรขึ้นมาใหม่ เพราะรับเอาความรู้ส่วนใหญ่มาจากชาวบาบิโลเนียน แล้วพัฒนาดีขึ้นบ้างเท่านั้น..

ให้ความสำคัญกับการคมนาคมสื่อสาร การสร้างถนน ไปรษณีย์

ชนชาติอัสซีเรียน         มีนิสัยโหดเหี้ยม เป็นนักรบ

-ผลงานสำคัญคือ การรักษาและเผยแพร่อารยธรรมที่ตนได้รับจากชาวบาบิโลเนียนไว้ -มิฉะนั้นอาจจะไม่มีใครทราบถึงความเจริญของชาวบาบิโลเนียนได้เลย

-พัฒนาอักษรลิ่ม ให้สามารถนำมาใช้ติดต่อสื่อสารได้เป็นอย่างดี

มีการรวบรวมอักษรคูนิฟอร์มที่แกะสลักให้เป็นหลักแหล่ง ชนชาติอัสซีเรียน มีการรวบรวมอักษรคูนิฟอร์มที่แกะสลักให้เป็นหลักแหล่ง จึงถือเป็นชนชาติที่มีห้องสมุด เป็นแห่งแรกของโลก

สรุป บริเวณเมโสโปเตเมีย เป็นแหล่งอารยธรรมที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลาหลายศตวรรษ และได้ถ่ายทอดอารยธรรมให้แก่ดินแดนอื่นๆทั้งใกล้และห่างไกล

พบกันในหน่วยต่อไปค่ะ