“จากฟันเทียมสู่รากฟันเทียม ‘ข้าวอร่อย ความสุขพระราชทาน’ กิจกรรมรณรงค์ “จากฟันเทียมสู่รากฟันเทียม ‘ข้าวอร่อย ความสุขพระราชทาน’ เป็นของขวัญแก่ประชาชน” จังหวัดเชียงใหม่ ปีงบประมาณ 2558-2559 ทพญ.อัมพร เดชพิทักษ์ ทันตแพทย์ชำนาญการพิเศษ
กระแสพระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวว่า ที่มาของโครงการ กระแสพระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวว่า “เวลาไม่มีฟัน ทำให้กินอะไรก็ไม่อร่อย ทำให้ไม่มีความสุข จิตใจก็ไม่สบาย ร่างกายก็ไม่แข็งแรง” จะทำให้ผู้ป่วยที่ใส่ฟันเทียมทั้งปากแต่มีปัญหาการยึดอยู่ของฟันเทียมชิ้นล่าง ซึ่งหลวมหลุดง่าย โดยเฉพาะผู้สูงอายุและผู้ด้อยโอกาส ให้สามารถบดเคี้ยวอาหารได้ดีขึ้น มีสุขภาพและคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ด้วยผลิตภัณฑ์รากฟันเทียม(ไททาเนียม) ผลิตภัณฑ์ของไทย โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
คุณสมบัติของผู้เข้าโครงการ สุขภาพแข็งแรง สุขอนามัยช่องปากดี ไม่มีโรคเกี่ยวกับการควบคุมกล้ามเนื้อ กระดูกบริเวณที่จะฝังมีความหนาเพียงพอ ไม่สูบบุหรี่
ผลการดำเนินงานที่ผ่านมา ประชุมถ่ายทอดนโยบาย ทั้งกับรพ.และรพ.สต. ( 25 ธ.ค. 57) ประชาสัมพันธ์โครงการฯ แก่ชมรมผู้สูงอายุ/ชุมชน เช่น ป้ายไวนิล,แผ่นพับ, รายการวิทยุ (ต.ค. 57 – ปัจจุบัน) ออกตรวจคัดกรอง
เป้าหมายและผลการดำเนินงาน เป้าหมายการให้บริการรากฟันเทียม ปี 2558 จำนวน 75 ราย รายการ ผลการดำเนินงาน ปี 2555-2557 ปี 2558 (1 ต.ค.– 31 ธ.ค. 57) (1 – 21 ม.ค. 58) ได้รับการตรวจคัดกรอง 800 278 63 ได้ผ่านเกณฑ์การขึ้นทะเบียน 150 35 22 ได้รับบริการรากฟันเทียม 135 1 (1.3 %) 12 (16.0%) ผลการดำเนินงานตั้งแต่ 1 ต.ค. 57 – 21 ม.ค. 58 มีผู้สูงอายุได้รับบริการรากฟันเทียม จำนวน 13 ราย คิดเป็นร้อยละ 17.3
หน่วยบริการรากฟันเทียม หน่วยงาน ปี 2555-2557 ปี 2558-2559 รพ.รัฐสังกัดกระทรวงสาธารณสุข 4 แห่ง (นครพิงค์,สันป่าตอง,จอมทอง,ฝาง) 6 แห่ง (เพิ่ม สันทราย,หางดง) รพ.รัฐต่างสังกัด (เทศบาล/คณะทันตฯ มช.) 2 แห่ง รวมหน่วยบริการ 8 แห่ง อาสาสมัครทันตแพทย์ที่ร่วมให้บริการรากฟันเทียมฯ : ปี 2555-2557 จำนวน 8 คน ปี 2558-2559 จำนวน 20 คน
ที่ทำกับทันตแพทย์ในโรงพยาบาล และใช้อยู่ในปัจจุบัน ผู้สูงอายุที่ผ่านเกณฑ์เข้าร่วมโครงการฯ :ต้องเป็นผู้สูงอายุที่ใส่ฟันเทียมพระราชทานทั้งปากมาแล้ว แต่ใส่หลวม ฟันเทียมทั้งปากเดิม ที่ทำกับช่างชาวบ้าน ฟันเทียมทั้งปากใหม่ ที่ทำกับทันตแพทย์ในโรงพยาบาล และใช้อยู่ในปัจจุบัน
การเตรียมเครื่องมือ อุปกรณ์ในการใส่รากฟันเทียม Preoperative Panoramic film Cone beam CT หรือ 3D CT Scan Surgical stent Implant ระบบข้าวอร่อย ความยาว 10 mm เครื่อง motor for implant surgery และชุดเครื่องมือรากเทียมระบบข้าวอร่อย
ขั้นตอนการทำรากฟันเทียม “ข้าวอร่อย” : 5 ครั้ง/ 5-7 เดือน ขั้นตอนการทำรากฟันเทียม “ข้าวอร่อย” : 5 ครั้ง/ 5-7 เดือน ตรวจและเตรียมผู้ป่วย ถ่ายภาพรังสี (x-ray) ผ่าตัดฝังราก ฟันเทียม ใส่ชิ้นส่วนที่ช่วย สร้างเบ้าเหงือก 1wk. 4-6 m 2-3 wk. นัดcheck สภาพฟันเทียม และรากฟันเทียม ใส่ฟันเทียมที่มี รากฟันเทียมช่วยยึด 1 m
งบประมาณสนับสนุน : สถาบันทันตกรรม กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข งบประมาณสนับสนุน : สถาบันทันตกรรม กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข จำนวน 5,000 บาทต่อราย งวดที่ 1 (2,000 บาท) หลังใส่รากฟันเทียมเสร็จ งวดที่ 2 (1,000 บาท) หลังดำเนินงานทันตกรรมประดิษฐ์ งวดที่ 3 (2,000 บาท) หลัง Check และติดตามผล 6 เดือน
จุดรณรงค์กิจกรรม “จากฟันเทียมสู่รากฟันเทียม ‘ข้าวอร่อย ความสุขพระราชทาน’ เป็นของขวัญแก่ประชาชน”จังหวัดเชียงใหม่ ลำดับ วัน เดือน ปี โรงพยาบาล 1. 20 กุมภาพันธ์ 2558 นครพิงค์ 2. 3 เมษายน 2558 ฝาง 3. 22 พฤษภาคม 2558 จอมทอง 4. 26 มิถุนายน 2558 สันป่าตอง 5. 24 กรกฎาคม 2558 สันทราย 6. 14 สิงหาคม 2558 หางดง
สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.chiangmaihealth.com เปิดรณรงค์ ครั้งที่ 1 โรงพยาบาลนครพิงค์ วันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2558 สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.chiangmaihealth.com
บดเคี้ยวดี ชีวีสดใส ผู้สูงวัย ใส่รากฟันเทียม บดเคี้ยวดี ชีวีสดใส ผู้สูงวัย ใส่รากฟันเทียม Implant Stabilized “Overdenture Provides Significant Improvement in Oral Health-Related Quality of Life”