Principle of improvement biotechnology เทคโนโลยีชีวภาพทางการปรับปรุงพันธุ์สัตว์เบื้องต้น โดย ดร.วุฒิไกร บุญคุ้ม ภาควิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

Introduction การปรับปรุงพันธุ์สัตว์ปัจจุบันมุ่งเน้นศึกษาถึงระดับยีนเป็น หลัก (genomic selection) เนื่องจากยีนสามารถถ่ายทอดสู่รุ่นลูกได้ ยีนเป็นตัวชี้วัดถึง พันธุกรรม หวังผลทางเศรษฐกิจ (added value)

Kind of biotechnology (1) Reproductive technology Artificial Insemination (AI) MOET Cryopreservation IVM and IVF Sex determination Nuclear transplantation Gene technology Genetic engineering Genetic marker Genetic maps DNA finger print

Artificial Insemination (AI) การผสมเทียม คือ การทำให้เกิดการปฏิสนธิโดยไม่ต้องมีการร่วมเพศกันตามธรรมชาติ หัวใจสำคัญของการผสมเทียม คือ อุปกรณ์ในการเตรียมน้ำเชื้อ อุปกรณ์สำหรับรีดน้ำเชื้อ อุปกรณ์ตรวจสอบคุณภาพน้ำเชื้อ ความชำนาญของเจ้าหน้าที่ผสมเทียม

Artificial Insemination (AI)

Artificial Insemination (AI) ข้อดี เป็นการลดค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงพ่อพันธุ์ สามารถกระจายพันธุกรรมที่ดีของ พ่อพันธุ์ได้ อย่างรวดเร็ว ข้อจำกัด ต้องมีความชำนาญ อุปกรณ์เหมาะสม และได้มาตรฐาน คุณภาพน้ำเชื้อต้องดีจริงๆ ต้องรักษาความสะอาด

Multiple Ovulation and Embryo Transfer (MOET) การเหนี่ยวนำให้สัตว์ตัวเมียตกไข่จำนวนมากและเป็นตัวให้ตัวอ่อนสำหรับการย้ายฝาก Donor Recipient Superovulation Manipulation of estrus A.I. Embryo recovery กระตุ้นการตกไข่ครั้งละหลายใบ กระตุ้นการเป็นสัด เก็บตัวอ่อน IVF, Frozen Embryo Manipulation of estrus Embryo transfer

Multiple Ovulation and Embryo Transfer (MOET) ข้อดี ได้ลูกจากแม่พันธุ์ หรือทั้งพ่อและแม่พันธุ์ชั้นเยี่ยม ไม่เสี่ยงต่อการนำโรคเข้าฟาร์ม เพิ่มความแม่นยำในการคัดเลือก ข้อจำกัด ทำได้ยากกว่าการผสมเทียม ลงทุนสูง ตัวอ่อนอาจได้รับอิทธิพลหรือผลบางอย่างมาจาก แม่ที่รับฝากแตกต่างกัน

In vitro maturation (IVM), In vitro Fertilization (IVF) คือ การปฏิสนธินอกร่างกายโดยทำการเก็บ น้ำเชื้อ และไข่จากสัตว์พ่อแม่พันธุ์ชั้นดี จากนั้นนำมาเลี้ยงในห้องปฏิบัติการ ทำการจัดสภาพให้คล้ายกับสภาพภายในตัว สัตว์มากที่สุด Semen collection Egg collection Transfer Sperm egg Embryo Zygote IVM & IVF

In vitro maturation (IVM), In vitro Fertilization (IVF)

In vitro maturation (IVM), In vitro Fertilization (IVF) ข้อดี ได้ลูกจำนวนมาก เนื่องจากสามารถ เก็บไข่ได้มาก และบ่อยครั้งขึ้น ลดช่วงอายุของสัตว์ลงได้ (GI:generation interval) ข้อจำกัด ต้องอาศัยความชำนาญ ตัวอ่อนมักตายก่อนนำไปย้ายฝาก เนื่องสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม หรือแพ้สารเคมีบางอย่าง

Cloning สัตว์ทุกตัวจะมีพันธุกรรมเหมือนกันทุกประการ (genetically identical individuals)

Scottish Blackhead ewe Cloning of Dolly sheep Scottish Blackhead ewe Finn Dorset ewe Cloning

Cloning Cloning สามารถแบ่งได้เป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ Embryo cloning DNA cloning or Nuclear transplantation Therapeutic cloning 1 and 2 3