เรื่อง สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง สื่อประกอบการเรียนการสอน เรื่อง สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง กลุ่มสาระวิทยาศาสตร์ ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ผู้จัดทำ นางสาวนิตยา ดวงโสมา ตำแหน่ง อาจารย์ 1 ระดับ 3

วัตถุประสงค์ อธิบายลักษณะโครงสร้างของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังได้ จำแนกประเภทของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังได้ บอกประโยชน์และโทษ ของสัตว์ไม่มีกระดูก สันหลังที่มีต่อมนุษย์

สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง ลักษณะโดยทั่วไป ไม่มีโครงกระดูกภายในลำตัว มีขนาดเล็ก มีจำนวนขามาก มีการเคลื่อนที่แตกต่างกัน

ประเภทของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง

พวกฟองน้ำ (Phylum Porifera) ลักษณะทั่วไป ลำตัวเป็นโพรง มีรูพรุนทั่วตัว มีหนามหรือเส้นใยเป็น โครงค้ำจุนร่างกาย ไม่มีระบบประสาท การสืบพันธุ์ แบบอาศัยเพศ ไม่อาศัยเพศ

พวกสัตว์ลำตัวมีโพรง (Phylum Coelenterata) ลักษณะทั่วไป ลักษณะรูปร่าง มีเข็มพิษไว้ป้องกันตัวและจับเหยื่อ ทางเดินอาหารไม่สมบูรณ์ การสืบพันธุ์ แบบอาศัยเพศ ไม่อาศัยเพศ

พวกหนอนตัวแบน (Phylum Platyhelminthes) ลักษณะสำคัญ มีลำตัวแบนยาว มีปาก แต่ไม่มีทวารหนัก ไม่มีระบบหมุนเวียนเลือด สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัย เพศและไม่อาศัยเพศ ดำรงชีวิตเป็นปรสิต

หนอนตัวกลม (Phylum Nematoda) ลักษณะทั่วไป ลำตัวกลมยาว ผิวเรียบ ไม่เป็นปล้อง มีปากและทวารหนัก ไม่มีระบบเลือด เพศผู้และเพศเมียแยกกัน สืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ การดำรงชีวิตแบบปรสิต

พวกลำตัวป็นปล้อง (Phylum Annelida) ลักษณะทั่วไป ลำตัวกลมยาว คล้ายวงแหวน ระบบหมุนเวียนเลือดแบบปิด มีระบบประสาท และระบบทางเดินอาหาร การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ

พวกมีขาเป็นปล้อง (Phylum Arthropoda) ลักษณะทั่วไป ลำตัวแบ่งเป็น 3 ส่วน คือ ส่วนหัว ส่วนอก และส่วนท้อง มีระบบหมุนเวียนเลือด มีระบบประสาท มีระบบทางเดินอาหารที่สมบูรณ์ สืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ

พวกหอยและหมึกทะเล (Phylum Mollusca) ลักษณะทั่วไป ลำตัวนิ่ม ไม่แบ่งปล้อง หายใจด้วยปอดและผิวหนัง การสืบพันธุ์โดยอาศัยเพศ มีไต 1 คู่เป็นอวัยวะ ขับถ่าย

สัตว์ทะเลผิวขรุขระ (Phylum Echinodermata) ลักษณะทั่วไป ผิวลำตัวมักหยาบ ขรุขระ และแข็ง หายใจโดยใช้ปุ่มตามผิวหนัง สืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ

ประโยชน์และโทษของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง ใช้เป็นอาหาร มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ เป็นที่อยู่อาศัยและเลี้ยงตัวอ่อนของสัตว์น้ำ โทษ ดำรงชีวิตเป็นปรสิตในร่างกาย

แบบทดสอบ

คำชี้แจง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุด คำชี้แจง จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุด 1. ลักษณะใดที่พบในแมลงทุกชนิด มีปีก 1 หรือ 2 คู่ มีเมตามอร์โฟซิสที่สมบูรณ์ มีระยางค์แบ่งเป็นข้อปล้อง มีระยางค์ 3-4 คู่

2. สัตว์ชนิดใดที่มีการดำรงชีวิตแบบปรสิต ฟองน้ำ ปลาหมึก ไส้เดือนดิน พยาธิตัวตืด

3. สัตว์จำพวกใดที่มีจำนวนมากที่สุดในโลก พวกแมลง พวกฟองน้ำ พวกหอยและหมึก พวกหนอนตัวแบน

4. สัตว์ชนิดใดมีลักษณะร่างกายเป็นโพรงและมีรูพรุนทั่วตัว ฟองน้ำ ปะการัง พยาธิปากขอ แมงกะพรุน

5. สัตว์ในกลุ่มใดที่นับว่ามีความสำคัญต่อระบบนิเวศใต้น้ำมากที่สุด พวกลำตัวมีโพรง พวกลำตัวขรุขระ หอยและหมึก พวกฟองน้ำ

Good luck See you again next time.