( Problem and Decision Making ) ปัญหาและการตัดสินใจ ( Problem and Decision Making ) decision making
ปัญหา ( Problem ) เป็นเหตุการณ์หรืออุปสรรคที่เกิดขึ้นแล้ว ทำให้การดำเนินงานไม่เป็นไปตามที่ต้องการ โดยผู้แก้ปัญหา ( Problem Solver ) จะต้องตัดสินใจและดำเนินการแก้ไขปัญหาให้หมดไป หรือบรรเทาผลกระทบให้ลดลง decision making
ประเภทของปัญหา ( Type of Problems ) 1. ปัญหาที่มีโครงสร้างชัดเจน ( Well-Structured Problems ) 2. ปัญหาที่มีโครงสร้างไม่ชัดเจน ( Ill-Structured Problems ) decision making
1. ปัญหาที่มีโครงสร้างชัดเจน - เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นบ่อย - มีความคล้ายคลึงกัน - มีรูปแบบชัดเจน - มีวัตถุประสงค์ในการตัดสินใจที่แน่นอน - มีทางเลือกในการตัดสินใจตายตัว - เป็นปัญหาพื้นฐานในการทำงาน decision making
2. ปัญหาที่มีโครงสร้างไม่ชัดเจน - เป็นปัญหาใหม่ (ไม่เคยเกิดขึ้น / เกิดขึ้นไม่บ่อย ) - มีปัจจัยที่เกี่ยวข้องซับซ้อน - ไม่สามารถหาข้อมูลได้อย่างสมบูรณ์ - ไม่สามารถเตรียมการรับปัญหาที่เกิดขึ้น - เกี่ยวข้องกับความไม่แน่นอนและความเสี่ยง - เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นกับผู้บริหารระดับสูง decision making
การตัดสินใจ ( Decision Making ) คือการเลือกระหว่างทางเลือกที่เป็นไปได้ทั้งหลาย เพื่อให้บรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมายที่ได้กำหนดไว้ หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งว่า เป็นเทคนิคในการทำให้ทางเลือกที่มีอยู่มากมายนั้นให้เหลือน้อยลง decision making
รูปแบบในการตัดสินใจ 1. พวกชอบเลี่ยงปัญหา ( Problem Avoided ) 2. พวกชอบแก้ปัญหา ( Problem Solver ) 3. พวกชอบค้นปัญหา( Problem Seeker ) decision making
กระบวนการของการตัดสินใจ John Dewey 1. ความเคลือบคลุม ( Controversy ) 2. การทำให้กระจ่าง ( Classification ) 3. ทางเลือก ( Choice ) decision making
Herbert Simon 2. กิจกรรมการออกแบบ ( Design Activity ) 1. กิจกรรมของปัญญา ( Intelligence Activity ) 2. กิจกรรมการออกแบบ ( Design Activity ) 3. กิจกรรมการเลือก ( Choice Activity ) decision making
Alvar Elbing 2. การวินิจฉัย ( Diagnosis ) 3. การนิยาม ( Definition ) 1. สภาพไร้ดุล ( Disequilibrium ) 2. การวินิจฉัย ( Diagnosis ) 3. การนิยาม ( Definition ) 4. การค้นพบ ( Discovery ) 5. การกระทำ ( Doing ) decision making
Henry Mintzberg 1. ขั้นบ่งชี้ ( Identification Phase ) 2. ขั้นการพัฒนา ( Development Phase ) 3. ขั้นการคัดเลือก ( Selection Phase ) decision making
ประเมินผลการตัดสินใจ ให้ความสำคัญกับเกณฑ์ มัลลิกา ต้นสอน ประเมินผลการตัดสินใจ นำทางเลือกไปปฏิบัติ เลือกทางเลือก วิเคราะห์ทางเลือก พัฒนาทางเลือก ให้ความสำคัญกับเกณฑ์ กำหนดเกณฑ์ กำหนดปัญหา decision making
ลักษณะของการตัดสินใจที่ดี คุณภาพ การตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพ ทำได้ทันเวลา เป็นที่ยอมรับ ความเหมาะสมทางด้านจริยธรรม decision making
ประเภทการตัดสินใจในการบริหาร / จัดการ 1. การตัดสินใจโดยเอกบุคคล / การตัดสินใจโดยกลุ่ม 2. การตัดสินใจในแง่ส่วนตัว / การตัดสินใจในแง่องค์การ 3. การตัดสินใจที่กำหนดไว้ล่วงหน้า / การตัดสินใจที่ไม่ได้กำหนดไว้ล่วงหน้า 4. การตัดสินใจเชิงยุทธศาสตร์ / การตัดสินใจเชิงดำเนินการ 5. การตัดสินใจแบบระดับบนสู่ระดับล่าง / การตัดสินใจ แบบให้อำนาจแก่ผู้ปฏิบัติงาน decision making
อิทธิพลที่มีต่อการตัดสินใจ 1. ลักษณะของผู้ตัดสินใจ 2. แบบการตัดสินใจของแต่ละบุคคล 3. การหยั่งรู้ในการตัดสินใจ 4. การแสวงหาวิธีแก้ปัญหา โดยการลองถูกลองผิด 5. ความคิดสร้างสรรค์ 6. ข้อขัดข้องในองค์การ decision making
เทคนิคการตัดสินใจ 1. การใช้ประสบการณ์และดุลพินิจ 2. ยุทธวิธีรีรอ 3. การใช้ตัวแบบหรือวิธีเชิงปริมาณ 4. การระดมสมอง 5. แผนผังความเกี่ยวข้อง 6. เดลฟีเทคนิค 7. เทคนิคกลุ่มแต่เพียงในนาม decision making