การรักษาสมดุลร่างกาย Homeostasis อ.เสกรรค์ สุวรรณสุข โรงเรียนศรีหนองกาววิทยา Seksan_suwannasuk@hotmail.com

การรักษาสมดุลร่างกาย (Homeostasis) ระบบขับถ่าย สารที่ร่างกายจำเป็นต้องกำจัดออก เรียกว่า ของเสีย การรักษาสมดุลของของเหลวในร่างกาย (Regulation of body fluid) - สมดุลเกลือและน้ำ - สมดุลกรด ด่างในเลือดและของเหลวนอกเซลล์ - สมดุลของสารละลายในเลือดและของเหลวในร่างกาย การรักษาอุณหภูมิของร่างกาย (Thermoregulation)

การรักษาสมดุลร่างกาย (Homeostasis) การรักษาสมดุลของเหลวในร่างกายของสัตว์น้ำจืดและสัตว์น้ำเค็ม H2O Hypertonic น้ำเข้มข้นมากกว่าของเหลวในปลา Hypotonic น้ำเข้มข้นน้อยกว่าของเหลวในปลา น้ำเค็ม น้ำจืด การปรับตัวตัว ดื่มน้ำมาก ดื่มน้ำน้อย ปัสสาวะน้อยเข้มข้น ปัสสาวะบ่อยเจือจาง

อวัยวะในการรักษาสมดุลของสิ่งมีชีวิตบางชนิด Contractile Vacuole [contract= บีบตัว] พบในสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น อะมีบา พารามีเซียม นอกจากนี้ยังใช้เยื่อหุ้มเซลล์ในการขับสารด้วย

อวัยวะในการรักษาสมดุลของสิ่งมีชีวิตบางชนิด 2. Cell membrane พบในสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์เช่น ฟองน้ำและกลุ่มไฮดรา เป็นต้น O2 CO2 NH3 Food O2 CO2 NH3

อวัยวะในการรักษาสมดุลของสิ่งมีชีวิตบางชนิด 3. Flame cell พบในสิ่งมีชีวิตเช่น พลานาเรีย ท่อขับถ่าย Flame cell พลานาเรีย

อวัยวะในการรักษาสมดุลของสิ่งมีชีวิตบางชนิด 4. Nephridium พบในสิ่งมีชีวิตเช่น ไส้เดือนดิน ป้องละ1 คู่เนื่องจากมีโครงสร้างร่างกายที่ซับซ้อนมากยิ่งขึ้น หลักการทำงานคล้ายไต Nephriopore Nephriostome

อวัยวะในการรักษาสมดุลของสิ่งมีชีวิตบางชนิด 4. Malpighian tubule พบในสิ่งมีชีวิตเช่น แมลง ท่อมัลพิเกียล ทวารหนัก

การกำจัดของเสียที่เป็นสารประกอบไนโตรเจน

การกำจัดของเสียที่เป็นสารประกอบไนโตรเจน

อวัยวะในการรักษาสมดุลของสิ่งมีชีวิตบางชนิด 5. Kidney พบในสิ่งมีชีวิตหลายชนิดที่มีโครงสร้างค่อนข้างซับซ้อน เช่น หอย หมึก สัตว์มีกระดูกสันหลัง ไตเกิดจากการรวมตัวของ Nephridium Renal cortex Renal medulla Renal pelvis ท่อไต

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ Kidney หรือ ไต เป็นอวัยวะขับถ่ายที่สำคัญของมนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมทั่วไป ไต เป็นอวัยวะคู่รูปร่างเหมือนเมล็ดถั่ว เป็นอวัยวะที่มีเลือดมาเลี้ยงถึง 20% ของการบีบตัวของหัวใจหนึ่งครั้ง ไต มีหน่วยย่อยสุดคือ Nephron หรือ หน่วยไต และมีเนื้อเยื่อ 2 ชั้นคือ Renal cortex (ชั้นนอก) Renal medulla (ชั้นใน) Renal cortex Renal medulla

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ การทำงานของไต ขณะผ่านไตมีการกรอง น้ำปัสสาวะ

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ การทำงานของไต Cortex Nephron Medulla

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ การทำงานของไต Bowman’s capsule DCT PCT Collector duct Loop of Henle น้ำปัสสาวะ

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ การทำให้น้ำปัสสาวะเข้มข้น โดยการดูดกลับ NaCl และ น้ำ 300 mmOsm/L 100 กรอง 300 mmOsm/L H+ NH3 HCO-3 NaCl H2O K+ สารอาหาร NaCl 200 400 700 1200 300 400 600 1200 H2O Urea ดูดกลับ 400 mmOsm/L 600 mmOsm/L 900 mmOsm/L 1200 mmOsm/L H2O H2O H2O Active trans. Passive trans.

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ การกรองสารชนิดต่างๆ ในหน่วยไต

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ การควบคุมการทำงานของไต กระหาย ดื่มน้ำลดความ เข้มข้นเลือด ตัวรับความ เข้มข้นเลือด เลือดความ เข้มข้นเพิ่ม เพิ่มการดูดน้ำกลับ ADH

อวัยวะในการรักษาสมดุลของมนุษย์ การขับถ่ายของสัตว์ สัตว์น้ำ เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม สัตว์ปีก/สัตว์เลื้อยคลาน แอมโมเนีย ยูเรีย ยูริก ปลา, ครึ่งบกครึ่งน้ำ สุนัข, มนุษย์ นก, ไก่, จิ้งจก, งู

การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสาวะ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ (Cystitis) เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งปนเปื้อนจากอุจจาระ จะปัสสาวะบ่อย โรคนิ่ว ทั้งนิ่วในไต หรือท่อไต และนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ เกิดจากตะกอนขางแร่ธาตุต่าง ๆ ในปัสสาวะไม่ละลายแต่รวมตัวกันเป็นก้อน ไปอุดตามทางเดินปัสสาวะ โรคไตวาย เป็นภาวะที่ไตสูญเสียหน้าที่การทำงาน มีการสะสมของเสีย รักษาต้องใช้ยาหรือฟอกเลือด หรือใช้ไตเทียม

การรักษาอุณหภูมิของมนุษย์ (Thermoregulation) 1. การเปลี่ยนแปลงอัตราเมเทบอลิซึม อากาศหนาว เพิ่มอัตราเมเทบอลิซึม เพิ่มฮอร์โมนบางชนิด เช่น Epinephrine, Thyroxine 2. การเพิ่มอัตราการแลกเปลี่ยนความร้อนกับสิงแวดล้อม เพิ่มอัตราการไหลเวียนมาบริเวณผิวหนัง การขยายตัวของเส้นเลือด การพาและการแผ่รังสีความร้อน

การรักษาอุณหภูมิของมนุษย์ (Thermoregulation)

การรักษาอุณหภูมิของมนุษย์ (Thermoregulation) เมื่ออุณหภูมิสูง เมื่ออุณหภูมิต่ำ อุณหภูมิร่างกายเพิ่ม อุณหภูมิร่างกายลด รับรู้โดยไฮโพทาลามัส รับรู้โดยไฮโพทาลามัส หลอดเลือดขยาย หลั่งเหงื่อ หลอดเลือดหดตัว กล้ามเนื้อหด อุณหภูมิลด อุณหภูมิสูง เข้าสู่ภาวะปกติ เข้าสู่ภาวะปกติ

การรักษาอุณหภูมิของมนุษย์ (Thermoregulation)

การรักษาอุณหภูมิของมนุษย์ (Thermoregulation) คำนวณโปรตีนและกลูโคส ดูดกลับกี่กรัม สารผ่านโกลเมอฯ 180 ลิตร ขับปัสสาวะวันละ 1.5 ลิตร พลาสมา ก/ซม3 กรองผ่านโกลเมอ ก/ซม3 ปัสสาวะ โปร 6-8.4 .01-.02 0 กลู .07-.11 .1 0