บริการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย Outreach คุณธนชัย ไชยสาลี ผู้จัดการฟ้าสีรุ้ง กรุงเทพฯ สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย

ชุมชน หมายถึง กลุ่มคนจากภาคส่วนใดหรือองค์กรใดที่มีวัตถุประสงค์ ร่วมกัน มีลักษณะเฉพาะร่วมกัน อาจจะโยงกับพื้นที่ทางกายภาพ เช่น หมู่บ้าน ตำบล หรืออาจจะเป็นการรวมตัวในรูปแบบอื่นที่ไม่มีพื้นที่ ทางกายภาพที่ชัดเจน หรือเป็นการรวมตัวตามความชอบหรือความ ต้องการเฉพาะ เช่น ชุมชนที่เกิดจากการทำกิจกรรมใน สวนสาธารณะ ชุมชนพนักงานบริการบาร์ ชุมชนทางคลื่นวิทยุ ชุมชนเครือข่ายเว็บไซต์ เป็นต้น

ความเข้มแข็งของชุมชน หมายถึง การที่ประชาชนในชุมชนต่าง ๆ รวมตัวกันเป็น “องค์กรชุมชน” โดยมีการเรียนรู้ การจัดการและการแก้ไข ปัญหาร่วมกันของชุมชน แล้วถึงได้เกิดการเปลี่ยนแปลงหรือ การพัฒนาทั้งทางด้านเศรษฐกิจสังคมวัฒนธรรมและ สิ่งแวดล้อมภายในชุมชนตลอดจนมีผลกระทบสู่ภายนอก ชุมชนที่ดีขึ้นตามลำดับ

องค์กรชุมชน หมายถึง เป็นกลุ่ม/องค์กร ที่เกิดจากการรวมตัวด้วยความ สมัครใจของประชาชนจำนวนหนึ่ง ที่มีวัตถุประสงค์และ อุดมคติร่วมกัน มีมิตรภาพและความเอื้ออาทรต่อกัน มีการ เรียนรู้กันอย่างต่อเนื่องในการทำงาน เพื่อแก้ไขปัญหาและ พัฒนา สุขภาวะ จิตใจ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและ สิ่งแวดล้อม

การปฏิบัติงานภาคสนาม (Outreach) การค้นหาและการเข้าถึง การสร้างสัมพันธ์ การให้ความช่วยเหลือ

บริการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย ค้นหา (Reach) เข้าถึง และ สร้าง ความสัมพันธ์ (Engage) ตอบสนองความต้องการ และให้การช่วยเหลือ (Enable) สร้างกลไกกลุ่ม กลไกที่มีการเรียนรู้ และพัฒนาศักยภาพบุคคล, พัฒนากิจกรรมในพื้นที่แบบมีส่วนร่วม เพื่อ ให้คนในพื้นที่สามารถช่วยเหลือชุมชนของตัวเองได้อย่างมีคุณภาพและต่อเนื่อง สม่ำเสมอต่อเนื่อง และ เชื่อมโยงกับมิติอื่นๆ

ภาพตัวอย่างการลงพื้นที่ปฏิบัติงานของแกนนำภาคสนาม

ภาพตัวอย่างการสนับสนุนถุงยางและเจลหล่อลื่นในสถานประกอบการ

การทำงานเอดส์ในชุมชน เข้าใจวัฒนธรรมย่อยของกลุ่ม, ภาษาและวิธีการสื่อสารที่กลุ่มเป้าหมายใช้ พัฒนากิจกรรมอย่างมีส่วนร่วม โดยเป็นกิจกรรมที่ตอบสนองความสนใจ และ สอดแทรกข้อมูลที่ต้องการช่วยเหลืออย่างเป็นธรรมชาติ ตัวอย่าง ต้องการเพิ่มการเข้าถึงกลุ่มTG - เข้าไปมีส่วนร่วมในเวทีประกวดต่างๆ - จัดการประกวดมิสควีนเรนโบว์สกาย หมายเหตุ : ถ้ามีความเชื่อ/ประเด็นอื่น ที่ขัดกับวัฒนธรรมย่อยของกลุ่มเป้าหมาย ?

การช่วยเหลือเพื่อนๆ และ การส่งต่อ การส่งต่อ คือ การช่วยเหลือให้เพื่อนเข้าถึงบริการด้านสุขภาพและอื่นๆที่จำเป็น ซึ่งความท้าทายของการทำงานภาคสนาม ก็คือ การช่วยให้เพื่อนได้เข้าถึงบริการ ด้านสุขภาพ เพราะเกี่ยวข้องกับทัศนคติความเชื่อของเพื่อนต่อการดูแลสุขภาพ ของตนเอง ทัศนคติของผู้ให้บริการ รวมทั้งการเดินทางและค่าใช้จ่ายในการ บริการที่มีอยู่ ดังนั้น จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการทำงานเชิงบูรณาการประสานงาน ความร่วมมือระหว่างหน่วยพยาบาล กับ องค์กรชุมชนอย่างต่อเนื่อง เพื่ออุด ช่องว่างและหาแนวทางให้กลุ่มเป้าหมายเข้ารับบริการเพิ่มขึ้น

โดยประสานความร่วมมือระหว่าง การจัดกิจกรรมกลุ่ม เพื่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยใช้สื่อหนังสั้น Ramp สำหรับ MSM (Ramp VCT) โดยประสานความร่วมมือระหว่าง ศูนย์ความร่วมมือไทย-สหรัฐ ด้านสาธารณสุข (TUC) โรงพยาบาลบางรัก สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย สำนักงานกรุงเทพมหานคร (RSAT-BKK)

RAMP VCT คือ.. เป็นวิธีการจัดกิจกรรมแบบกลุ่ม เน้นการสื่อสารชวนคิด เพื่อการปรับเปลี่ยน พฤติกรรม โดยใช้สื่อหนังสั้น ชื่อว่า “Love Audition (บททดสอบรัก)” สะท้อน เรื่องราวและพฤติกรรมของกลุ่ม MSM ให้เข้าใจถึงพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ เอชไอวี และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ รวมถึงเข้าใจเพื่อปรับพฤติกรรม มีการจัดกิจกรรมกลุ่ม 3 ครั้ง โดยฉายประกอบกับการนำสนทนากลุ่มของเจ้าหน้าที่ หลังจากดูหนังจบแต่ละตอน (ซึ่งทางสมาคมฟ้าสีรุ้งฯ กทม. ได้ปรับให้สอดคล้องกับ บริบทของกลุ่มเป้าหมาย โดยรวบจัดเป็น 2 ครั้ง เท่านั้น โดยครั้งสุดท้ายของการดำเนินกิจกรรมกลุ่ม ได้เชื่อมโยงกระบวนการ Ramp ไปสู่ ระบบการให้คำปรึกษา เพื่อตรวจหาเชื้อเอชไอวีและซิฟิลิชด้วยความสมัครใจ (VCT) รวมถึงการตรวจและแจ้งผลภายในวันเดียว (ในดรอปอิน/ ร้านนวด/ชุมชน)

กระบวนการ RAMP (โดยย่อ) ดูหนังสั้น สะท้อนการพัฒนาของตัวละครในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม Group Counseling ตกลงบริการ + สร้างความไว้วางใจ เลือกปัจจัยเสี่ยงจากฟลิปชาร์ทครั้งแรก “ปัจจัยเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวีและ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ สรุปกิจกรรมของสมาชิกแต่ละคนที่อยากเปลี่ยน พี่พยาบาลให้ข้อมูลเรื่อง VCT และการรู้สถานะผลเลือด โดยเน้นเป็นความลับ ส่งต่อ รอตรวจ รอฟังผล โดยเน้นบรรยากาศเป็นกันเอง ลดความตึงเครียดกังวล (ลด Stigma)

RAMP VCT ในศูนย์ดรอปอิน

RAMP VCT ในร้านนวดสปา ร้าน A ร้าน B

ขอบคุณคับ....