Breast Cancer Surveillance system www.hpc4.go.th นพ.ชลทิศ อุไรฤกษ์กุล 3 พ.ค.56 4/22/2019
ประชุม 2 วัน ความรู้เกี่ยวกับมะเร็งเต้านม ระบาดวิทยา (Incidence , Prevalence , Mortality) Risk Factors การส่งเสริม ป้องกันมะเร็งเต้านม Prevention โครงการที่เกี่ยวกับมะเร็งเต้านมในปี 2556 (3 โครงการ) ระบบการบันทึก (เน้น Manual ,Computerize คือตัวช่วย) จะแก้ปัญหาผู้ป่วยมะเร็งเต้านม ไม่ได้ไปรักษาที่ ร.พ.ในพื้นที่เท่านั้น จะรู้ได้อย่างไร
สรุป 3 โครงการ โครงการสืบสานฯ Healthy (Women) ตรวจราชการ ฯ Flagship โครงการวิจัย จึงเข้มงวดเรื่อง Methodology และจะทำให้เป็น Best Practice เน้นขยายความครอบคลุม พัน รพ. หมื่น รพสต. ล้าน อสม. และ 20 ล้านผู้หญิง แผนสุขภาพเขต ,ดำเนินการตามแผน ผู้ตรวจติดตาม 1.Coverage of BSE , 2.Early staging. งบประมาณได้รับการสนับสนุนจากโครงการ (มูลนิธิถันยรักษ์ ,สธ.,สปสช) กองทุนพัฒนาสตรี (ยังไม่ได้งบ คิดว่าน่าจะได้ไม่เกิน 12 ล้านบาททั่วประเทศ) งบ PP ,งบของจังหวัด หรือ รพ.ที่สมทบ ผู้ที่ต้องการข้อมูลคือกระทรวง ผ่านระบบการตรวจราชการ โดยมอบกรมอนามัยไปกำหนดว่าควรจะวัดอะไร และทำการให้นิยาม นิยามของตัวตั้ง นิยามของตัวหาร
Indicators Process ร้อยละของหญิงอายุ 30-70 ปี ที่ BSE อย่างมีคุณภาพ Outcome Cancer Size ลดลง (ภายใน 3 ปี) Early Stage มากขึ้น วัดจากร้อยละของ Stage 1 + 2 เพิ่มขึ้น Impact อัตราตายลดลง (ปีที่ 10)
สรุปเครื่องชี้วัด Coverage Quality BSE (ปีนี้) สืบสาน รัฐบาล ตรวจ ราชการ Coverage Quality BSE (ปีนี้) / % ขนาดก้อน <= 2 cm (ภายใน 3 ปี) % staging 1+2 (ภายใน 5 ปี) Mortality Rate (ภายใน 10 ปี) พัน รพ. /หมื่น รพสต./ล้าน อสม. / 20 ล้าน ผู้หญิง
ระบบการเก็บข้อมูล ผู้หญิงเป้าหมาย (30-70 ปี) มีกี่คน (N คน) ผู้หญิงกลุ่มเป้าหมาย เป็นมะเร็งเต้านมรายเก่าที่สะสมจากปีก่อนหน้ากี่คน (x คน) ผู้หญิงเป้าหมาย ที่ไม่ได้เป็นมะเร็งเต้นม กี่คน (n) BSE อย่าง มีคุณภาพและสม่ำเสมอ กี่ราย ( a คน) BSE แล้วพบสิ่งผิดปกติกี่ราย (b คน) BSE พบสิ่งผิดปกติ ส่งต่อ กี่ราย (c คน) รายที่พบสิ่งผิดปกติ เป็นมะเร็งรายใหม่กี่คน (d คน) ที่เป็นมะเร็งเต้านม Stage 1 กี่ราย Staging 2 กี่คน (e คน) ที่เป็นมะเร็งขนาดก้อน <= 2 ซ.ม.กี่คน (f คน) (เฉพาะโครงการสืบสาน) ผู้หญิงเป้าหมายที่เป็นมะเร็งเต้านม ตายกี่คน (g คน)
ความแตกต่างระหว่าง Rate กับ Ratio = B Rate = ตัวตั้ง เป็น Sub set ของตัวหาร Ratio = ตัวตั้งไม่ได้เป็น Sub Set ของตัวหาร MMR = จำนวนแม่ตาย หารด้วย จำนวนเด็กเกิดมีชีพ PMR = (Still Birth + ตายภาย 7 วันหลังคลอด) หารด้วย Total Birth *** MMR = Maternal Mortality Rate หรือ Ratio PMR ตัว R = rate หรือ ratio Incidence Rate = จำนวนป่วยรายใหม่ ในพื้นที่ และช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งหนึ่ง (มักใช้ 1 ปี) หาร ประชากรกลุ่มเสี่ยงที่ยังไม่เป็นโรคที่เราเฝ้าระวังในพื้นที่นั้น Prevalence Rate = จำนวนป่วยที่คงเหลืออยู่ (รายเก่า + รายใหม่ – ตาย) ในพื้นที่ ณ.จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง หาร ประชากรในพื้นที่ ณ.จุดเวลานั้น
BSE ที่คุณภาพและสม่ำเสมอนิยามอย่างไร อสม.สอนผู้หญิงในละแวกบ้านที่ดูแล หญิงที่ได้รับการสอน BSE ทำการ BSE ทุกเดือน อสม. ทำการยืนยันว่า BSE จริง รพสต.ยืนยันว่า อสม.ยืนยันจริง
คำถาม ถ้า BSE อย่างมีคุณภาพแล้ว อุบัติการณ์ของมะเร็งเต้านม เพิ่มขึ้นหรือลดลง รายใหม่ เพิ่มขึ้นหรือลดลง ความชุกของมะเร็งเต้านม เพิ่มขึ้นหรือลดลง รายใหม่ + รายเก่า – เสียชีวิต (ตัวแปรใดเพิ่มขึ้น หรือ ลดลง)
ระบบข้อมูล 4/22/2019
สิ่งที่ต้องรู้ ชื่อ Web Site คือ www.hpc4.go.th รหัสสถาบริการ (ของ สปสช) ทราบวิธี Login เข้าระบบ Key ข้อมูลที่บันทึกไว้แล้ว เข้าเครื่อง (ตัวแปรที่จะใช้ประเมินผลให้ Key ให้ครบถ้วนด้วย Cancer Size , Staging ,ตาย) Share ข้อมูลให้พื้นที่ เพื่อให้ทราบข้อมูลและสามารถดูแลต่อเนื่อง ระวังเรื่องการเปิดเผยข้อมูลผู้ป่วยด้วย )
รายละเอียดที่มักถูกถาม รหัสสถานพยาบาล จำ Password ไม่ได้ รหัสสถานพยาบาล นอกจาก ชื่อของสถานพยาบาลแล้ว ยังซ่อน Area code เป็นเลข 8 หลักไว้ด้วย ยกตัวอย่าง 70090301 Tumor size วัดจากแหล่งเชื่อถือได้ Mammogram , ultrasound ,ชิ้นเนื้อ Staging ใช้ระบบ TNM อัตราตาย ถ้าเสียชีวิตให้ระบุปีที่เสียชวิตและระบุว่า ตายจาก Ca breast หรือจากสาเหตุอื่น ความเสี่ยง การรักษา
Estrogen antagonist SERM
http://www.cancer.gov/bcrisktool/
TNM Staging
สรุป Tumor size Cut off Point ที่ 2 ------- 5 or extend / inflam Node [ No , 1.Axilar ,2.Internal Mammary Node , 3.Clavicular Node] Metastasis [No,1=ไป organ อื่นที่ไม่ใช่ต่อมน้ำเหลืองใกล้เคียง]
สรุป TNM Staging
การฝึกภาคปฏิบัติ 1.เฉพาะพื้นที่นอกโครงการสืบสานพระราชปณิธาณ ต้านมะเร็งเต้านม 2.พื้นที่ในส่วนของโครงการสืบสานฯ ให้ใช้โปรแกรมของโครงการสืบสาน (จันทบุรี ราชบุรี สมุทรสงคราม ลพบุรี ฯลฯ) 3.จังหวัดนอกเขตพื้นที่บริการที่ 5 ให้ประสานศูนย์อนามัยที่รับผิดชอบจังหวัดท่านก่อน 4/22/2019
เตรียม 2 options ให้เลือก On Web Hosxp วิธีการ หน่วยบริการบันทึกลงในแบบฟอร์ม จากนั้นส่งให้ Center ทำการ Key ข้อมูลตามแบบฟอร์ม (หน่วยบริการจะทำหน้าที่เป็น Center ก็ได้) เหมือน on web แต่ Key เข้าไปใน Hosxp แทน Share หรือ ประมวล ผลข้อมูล ทำได้ เนื่องจาก on web จังหวัดสามารถเห็นภาพรวมได้ และหน่วยบริการก็เห็นข้อมูลของหน่วยบริการ ทำไม่ได้ เนื่องจาก Stand alone จังหวัดต้องจัดระบบให้ส่งข้อมูลให้จังหวัด สะดวก ถ้า online ได้ไม่มีปัญหา on line ไม่ได้สามารถส่ง Center ให้ Key ได้ ถ้ามีโปรแกรม Hosxp ก็สะดวก