การปรับตัว (Adjustment)

ความหมาย การปรับตัว หมายถึง การปรับตัว หมายถึง การที่มนุษย์เรียนรู้จากสิ่งแวดล้อมเพื่อที่จะสามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างเป็นสุข

สาเหตุของการปรับตัว ความเครียด ความขัดแย้ง คับข้องใจ ความ ความกดดัน

สาเหตุของการปรับตัว ลักษณะของปัญหา ความเครียด ลักษณะของปัญหา ทำให้ชีวิตเกิดการเรียนรู้ วิกฤตของชีวิตที่ไม่สามารถจัดการกับปัญหา พยายามหาวิธีการแก้ไขปัญหา

สาเหตุของการปรับตัว ภาวะที่บุคคลต้องเลือกระหว่าง 2 สถานการณ์

Lewin 1959 แบ่งความขัดแย้งเป็น 4 ประเภท คือ Approach – approach conflict Avoidance – avoidance conflict Single approach - avoidance conflict Double approach - avoidance conflict

Approach – approach conflict เป็นลักษณะที่บุคคลจะต้องเลือกในสถานการณ์ หรือการกระทำเพียงอย่างเดียวทั้งๆ ที่ สถานการณ์นั้นเป็นที่พึงปรารถนา ดูหนัง ซื้อของ จะศึกษาต่อ หางานทำ

Avoidance – avoidance conflict เป็นลักษณะที่บุคคลจะต้องเลือกในสถานการณ์ หรือการกระทำเพียงอย่างเดียวทั้งๆ ที่ สถานการณ์นั้นไม่เป็นที่พึงปรารถนา ทำแท้ง พักการเรียน ติดคุก โดนปรับ

Single approach - avoidance conflict เป็นลักษณะที่บุคคลจะต้องเลือกสิ่งที่ต้องการ แต่ต้องได้รับผลที่ไม่พึงพอใจไปด้วย อยากได้รถหรู ราคาแพง อยากได้งานดี ต้องมีวุฒิการศึกษาสูง

Double approach - avoidance conflict เป็นลักษณะที่บุคคลจะต้องเลือก 2 สิ่งที่ต้องการ แต่ต้องได้รับผลที่ไม่พึงพอใจไปด้วย เรียนภาคค่ำ ใช้เวลานาน ราคาแพง เลือกคู่ครอง นาย ก. เป็นคนดี แต่จน นาย ข. เป็นคนรวย แต่เจ้าชู้

ความคับข้องใจ (Frustration) สาเหตุของการปรับตัว ความคับข้องใจ (Frustration) ความผิดหวัง ซึ่งเกิดจากมีอุปสรรคมาขัดขวางไม่สามารถบรรลุเป้าหมาย หรือจุดมุ่งหมายได้ ทำให้กลัดกลุ้ม หงุดหงิด กระวนกระวายใจ ฯลฯ สาเหตุของความคับข้องใจ  1. สาเหตุส่วนบุคคล คือ ลักษณะทางกายและทางจิตของแต่ละบุคคล เช่น ความบกพร่องทางกาย ความพิการ โรคประจำตัว และขาดความมั่นใจในตนเอง 2. สาเหตุจากสิ่งแวดล้อม ประกอบด้วย สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ เช่น ที่อยู่อาศัย ที่ทำงาน ฐานะทางเศรษฐกิจ ชนชั้น /ประเพณี

สาเหตุของการปรับตัว ความกดดัน (Pressure) สภาพการที่ทำให้ต้องทำสิ่งหนึ่งสิ่งใดลงไปทั้งที่ยังไม่พร้อมที่จะทำ อาจมีสาเหตุจากสังคม เช่น การแข่งขัน หน้าที่การงาน เศรษฐกิจ หรือความมุ่งหวังและอุดมคติ 

(Self-defense Mechanism) กระบวนการปรับตัว 1 การปรับตัวที่เรารู้ตัว การเพิ่มความพยายามให้มากขึ้น เพื่อให้ชนะกับอุปสรรคหรือความยุ่งยากต่างๆ ที่เกิดขึ้น เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่วางไว้ การเปลี่ยนเป้าหมายที่ตั้งไว้ หากว่าเป้าหมายที่ตั้งไว้สูงเกินไป ตระหนักว่าเขาไม่สามารถบรรลุเป้าหมายได้เขาจะเปลี่ยนเป้าหมายใหม่ที่คาดว่าจะเอาชนะได้ดี 2 การปรับตัวกระทำได้โดยไม่รู้ตัว เป็นทางออกอย่างหนึ่งของบุคคลเมื่อเกิดความคับข้องใจ เรียกว่า “กลไกป้องกันตน” (Self-defense Mechanism)

กระบวนการปรับตัว การปรับตัวที่สมบูรณ์ สามารถแก้ไขได้ ไม่เกิดความลำบากใจ แบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ การปรับตัวแบบไม่สมบูรณ์ ไม่สามารถแก้ปัญหาได้ ทำให้เกิดความเครียดภายในจิตใจ ที่สุดจึงสามารถศึกษากลยุทธ์ของการปรับตัว

ลักษณะกระบวนการปรับตัว 1 การปรับตัวที่สมบูรณ์ ประสบปัญหาหรืออุปสรรคต่างๆ แล้วสามารถแก้ไขได้ สบายใจ ไม่มีข้อขุ่นข้องหมองใจเหลืออยู่ 2 การปรับตัวที่ไม่สมบูรณ์ ปัญหาไม่คลี่คลาย แต่บุคคลสามารถคลายเครียดหรือลดความวิตกกังวลใจให้ลดลงได้ แต่ร่องรอยของความไม่สบายใจคงค้างอยู่ในใจ

ผลจากการปรับตัวไม่สมบูรณ์ ด้านสรีระร่างกาย ทำให้สุขภาพทรุดโทรม เนื่องจากความไม่สมดุลของระบบฮอร์โมน ด้านจิตใจและอารมณ์ ทำให้บุคคลขาดสมาธิ ไม่สนใจสิ่งรอบตัว หลงลืมตัดสินใจไม่ได้ ลังเล ผลจากการปรับตัวไม่สมบูรณ์ ด้านความคิด หมกมุ่นรุ่นคิดเกี่ยวกับปัญหาของตนเอง ท้อแท้ สิ้นหวัง มีความคิดบิดเบือน ด้านพฤติกรรม มีอาการเบื่อหน่าย นอนหลับยาก ปลีกตัวจากสังคม ทำให้ตกอยู่ในปัญหาและความเครียดอย่างโดดเดี่ยว ก้าวร้าว ไม่อดทน

Culture Shock กับการปรับตัว

ความหมาย การเปลี่ยนแปลงทั้งสภาพสังคม สิ่งแวดล้อม รวมถึงวัฒนธรรมที่แตกต่างจากวัฒนธรรมเดิมที่คุ้นเคย แบ่งออกเป็น 3 ระยะ 1. Honeymoon Phase หรือช่วงเห็นดีเห็นงาม 2. Negotiation Phase หรือ Culture Shock Phase 3. Adjustment Phase หรือ ระยะปรับตัว

อาการของ Culture Shock แบ่งเป็น 3 ระยะ Honeymoon phase เกิดขึ้นในช่วงแรก จะรู้สึกชอบทุก ๆ อย่างที่อยู่รอบ ๆ ตัว ตื่นเต้นกับสิ่งใหม่มี ความสุขกับกับโลกใบใหม่ ไม่เบื่อ ตื่นตาตื่นใจความรู้สึกนี้

อาการของ Culture Shock conflict phase เริ่มคุ้นเคยกับสิ่งต่าง ๆ รอบ ๆ ตัว เริ่มความเหงา เดียวดาย เริ่มจะไม่ชอบการอยู่คนเดียว เริ่มคิดถึงประสบการณ์ประทับใจเดิม เช่น คิดถึงบ้าน คิดถึงแม่ คิดถึงอาหาร จะเริ่มใช้วิธีคิดปรับตัวหากต้องการสู้ หรือ ถอยหนี

อาการของ Culture Shock Adjustment phase เริ่มปรับยอมรับกับทุก ๆ สิ่งที่อยู่รอบข้าง รู้จักเพื่อนใหม่ๆ Life must go on เริ่มมีความสุขกับชีวิตมากขึ้น เริ่มเปรียบเทียบประสบการณ์ประทับใจเดิม VS ประสบการณ์ประทับใจใหม่