บทที่ 8 การใช้ประโยชน์จากผลพลอยได้และเศษเหลือทิ้ง บทที่ 8 การใช้ประโยชน์จากผลพลอยได้และเศษเหลือทิ้ง ผลที่ได้จากอุตสาหกรรมเกษตร 1. ผลิตภัณฑ์ (Product) 2. ผลพลอยได้ (By-Product) 3. ของเหลือ (Waste)

ผลที่ได้จากอุตสาหกรรมเกษตร 1. ผลิตภัณฑ์ (Product). 2 ผลที่ได้จากอุตสาหกรรมเกษตร 1. ผลิตภัณฑ์ (Product) 2. ผลพลอยได้ (By-Product) 3. ของเหลือ (Waste) ไม่ว่าจะเป็นอุตสาหกรรมใดๆ ก็จะได้ผลทั้ง 3 อย่าง ซึ่งถ้าไม่มีการนำ ผลพลอยได้ และของเหลือมาใช้ประโยชน์จะทำให้เกิดการสูญเปล่ามาก ดังนั้นจำเป็นมากที่จะต้องมีการนำ ผลพลอยได้และของเหลือมาใช้ประโยชน์ซึ่งจะเพิ่มมูลค่าได้มากและยังช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมเพราะถ้าไม่นำไปใช้ประโยชน์จะเกิดขยะขึ้นมากมาย

การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากสัตว์ (Utilization of Animal By-Product) ในปัจจุบัน อุตสาหกรรมการแปรรูปเนื้อสัตว์เป็นอุตสาหกรรมที่เกิดขึ้นควบคู่กับโรงชำแหละเนื้อโดยอยู่ในส่วนของผลิตภัณฑ์อาหารสำเร็จรูป (อสร.) ผลพลอยได้และเศษเหลือจากสัตว์ของโรงชำแหละเนื้อนับว่าเป็นปัญหาสำคัญของโรงงานที่ควรหาทางกำจัดหรือนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด เพื่อป้องกันไม่ให้สภาวะแวดล้อมรอบ ๆ โรงชำแหละเป็นพิษ และเกิดการสูญเสียสิ่งที่มีคุณค่าทางโภชนาการต่าง ๆ ไปโดยเปล่าประโยชน์

ผลพลอยได้จากสัตว์ส่วนใหญ่จะนำไปใช้ในอาหารสัตว์และอาหารสัตว์เลี้ยง แต่มีไม่น้อยที่ใช้เป็นอาหารมนุษย์ เพราะแต่ละประเทศจะมีประเพณีความเชื่อถือและความนิยมแตกต่างกันไป ผลิตผลพลอยได้จากสัตว์ในประเทศหนึ่งอาจจะเป็นอาหารที่ดีสำหรับประชากรประเทศอื่นก็ได้ ผลผลิตพลอยได้ที่มีประโยชน์ เช่น เครื่องในสัตว์ เลือด กระดูก ไขมัน หนังหมู ต่อมและเนื้อเยื่อ

การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมน้ำตาล ผลพลอยได้จากโรงงานน้ำตาลที่ใช้อ้อยเป็นวัตถุดิบได้แก่ 1. กากอ้อย (bagasses) ได้จากขั้นการหีบอ้อย - ใช้เป็นเชื้อเพลิงในเครื่อง Bolier ซึ่งไอน้ำที่ได้จะนำไปเป็น แหล่งพลังงานภายในโรงงาน ไอน้ำที่ได้ยังสามารถนำไปปั่นเป็นพลังงานไฟฟ้าไฟพลังงานไฟฟ้าที่เหลือจากการใช้ในโรงงาน สามารถขายต่อให้การไฟฟ้าฝ้ายผลิตได้ - ใช้ทำกระดาษชานอ้อย - ใช้ทำทิชชู่

2. กากตะกอน (filter cake) - ทำปุ๋ย ซึ่งมีธาตุไนโตรเจนสูงมาก 3 2. กากตะกอน (filter cake) - ทำปุ๋ย ซึ่งมีธาตุไนโตรเจนสูงมาก 3. กากน้ำตาล (molasses) - ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตแอลกอฮอล์ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ - ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตกรดมะนาว - ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตผงชูรส - ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตน้ำส้มสายชู

การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมน้ำมันพืช การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมน้ำมันพืช ผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมน้ำมันพืชมีหลายชนิดแล้วแต่ว่าวัตถุดิบหลักในการผลิตน้ำมันพืชนั้นคืออะไร ถ้าในโรงงานใช้ถั่วเหลืองเป็นวัตถุดิบหลักจะมีผลพลอยได้ดังนี้ 1. กากถั่วเหลือง สามารถนำไปเป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมอาหารสัตว์ได้ 2. กรดไขมันอิสระ สามารถนำไปทำสบู่ได้ 3. กัม กัมที่ได้จะเป็นเลซิทินเป็นส่วนมาก ซึ่งสามารถนำไปใช้ในอุตสาหกรรมอื่นๆ มากมาย

สำหรับโรงงานที่ใช้ปาล์มน้ำมันเป็นวัตถุดิบจะมีผลพลอยได้ดังนี้ 1 สำหรับโรงงานที่ใช้ปาล์มน้ำมันเป็นวัตถุดิบจะมีผลพลอยได้ดังนี้ 1. ทางใบ นำมาใช้ในการลดการไหลบ่าของน้ำ 2. ทะลายเปล่า ใช้เป็นวัสดุเพาะเห็ดต่าง และคลุมดินรักษาความชื้นใน ดินให้เหมาะสม 3. ขี้เถ้าจากการเผาทะลายเปล่าปาล์ม มีธาตุอาหารเช่น โพแทสเซียมไดออกไซด์ 4. ของเสียกากโรงงานที่ผ่านการกำจัดแล้ว มีธาตุอาหารเช่น P, Mg, Fe, B ฯ 5. เส้นใย นำไปเลี้ยงสัตว์ ทำเชื้อเพลง 6. กะลา นำส่วนที่ไม่มีเมล็ดไปเผาทำเชื้อเพลิงได้ 7. ใบและลำต้น นำมาใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ได้ 8. สกัดวิตามินอี

การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมการผลิตแอลกอฮอล์ การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมการผลิตแอลกอฮอล์ ผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมการผลิตแอลกอฮอล์ได้แก่ 1. CO2 - CO2 ที่ได้สามารถนำไปผลิตน้ำโซดาได้ 2. Fusel oil - นำไปกลั่นลำดับส่วนเพื่อแยกสารแต่ละชนิดออกมา 3. Slop - นำไปทำปุ๋ย

การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมการผลิตกรดมะนาว การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมการผลิตกรดมะนาว ผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมกรดมะนาวคือ ได้ยิปซัม ซึ่งนำไปใช้ในการก่อสร้าง การใช้ประโยชน์จากผลิตผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมการผลิตผงชูรส ผลพลอยได้จากอุตสาหกรรมผงชูรส คือ แป้งหวาน หมายถึง ผลึกขนาดเล็กที่ได้จากขั้นตอนการทำแห้งผงชูรสซึ่งเมื่อผลึกผงชูรสกระทบกันอาจเกิดการแตกหัก สามารถใช้ในการปรุงอาหารได้