ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา กรมส่งเสริมการเกษตร ระบบนิเวศและการสำรวจ นิพวรรณ หมีทอง ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา กรมส่งเสริมการเกษตร
ระบบนิเวศ ? ระบบนิเวศ (ecosystem) หมายถึง ระบบที่มีความสัมพันธ์กันของสิ่งมีชีวิต และสภาพแวดล้อมในแหล่งที่อยู่อาศัย ณ ที่ใดที่หนึ่ง ความสัมพันธ์นั้นหมายถึง การอาศัยอยู่ร่วมกันของสิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิตในบริเวณหนึ่งนั่นเอง ดังนั้นในบริเวณใด ๆ ที่มีสิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิตมีความสัมพันธ์กันเพื่อให้เกิดการแลก เปลี่ยนสารและถ่ายทอดพลังงานระหว่างกัน เรียกว่า ระบบนิเวศ (ecosystem) ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
องค์ประกอบของระบบนิเวศ ๑. ส่วนประกอบที่ไม่มีชีวิต (Abiotic component) - อนินทรียสาร เช่น C, N, CO2, H2O, และ O2 อินทรียสาร เช่น โปรตีน คาร์โบไฮเดรต และฮิวมัส สภาพแวดล้อมทางกายภาพ เช่น แสง อุณหภูมิ pH ความชื้น ฯลฯ ๒. ส่วนประกอบที่มีชีวิต (Biotic component) - ผู้ผลิต (producer) ได้แก่ พืชสีเขียว แพลงค์ตอนพืช และแบคทีเรียบางชนิด - ผู้บริโภค (consumer) แบ่งได้เป็น ผู้บริโภคปฐมภูมิ (primary consumer) ทุติยภูมิ (secondary consumer) และตติยภูมิ (tertiary consumer) - ผู้ย่อยสลาย (decomposer) ได้แก่ เห็ด รา ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
ระบบนิเวศ ปฐมภูมิ ทุติยภูมิ ตติยภูมิ ตติยภูมิ ผู้ผลิต ผู้ย่อยสลาย
องค์ประกอบของระบบนิเวศ ระบบนิเวศ มีคุณสมบัติที่สำคัญ คือ มีกลไกในการปรับสภาวะตนเองเพื่อให้อยู่ในสภาวะสมดุล เกิดการหมุนเวียนและถ่ายทอดสารอาหารผ่านสิ่งมีชีวิตซึ่งได้แก่ ผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลายนั่นเอง ถ้าระบบนิเวศนั้นได้รับพลังงานอย่างเพียงพอ และไม่มีอุปสรรคขัดขวางวัฏจักรของธาตุอาหาร ก็จะทำให้เกิด ภาวะสมดุล (equilibrium) ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
การสำรวจ และวิเคราะห์ ข้าว สำรวจเป็นเส้นแทยงมุม 10 จุด - นาหว่าน 10 ต้น/จุด - นาดำ 1 กอ/จุด ไม้ผล สำรวจ 10 ต้นๆ ละ 4 ทิศ กระจายทั่วแปลง ผัก พืชไร่ ไม้ดอก สำรวจ 10 จุด กระจายทั่วแปลง ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
การสำรวจ และวิเคราะห์ ลงสำรวจในแปลง นำมาวิเคราะห์ ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
แบบสำรวจและวิเคราะห์ระบบนิเวศ แบบสำรวจและวิเคราะห์ระบบนิเวศ แปลง............................โดยกลุ่ม................................. วันที่สำรวจ............................เวลา...............................อายุพืช................วัน พืช.....................................พันธุ์....................................อากาศ........................................ รายการ / จุด 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวม แมลงศัตรูพืช แมลงที่มีประโยชน์ แมลงอื่น ๆ โรค วัชพืช ความสูง (ซ.ม.) ความกว้างทรงพุ่ม จำนวนใบ สถานการณ์ทั่วไป การจัดการ ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
การสำรวจระบบนิเวศ ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
ระบบนิเวศเกษตร พืชจะแข็งแรงหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อม สภาพแวดล้อมดังกล่าวนั้นประกอบด้วยปัจจัยทางกายภาพ (เช่น แสงแดด, น้ำฝน, ลม, ธาตุอาหารในดิน) และปัจจัยทางชีวภาพ (เช่น ศัตรูพืช โรคพืช และวัชพืช) ปัจจัยทั้งหมดเหล่านี้ส่งผลต่อความสมดุลระหว่างแมลงที่กินพืชเป็นอาหารและศัตรูธรรมชาติของมัน การตัดสินใจในการจัดการศัตรูพืชนั้น จำเป็นต้องวิเคราะห์ระบบนิเวศเกษตรอย่างละเอียด ต้องรู้วิธีสำรวจแปลง การวิเคราะห์สถานการณ์แปลงปลูกพืช และวิธีตัดสินใจอย่างถูกต้องในการจัดการแปลง กระบวนการเหล่านี้เรียกว่า “การวิเคราะห์ระบบนิเวศเกษตร” หรือ “AESA” ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา
สวัสดี ศูนย์บริหารศัตรูพืชจังหวัดสงขลา