พฤติกรรมควบคุมบุคคลอื่นอย่างแยบยล Manipulative behavior อ. อัศวินี นามะกันคำ ภาควิชาการพยาบาลจิตเวช

Manipulative behavior คืออะไร การใช้ความสามารถในการจัดการควบคุมบุคคลอื่น เพื่อให้ได้ในสิ่งที่ตนเองปรารถนา โดยไม่คำนึงถึงความรู้สึกของบุคคลอื่น

Manipulative behavior มักพบในบุคคลใด Antisocial (substance) Borderline Histrionic Narcisistic weak superego

วิธีการที่ manipulator นิยมใช้ ก้าวร้าวข่มขู่ ตำหนิผู้อื่น ยกความดีหาตัวเอง ใช้จุดอ่อนอีกฝ่ายให้เกิดประโยชน์ ใช้ความอ่อนแอของตนเองเป็นเครื่องมือ ใช้วิธีการพูดโน้มน้าว หรือ หว่านล้อม

กลไกการเกิด manipulative behavior ไม่ได้ดังที่หวัง anxiety ทำตามความต้องการของตน ใช้กลไกการปรับตัว ใช้ได้ผล ใช้ไม่ได้ผล ค.ต.ก.ได้รับการสนองตอบ ค.ต.ก.ไม่ได้รับการสนองตอบ ความกังวลลดลง เรียนรู้พฤติกรรมใหม่ ควบคุมผู้อื่น มีพฤติกรรมเหมาะสม

Psychoanalytic weak superego manipulate as a primary goal conscious level conflict of goal intentionality deception sense of satisfaction

Grouping of manipulator ควบคุมเป็นครั้งคราวเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย ควบคุมเพื่อหลีกเลี่ยงภาวะไม่สุขสบาย ควบคุมเพื่อให้ได้ตามที่ตนต้องการ ละเลยความรู้สึกของผู้อื่น

Interpersonal Constructive manipulation Destructive manipulation

Interpersonal Shostrom เป็นพฤติกรรมที่เกิดอย่างต่อเนื่อง ขาดความจริงใจ ทำตาม ค.ต.ก.ของตน โดยเพิกเฉยความรู้สึกและความต้องการของผู้อื่น ขาดความจริงใจในความรู้สึกของตนเอง พฤติกรรมเป็นแบบเล่นละคร

กระบวนการพยาบาล Assessment Analysis Planning & Implementation Evaluation

Assessment Physical Dimension ประเมิน ค.ต.ก. ด้านร่างกาย ประเมิน อาการเจ็บป่วยทางกาย

Emotion Dimention ประเมินการแสดงออกทางอารมณ์ ประเมินระดับทางอารมณ์ ประเมินความสอดคล้องทางอารมณ์กับสถานการณ์

Intellectual Dimension ตรวจสอบความคิดเชิงเหตุผล ตรวจสอบความคิดที่มีต่อตนเอง ตรวจสอบการวางเงื่อนไข

Social Dimension ประเมินปฏิสัมพันธ์ & สัมพันธภาพ ประเมินเรื่องของ social support ประเมินความเคารพในกฏกติกาสังคม ประเมินเกี่ยวกับการทำหน้าที่ทางสังคม

Spiritual Dimension ประเมินความเชื่อทางศาสนา ลัทธิ โชคลาง ประเมินความพึงพอใจในชีวิต

สรุป การประเมิน อารมณ์ : ควบคุมอารมณ์ได้น้อย ทนต่อความผิดหวังไม่ได้ อารมณ์เปลี่ยนแปลงเร็ว พฤติกรรม : ชอบทำลาย แสดงพฤติกรรมรุนแรงขาดการยับยั้ง พูดสุภาพแต่ไม่ทำตามที่พูด การดูแสสุขภาพ : กลุ่มนี้ไม่รักตัวเอง ไม่ดูแล สัมพันธภาพระหว่างบุคคล : มีสัมพันธภาพกับบุคคลอื่นไม่ดี manipulate เพิ่มเมื่อถูกปฏิเสธ

การกำหนดเป้าหมายการพยาบาล ควบคุมและป้องกันการเกิดพฤติกรรม ควบคุมการแสดงออกของอารมณ์ แสดงความก้าวร้าวทางสร้างสรรค์ สนองตอบความต้องการอย่างเหมาะสม ส่งเสริมด้านสัมพันธภาพ

การพยาบาล ดูแลด้านสุขภาพและป้องกันอันตรายต่างๆ ดูแลด้านการแสดงออกทางอารมณ์และพฤติกรรมให้เหมาะสม จำกัดพฤติกรรมที่ไม่พึงปรารถนา ช่วยให้ผู้ป่วยมีสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น ช่วยให้ญาติปฎิบัติกับผู้ป่วยอย่างเหมาะสม

สรุปการ limited setting Equality Consistency Venting Confrontation Reinforcement

การฝึกทักษะชีวิต Assertive Direct communication Anger management Problem solving skill Stress reduction technique Relaxation technique

การประเมิน Appropriateness (ความเหมาะสม) Effectiveness (ประสิทธิผล) Adequacy (ความเพียงพอ) Appropriateness (ความเหมาะสม) Effectiveness (ประสิทธิผล) Efficiency (ประสิทธิภาพ)

การประเมินผล ตระหนักในพฤติกรรมของตนเอง ร้องขอ หรือถามตรงกับความรู้สึกของตน บอกความคิดที่มีต่อตนเองทางบวก พัฒนาสัมพันธภาพไปในทางบวก ปราศจาก การเจ้ากี้เจ้าการ

The end