การเปิดเสรีการลงทุนและการเคลื่อนย้ายเงินลงทุนระหว่างประเทศ ดร. วีรชัย พลาศรัย อธิบดีกรมเศรษฐกิจระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศ

ขอบเขตของบทลงทุนใน FTA WTO ครอบคลุมเฉพาะการลงทุนในสาขาบริการ (GATS) และมาตรการ PRs บางประเภท (TRIMS) . การเจรจาบทลงทุนใน FTA จึงเป็น WTO plus - scope รวมการลงทุนทั้งหมด - commitment ผูกพันกว้างและลึกกว่า

การลงทุนกับการค้าบริการ : ดอกไม้แฝดสยาม บริการ mode 2 บริการ mode 1 บริการ mode 4 เหมืองแร่ ป่าไม้ เกษตร ประมง อื่น ๆ การผลิต บริการ mode 3 การลงทุน การค้าบริการ การค้าบริการ การลงทุน

การเปิดเสรีการลงทุนในอาเซียน อาเซียนมีกรอบที่ใช้ในการเปิดเสรีและคุ้มครองการลงทุนของสมาชิกอาเซียน 2 ฉบับ คือ - กรอบความตกลงเขตการลงทุนอาเซียน (Framework Agreement on the ASEAN Investment Area - AIA) เน้นเรื่องการเปิดเสรี - ความตกลงเพื่อการส่งเสริมและคุ้มครองการลงทุนของอาเซียน (Agreement for Promotion and Protection of Investments) เน้นเรื่องการคุ้มครองการลงทุน

กรอบความตกลงเขตการลงทุนอาเซียน (Framework Agreement on the ASEAN Investment Area-AIA) การเปิดเสรีของอาเซียนภายใต้กรอบความตกลงเขตการลงทุนอาเซียนอนุญาตให้จำกัดรายการและมาตรการที่ยังไม่พร้อมเปิดได้ โดยแบ่งเป็น รายการยกเว้นทั่วไป (General Exclusion) รายการยกเว้นชั่วคราว (Temporary Exclusion List – TEL) ซึ่งต้องนำมาเปิดเสรีภายให้หมดในปี ค.ศ. 2010และรายการอ่อนไหว (Sensitive List – SL) ซึ่งยังคงสงวนไว้ได้ไม่จำกัดระยะเวลา ซึ่งกล่าวได้ว่าเป็น “negative list แบบอ่อนๆ”

กรอบความตกลงเขตการลงทุนอาเซียน (Framework Agreement on the ASEAN Investment Area-AIA) ขณะนี้ไทยขอสงวนการเปิดเสรีในกรอบ AIA ไว้ในรายการ SL และ TEL - รายการอ่อนไหว (SL) เช่น การผลิตน้ำตาล การผลิตเครื่องไม้แกะสลัก การผลิตเส้นไหม การทอผ้าไหม การพิมพ์ลายผ้าไหม การผลิตเครื่องดนตรี เครื่องทอง เครื่องเงิน การสีข้าว ฯลฯ - รายการยกเว้นชั่วคราว (TEL) เช่น การเพาะขยายและปรับปรุงพันธุ์พืช การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ การทำไม้จากป่าปลูก

การเปิดเสรีของไทยในความตกลงเขตการค้าเสรี ไทยเปิดเสรีด้านลงทุนโดยใช้ positive list approach กับประเทศดังนี้ ความตกลงเขตการค้าเสรี ไทย-ออสเตรเลีย (TAFTA) เปิดให้ในสาขา - เหมืองแร่ ภายใต้เงื่อนไขว่าคณะกรรมการอย่างน้อย 2 ใน 5 ต้องเป็นคนไทย - การผลิตที่ไม่ได้อยู่ในบัญชี 1 และ 2 ของ พรบ. ประกอบธุรกิจคนต่างด้าว พ.ศ. 2542 และต่างชาติถือหุ้นน้อยกว่าร้อยละ 50 ความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจ ไทย-ญี่ปุ่น (JTEPA) เปิดให้ในสาขา - การผลิตรถยนต์ ภายใต้เงื่อนไขว่าญี่ปุ่นจะต้องถือหุ้นน้อยกว่าร้อยละ 50

การเปิดเสรีของไทยในความตกลงเขตการค้าเสรี ความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจ ไทย-นิวซีแลนด์ (CEP) เปิดให้ในสาขา - การผลิต ได้แก่ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และไฟฟ้า ซอฟท์แวร์ เครื่องจักร การผลิตกระดาษ เยื่อกระดาษ ผลิตภัณฑ์จากกระดาษ การผลิตอาหาร เคมีภัณฑ์ เฟอร์นิเจอร์ยกเว้นทำจากไม้ ผลิตภัณฑ์ยาง สิ่งทอยกเว้นเกี่ยวกับไหมไทย ชิ้นส่วนรถยนต์ยกเว้นที่เกี่ยวกับความมั่นคง และไม่มีข้อจำกัดในเรื่องสัดส่วนการถือหุ้นและสัดส่วนคณะกรรมการ แต่ต้องนำเงินมาลงทุนไม่น้อยกว่า 3 ล้านบาท

การเคลื่อนย้ายเงินทุนระหว่างประเทศ “กล่องดวงใจ” ของนักลงทุน คือ 1. เอาเงินเข้ามาลงทุนในประเทศผู้รับการลงทุนได้ และ 2. สามารถเอากำไรที่ได้จากการลงทุนออกไปจากประเทศ ผู้รับการลงทุนได้

การขัดขวางการเคลื่อนย้ายเงินทุนระหว่างประเทศ การขัดขวางการเคลื่อนย้ายของเงินทุนระหว่างประเทศ จึงเป็น “อาวุธ” ป้องกันตัวชนิดหนึ่งของประเทศผู้รับการลงทุน อาวุธป้องกันตัวภายใต้ความตกลง GATS - Restrictions to Safeguard the Balance of Payments - Measures for Prudential Reasons - Measures to ensure the integrity and stability of the financial system ไทย 1. เสริมอานุภาพอาวุธที่มีใน WTO แล้ว และขยายขอบเขต 2. “คิดค้น” อาวุธใหม่ - “Measures for Macroeconomic and Financial Stability”

มาตราเพื่อรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจมหภาคและการเงิน (Macroeconomic and Financial Stability Measures) ความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจ ไทย-นิวซีแลนด์(CEP) Article 15.6   “ Notwithstanding any other provision of this Agreement, a Party shall not be prevented from taking measures for prudential reasons, including for the protection of investors, depositors, policy holders or persons to whom a fiduciary duty is owed by a financial service supplier, or to ensure the integrity and stability of the financial system or the stability of the macroeconomy.[1] Where such measures do not conform with the provisions of this Agreement, they shall not be used as a means of avoiding the Party’s commitments or obligations under the Agreement..” [1] These include measures to prevent currency manipulation or to ensure the stability of the exchange rate or the financial system.  Such measures shall be no more than necessary to meet the objectives of ensuring the integrity and stability of the financial system or the stability of the macroeconomy.  

ความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจไทย-ญี่ปุ่น (JTEPA) Article 109 “ 1.Notwithstanding any other provisions of this Chapter, a Party shall not be prevented from taking: (a) measures for prudential reasons, including for the protection of investors, depositors, policy holders or persons to whom a fiduciary duty is owed by an enterprise supplying Financial services, or to ensure the integrity and stability of the financial system; or (b) measures to ensure the stability of the macroeconomy or the exchange rate. Note: The measures referred to in subparagraph (b) above include measures relating to monetary policy or measures to deter speculative capital flows. Such measures shall be no more than necessary to meet the objectives of ensuring the stability of the macroeconomy or the exchange rate. Measures to ensure the stability of the macroeconomy or the exchange rate do not cover measures relating to promotion or protection of a particular sector. 2. Where such measures do not conform with the provisions of this Chapter, they shall not be used as a means of avoiding the Party’s commitments or obligations under this Chapter.”

สวัสดี