วิสัยทัศน์โรคติดต่อนำโดยแมลง 2018 นายแพทย์สุวิช ธรรมปาโล สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา

การเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ ปัจจัยการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของสิ่งแวดล้อมเป็นปัจจัยที่กำหนดชีวภาพ ประเทศเกาะในมหาสมุทรเริ่มถูกลบจากแผนที่ ในประเทศเมืองหนาวน้ำแข็งจากขั้วโลกละลายลงมาทำให้กระแสน้ำอุ่นใกล้ขั้วโลกเย็นลงฉับพลันทำให้ประเทศในยุโรปเหนืออุณหภูมิลดลง ส่ ในบริเวณเส้นศูนย์สูตรอากาศร้อนขึ้นและแปรปรวนมากขึ้น พายุประจำถิ่นต่าง ๆ รุนแรงกว่าทศวรรษที่แล้วอย่างชัดเจน ฝนตกห่างลงแต่ตกหนักขึ้นทำให้เกิดภาวะภัยแล้งสลับกับน้ำท่วมครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของโลก

โลกร้อนขึ้นจริง !

แนวหินทิ้งของเขตบางขุนเทียน สมุทรสาคร แนวหินทิ้งของเขตบางขุนเทียน นากุ้งเขตบางขุนเทียน คลองขุนราชพินิจใจ สมุทรปราการ 30-10-2007 ดร.จิรพล สินธุนาวา 4

น้ำท่วมฉับพลัน โคลนถล่ม

Heat waves 2002 Andhra Pradesh, India heat wave, with temperatures of up to 54 degrees Celsius, took a toll of at least 1400 lives Heat waves ตัวอย่างจากผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงของอากาศ ที่เห็นได้ชัดคือ คลื่นความร้อน ในปี ค.ศ. ๒๐๐๒ ที่รัฐอันตรประเทศ อินเดีย มีคลื่นความร้อนผ่านทำให้อุณหภูมิขึ้นสูงถึง ๕๔ องศาเซลเซียส ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย ๑๔๐๐ ราย www.cbc.ca

สถานการณ์โรคติดต่อนำโดยแมลงในช่วง 10 ปีหน้า ไข้เลือดออกยังคงสูงขึ้น และระบาดในวงกว้างมากขึ้นตามความเจริญของเขตเมืองและการคมนาคม มาลาเรียจะกลับมาระบาดในพื้นที่ B1มากขึ้น ทำให้มี พื้นที่ A1 และA2 มากขึ้น การระบาดจะเกิดขึ้นแบบคลื่นใต้น้ำ โดยเฉพาะ แหล่งท่องเที่ยวและพื้นที่ที่จ้างแรงงานต่างชาติ โรคเท้าช้างในจังหวัดนราธิวาสและชายแดนจังหวัดตากยังคงมีอยู่ และมีระยะไมโครฟิลาเรียมากขึ้น อาจมีการระบาดจากต่างด้าวสู่คนไทยโดยเฉพาะในจังหวัดระนอง สมุทรสาคร

โรคนำโดยแมลงอุบัติใหม่ที่เข้ามากับแรงงานต่างชาติ เช่น Scrub Typhus มีการรายงานมากขึ้นเนื่องจากการวินิจฉัยดีขึ้นมีการบุกรุกที่อยู่ของหนูป่ามากขึ้น โรคนำโดยแมลงอุบัติใหม่ที่เข้ามากับแรงงานต่างชาติ เช่น ลิชมาเนีย นำโดย ริ้นฝอยทราย โรคอุบัติใหม่อาจจะเข้ามาโดยมีสัตว์เป็นรังโรคเช่น นก สัตว์ป่า เช่น West Nile fever Russian Crimian fever และ Rift Velley fever และนำโดยยุงรำคาญ เห็บ เป็นต้น

ไข้สมองอักเสบเวสต์ไนล์ ปัจจัยเสี่ยงของไทย นกอพยพย้ายถิ่น นกนำเข้าจาก ตปท. ยุง ที่มากับเครื่องบินหรือเรือจากพื้นที่เสี่ยง นกและยุงในประเทศ

Leishmaniasis Geographic distribution Major epidemic of VL ; Bangladesh, Brazil, India, Nepal, and Sudan Highlighted areas are parts of the world where leishmaniasis has been reported. Taken from British Medical Journal 2003 326:378 10

บทบาทขององค์กร การปรับโครงสร้างหน่วยงานส่วนกลางให้เล็กลง หน่วยงานส่วนกลางในภูมิภาคต้องมีหน้าที่เด่นชัด เป็นงานที่ท้องถิ่นหรือหน่วยงานระดับภูมิภาคดำเนินการไม่ได้ หรือเป็นการดำเนินการที่ครอบคลุมหลายพื้นที่ มีการกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นมากขึ้น การบริการขั้นพื้นฐานเช่น ระบบบริการสาธารณสุขระดับสถานีอนามัย โรงเรียนประถมศึกษา และมัธยมศึกษาเข้าสู่การบริหารโดยท้องถิ่น ท้องถิ่นมีบทบาทในการป้องกันควบคุมโรคมากขึ้น

การจัดการด้านกำลังคน บุคลากรทดแทนโดยพนักงานของรัฐ การควบคุมโรคจะเป็นลักษณะจ้างเหมาหรือใช้ลูกจ้างชั่วคราว เอกชนจะมีส่วนในการป้องกันและควบคุมโรคมากขึ้น เช่น อบต.วิชิตจ้างเหมาให้เอกชนฉีดพ่นสารเคมีควบคุมไข้มาลาเรีย เป็นต้น การพัฒนาประสิทธิภาพการทำงานของบุคลากรเช่น การประเมิน ความสามารถส่วนบุคคล ประสิทธิผลการทำงาน เป็นต้น การใช้เทคโนโลยีทดแทนกำลังคนมากขึ้น การทำงานเชิงพื้นที่จะมีข้อจำกัดมากขึ้น เนื่องจากการวางแผนจะเน้นการทำงานในสำนักงานมากกว่าในพื้นที่

การพัฒนางาน วางแผนด้านพัฒนากำลังคน สร้างค่านิยมการพัฒนาตน อย่างต่อเนื่อง สนับสนุนการเรียนรู้ทุกรูปแบบ เครือข่ายในพื้นที่จะต้องประสานและจัดการให้มีส่วนร่วม จัดสรรงบประมาณร่วมด้วย พัฒนาเครือข่าย สร้างความสัมพันธ์ ในฐานะแกนนำและที่ปรึกษา

การพัฒนางานวิชาการ การจัดการความรู้ด้านการควบคุมการระบาดของไข้มาลาเรีย ไข้เลือดออก มาตรฐานการควบคุมการระบาด การปฏิบัติงานภาคสนาม เป็นต้น การจัดตั้งศูนย์ศึกษาและอ้างอิงด้านพาหะนำโรค การจัดตั้งTraining center เพื่อพัฒนาเครือข่ายและการถ่ายโอนภารกิจ การเฝ้าระวังพิเศษเช่น การเฝ้าระวังการดื้อยา การดื้อสารเคมี ประสิทธิภาพของการพ่นเคมี เป็นต้น