LEADERSHIP
ความหมายของผู้นำ ผู้นำคือ บุคคลที่มีบทบาทหรือิทธิพลต่อบุคคลในหน่วยงานมากกว่าบุคคลอื่น ผู้นำคือ บุคคลที่มีบทบาทเหนือคนอื่น
ผู้นำคือ บุคคลที่มีบทบาทสำคัญที่สุดในการทำงาน เพื่อให้หน่วยงานดำเนินการไปสู่จุดหมายและบรรลุจุดหมายที่วางไว้ ผู้นำคือบุคคลที่ดำรงตำแหน่งเป็นหัวหน้าในหน่วยงาน (Halpin.1965)
LEADERSHIP : ภาวะผู้นำ คือ ความสามารถที่ทำให้บุคคลอื่นกระทำตามด้วยความเต็มใจ โดยเฉพาะการเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลง (Dubin.1958)
LEADERSHIP : ภาวะผู้นำ คือ กระบวนสร้างอิทธิพล จูงใจคนหรือกลุ่ม เพื่อให้เกิดความพยายามร่วมกันดำเนินการให้บรรลุวัตถุประสงค์ ในสถานการณ์ใด สถานการณ์หนึ่ง (Hersey and Blanchard.1982)
ความจำเป็นในการมีผู้นำ
ความไม่สมบูรณ์ในโครงสร้างองค์การ ความเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมภายนอกองค์การ
3. ความเปลี่ยนแปลงภายในองค์การ 4. ธรรมชาติของสมาชิกในองค์การ
ผู้นำเกิดขึ้นได้อย่างไร
ผู้นำโดยการสร้างตนเอง (The self constituted leader) ผู้นำที่เลือกโดยหมู่คณะ (The groups selected leader) ผู้นำที่ได้รับการแต่งตั้งจากผู้ที่มีอำนาจเหนือ(The leader appointed from above) อุทัย หิรัญโต.2524
การสร้างตนเองเป็นผู้นำ ผู้นำโดยกำเนิด Campbell.1980 การสร้างตนเองเป็นผู้นำ ผู้นำโดยกำเนิด ผู้นำที่ได้รับการแต่งตั้งจากผู้ที่มีอำนาจเหนือ
อำนาจ อำนาหน้าที่และอิทธิพล Power Authority and Influence
Power คือ ความสามารถที่จะทำให้คนอื่นหรือกลุ่มดำเนินการสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือทำให้คนหรือกลุ่มเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมอย่างใดอย่างหนึ่ง Luthans. 1981
Power คือ ความสามารถที่จะมีอิทธิพลต่อคนอื่นให้เขากระทำบางสิ่งที่เขาไม่ต้องการจะทำ Hodgetts.1991
Type of Power French and Raven.1959
1. Reward power เป็นอำนาจที่เกิดจากบุคคลมีความสามารถและทรัพยากรที่จะให้รางวัลแก่คนอื่น เป้าหมายหรือความหมายของอำนาจอยู่ที่ค่าของรางวัล
2. Coercive power อำนาจการบังคับอยู่บนพื้นฐานของความกลัว ที่เกิดจากการบังคับ ข่มขู่ หรือทำโทษให้บุคคลอื่นปฏิบัติตาม อำนาจการบังคับเกิดจากการใช้กำลัง หรือคำพูด เช่น ปลดออก ไล่ออก ตัดเงินเดือน
3. Legitimate power อำนาจอันชอบธรรม เป็นอำนาจที่ได้จากตำแหน่งที่บุคคลครองอยู่ เมื่อพ้นตำแหน่งอำนาจก็หมดไป
4. Reference power อำนาจอ้างอิง ได้จากความรู้สึกหรือความต้องการที่บุคคลกล่าวอ้างแหล่งอำนาจ
5. Expert power อำนาจความเชี่ยวชาญ เป็นอำนาจที่เกิดจากบุคคลนั้นมีความรู้ ความเชี่ยวชาญ อย่างหนึ่งอย่างใด และความเชี่ยวชาญนั้นต้องได้รับการยอรับจากผู้ที่ถูกใช้อำนาจ
Authority : อำนาจหน้าที่ อำนาจหน้าที่ เป็นอำนาจชนิดหนึ่งที่ได้มาโดยตำแหน่งหน้าที่ ที่บุคคลนั้นๆครอบครองอยู่อย่างเป็นทางการ ซึ่งเป็นสิทธิอันชอบธรรมที่ผู้ครองตำแหน่งจะบงการพฤติกรรมของบุคคลอื่น
การใช้อำนาจหน้าที่ (Barnard.1948) การตัดสินใจสั่งการต้องคำนึงถึงความต้องการของผู้ใต้บังคับบัญชา พิจารณาความพร้อมหรือข้อจำกัดของผู้ใต้บังคับบัญชา เช่น ความสามารถ ทักษะ และแรงจูงใจ
3. การออกคำสั่ง ผู้บังคับบัญชาจะต้องอธิบายรายละเอียดและเหตุผลของการออกคำสั่ง 4. เปิดโอกาสให้มีการเปลี่ยนแปลงหรือปรับปรุงคำสั่งได้ คือ มีกายืดหยุ่น ประนีประนอม 5. การออกคำสั่งต้องมั่นใจว่าผู้ใต้บังคับบัญชาปฏิบัติได้ ถ้าคำสั่งใดปฏิบัติไม่ได้จะทำให้อำนาจการบริหารเสื่อลง
Influence : อิทธิพล
อิทธิพลคือ กระบวนการที่ผู้นำทำให้เกิดผลกระทบต่อพฤติกรรมของคนอื่น (Reitz and Jewell.1985) อิทธิพลคือ การกระทำโดยตรงหรือโดยอ้อม ซึ่งเป็นผลทำให้พฤติกรรมหรือทัศนคติของคนอื่นหรือกลุ่มเปลี่ยนแปลงไป (Stone and Wankel.1986)
ผู้บริหาร (Administrator)
ผู้บริหารหมายถึง บุคคลที่ทำงานร่วมกับบุคคลอื่นหรือกลุ่ม เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ขององค์การ ผู้บริหารเป็นผู้บงการพฤติกรรมของบุคคลอื่น การทำงานอาจใช้การจูงใจ การสั่งการ หรือการใช้กฎระเบียบ ในการบังคับบัญชาคนอื่นให้ทำงาน
ระดับของผู้บริหาร (Robbins and Coultar.1996) ผู้บริหารระดับต้น (first line managers) ผู้บริหารระดับกลาง (middle managers) ผู้บริหารระดับสูง(top managers)
ความแตกต่างระหว่างผู้นำกับผู้บริหาร
ผู้นำ ผู้บริหาร อาศัยอำนาจและอิทธิพล อาศัยอำนาจหน้าที่ มีตำแหน่งหรือไม่มีตำแหน่งก็ได้ มีตำแหน่งบริหารรับรอง ทำงานเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ของตนเองหรืองค์การ ทำงานเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์การ ผู้นำก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง ปฏิบัติงานโดยอาศัยโครงสร้างเดิมหรือกระบวนการเดิม