บทที่ 1 พื้นฐานการสื่อสารข้อมูลและเครือข่าย (Fundamental of Data Communications and Networks) อ.ถนอม ห่อวงศ์สกุล
การสื่อสารข้อมูล การสื่อสารข้อมูล หมายถึง กระบวนการถ่ายโอนข้อมูล/สารสนเทศจากแหล่งกำเนิดข่าวสารผ่านสื่อกลาง เพื่อส่งไปยังจุดหมายปลายทางที่ต้องการ
ส่วนประกอบของระบบการสื่อสาร ข่าวสาร ผู้ส่ง/แหล่งกำเนิดข่าวสาร ผู้รับ/จุดหมายปลายทาง สื่อกลาง โปรโตคอล
ส่วนประกอบของการสื่อสาร รูปที่ 1 ส่วนประกอบของการสื่อสาร
คุณสมบัติพื้นฐาน 3 ประการของการสื่อสารข้อมูล การส่งมอบ ความถูกต้องแม่นยำ ระยะเวลา
การสื่อสารโทรคมนาคม เกี่ยวข้องกับการใช้งานเครื่องส่งอิเล็กทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์ โทรทัศน์ วิทยุ
การสื่อสารโทรคมนาคม โทรเลข (Telegraphy) โทรพิมพ์ (Telex) โทรสาร (Facsimile) โทรศัพท์ (Telephone) โทรทัศน์ (Television) วิทยุกระจายเสียง (Radio) ไมโครเวฟ (Microwave) ดาวเทียม (Satellite)
เครือข่ายคอมพิวเตอร์ คือ การนำกลุ่มคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่างๆ มาเชื่อมต่อกันเป็นเครือข่าย โดยใช้สื่อกลาง ซึ่งอาจเป็นสารเคเบิลหรือคลื่นวิทยุเป็นเส้นทางในการลำเลียงข้อมูลเพื่อการสื่อสารระหว่างกัน
ประโยชน์ของเครือข่าย การใช้ทรัพยากรร่วมกัน ช่วยลดต้นทุน เพิ่มความสะดวกในด้านการสื่อสาร ความน่าเชื่อถือและความปลอดภัย
เกณฑ์วัดประสิทธิภาพของเครือข่าย สมรรถนะ ความน่าเชื่อถือ ความปลอดภัย
สมรรถนะ สามารถประเมินได้หลายทางด้วยกัน เช่น เวลาที่ใช้ในการขนส่งข้อมูล และเวลาตอบสนอง จำนวนผู้ใช้ ชนิดสื่อกลาง อุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์
ความน่าเชื่อถือ ความถี่ของความล้มเหลว ระยะเวลาในการกู้คืน ความคงทนต่อข้อผิดพลาด
ความปลอดภัย (Security) การป้องกันบุคคลที่ไม่มีสิทธิ์ในการเข้าถึงข้อมูล ไวรัสคอมพิวเตอร์
มาตรฐานเครือข่าย (Network Standard) คือ ข้อกำหนดเพื่อให้เกิดความแน่นอนของระบบการสื่อสารระหว่างฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ และการกำหนดมาตรฐานก็เพื่อกำหนดแนวทางให้ผู้ผลิตสามารถผลิตหรือพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้เป็นไปตามที่กำหนดไว้
มาตรฐานเครือข่าย (Network Standard) แบ่งออกเป็นสองประเภทด้วยกัน คือ มาตรฐานโดยพฤตินัย มาตรฐานโดยนิตินัย
มาตรฐานเครือข่าย (Network Standard) มาตรฐานที่ตั้งขึ้นโดยกลุ่มคณะกรรมการ เช่น องค์กร ISO, ITU-T, ANSI, IEEE และ EIA เป็นต้น นอกจากมาตรฐานที่ตั้งขึ้นโดยกลุ่มคณะกรรมการแล้ว ยังมีฟอรั่ม (Forums) และตัวแทนที่ได้รับมอบหมายโดยรัฐ (Government Regulatory Agencies)
ประเภทเครือข่ายคอมพิวเตอร์ เครือข่ายท้องถิ่น (LAN) เครือข่ายระดับประเทศ (WAN) เครือข่ายระดับเมือง (MAN)
อินเทอร์เน็ต เป็นเครือข่ายสาธารณะที่โยงใยกันทั่วโลก โดยผู้คนทั่วไปสามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้ด้วยการเยี่ยมชมผ่านเว็บไซต์
ISP (Internet Service Provider) เป็นบริษัทที่จัดตั้งขึ้นมาเพื่อให้เราสามารถใช้บริการอินเทอร์เน็ตได้
การเชื่อมต่อเครือข่ายคอมพิวเตอร์ เทอร์มินัลกับเมนเฟรมคอมพิวเตอร์ ไมโครคอมพิวเตอร์กับเมนเฟรมคอมพิวเตอร์ ไมโครคอมพิวเตอร์กับเครือข่ายท้องถิ่น ไมโครคอมพิวเตอร์กับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต เครือข่ายท้องถิ่นกับเครือข่ายท้องถิ่น เครือข่ายท้องถิ่นกับเครือข่ายระดับเมือง
การเชื่อมต่อเครือข่ายคอมพิวเตอร์ เครือข่ายท้องถิ่นกับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต เครือข่ายส่วนบุคคลกับเวิร์กสเตชั่น ดาวเทียมและไมโครเวฟ โทรศัพท์ไร้สาย