การวิเคราะห์และการวางแผน การพัฒนางานสาธารณสุขแนวใหม่ Dr.Supakit Sirilak การวิเคราะห์และการวางแผน การพัฒนางานสาธารณสุขแนวใหม่ 4 กรกฏาคม 2013 นพ. ศุภกิจ ศิริลักษณ์ พบ., อว., MPHM. ที่ปรึกษาระดับกระทรวง นายแพทย์ทรงคุณวุฒิด้านเวชกรรมป้องกัน konc62 @ yahoo.com

Dr.Supakit Sirilak Who is the best doctor? Doctor Cure Rate A 100% B 80% C 50%

Dr.Supakit Sirilak Do you want to change your mind? Doctor Cure Rate Case Cure A 100% 1 B 80% 50 40 C 50% 20 10

Two Tiers Concept: Dr.Supakit Sirilak Medicine Individual Curative Health Public Health Community Prevention ( การแพทย์ ) ( รักษา ) The Best ( สุขภาพบุคคล ) ( การสาธารณสุข ) ( ป้องกัน ) The Most ( สุขภาพชุมชน )

The WHO Health Systems Framework ระบบบริการ เข้าถึง คลอบคลุม กำลังคนด้านสุขภาพ ความเป็นธรรม ระบบข้อมูลข่าวสาร ตอบสนองความต้องการ เทคโนโลยีทางการแพทย์ ป้องกันความเสี่ยงสังคม&การเงิน ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพ ประสิทธิภาพการบริการ ภาวะผู้นำและการอภิบาลระบบ คุณภาพ ความปลอดภัย

The Excellent Organization Dr.Supakit Sirilak Leadership ภาวะผู้นำ Strategic Planning การวางแผนกลยุทธ์ Team working การทำงานเป็นทีม HRHD (Human Resources for Health Development) การพัฒนากำลังคนด้านสุขภาพ Knowledge Management & Learning Organization การจัดการความรู้และเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ Tools & Technologies เครื่องมือและเทคโนโลยี Others อื่นๆ

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง Dr.Supakit Sirilak ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง Sufficiency Economy

พอประมาณ Goal Setting Balance All มีเหตุผล Evidence Based Dr.Supakit Sirilak พอประมาณ Goal Setting Balance All มีเหตุผล Evidence Based Situational Analysis สร้างภูมิคุ้มกัน Future Projection Change Management Risk Management ความรู้ + คุณธรรม

Sun Tzu (Sun Zi) ซุนวู Dr.Supakit Sirilak รู้เรา รู้เขา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง รู้เรา ไม่รู้เขา เจ้าจะชนะหนึ่งครั้งแพ้หนึ่งครั้งสลับกันไป ไม่รู้เรา ไม่รู้เขา รบไปก็แพ้ตลอดกาล

จินตนาการ ข้อมูลดิบ ข้อมูลข่าวสาร ความรู้ ภูมิปัญญา Imagination Data Information Knowledge Wisdom ข้อมูลดิบ ข้อมูลข่าวสาร ความรู้ ภูมิปัญญา จากภาพแสดงให้เห็นที่มาของคำว่า Knowledge กล่าวคือ Data หมายถึง ข้อมูลดิบที่ยังไม่ได้จัดรูปแบบให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจ Information สารสนเทศ หมายถึง การนำ Data มาประมวลผล จัดกลุ่ม จัดรูปแบบที่ง่ายต่อความเข้าใจ เช่นการแสดงในรูปแบบกราฟ Knowledge ความรู้ Knowledge มาจากคำว่า Knowing รู้ในเหตุ ในผล Knowledge คือ Believe + Commitment ความรู้จะช่วยลดความผิดพลาดในการตัดสินใจได้ Wisdom หมายถึง ความรู้หลายชุด ที่ผู้ปฏิบัติงานหรือผู้บริหารสามารถเลือกมาใช้เพื่อตัดสินใจให้ดีที่สุดในแต่ละสถานการณ์ สำหรับความรู้ของ ปตท. จะมุ่งเน้นที่ความรู้ที่ทำให้ ปตท.เป็นเลิศในการแข่งขัน Context : Operation Purpose : Processing Context : Managerial Purpose : Decision Making Context : Strategy Purpose : Setting Direction Imagination จินตนาการ

แผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 11 (ต่อ) วิสัยทัศน์ “ประชาชนทุกคนมีสุขภาพดี ร่วมสร้างระบบสุขภาพพอเพียง เป็นธรรม นำสู่สังคมสุขภาวะ” พันธกิจ พัฒนาระบบสุขภาพพอเพียงโดยยึดหลักธรรมาภิบาล สร้างภูมิคุ้มกันต่อภัยคุกคาม และสร้างเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน รวมถึงการใช้ภูมิปัญญาไทย สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข

แผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 11 (ต่อ) เป้าประสงค์ 1. ประชาชน ชุมชน ท้องถิ่น และภาคีเครือข่าย มีศักยภาพและสามารถสร้างเสริมสุขภาพป้องกันโรค ลดการเจ็บป่วยจากโรคที่ป้องกันได้หรือโรคที่เกิดจากพฤติกรรม มีการใช้ภูมิปัญญาไทยและมีส่วนร่วมจัดการปัญหาสุขภาพของตนเองและสังคมได้ 2. ระบบสุขภาพเชิงรุกที่มุ่งเน้นการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค มีระบบภูมิคุ้มกัน ที่มีความไวเพียงพอในการเตือนภัย และจัดการปัญหาภัยคุกคามสุขภาพได้ 3. ระบบบริการที่มีคุณภาพมาตรฐาน สามารถตอบสนองต่อความต้องการตามปัญหาสุขภาพ และมีความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างผู้ให้และผู้รับบริการ 4. ระบบบริหารจัดการสุขภาพและการเงินการคลังที่มีเอกภาพและมีประสิทธิภาพ สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข

แผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 11 (ต่อ) ยุทธศาสตร์การพัฒนาสุขภาพ ยุทธศาสตร์ที่ 1 : เสริมสร้างความเข้มแข็งของภาคีสุขภาพในการสร้างสุขภาพ ตลอดจนการพึ่งพาตนเองด้านสุขภาพบนพื้นฐานภูมิปัญญาไทย ยุทธศาสตร์ที่ 2 : พัฒนาระบบเฝ้าระวัง เตือนภัย และการจัดการภัยพิบัติและภัยสุขภาพ ยุทธศาสตร์ที่ 3 : มุ่งเน้นการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกัน ควบคุมโรค และคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ เพื่อให้คนไทยแข็งแรงทั้งร่างกาย จิตใจ สังคม และปัญญา ยุทธศาสตร์ที่ 4 : เสริมสร้างระบบบริการสุขภาพให้มีมาตรฐานในทุกระดับเพื่อตอบสนองต่อปัญหาสุขภาพในทุกกลุ่มเป้าหมาย และพัฒนาระบบส่งต่อที่ไร้รอยต่อ ยุทธศาสตร์ที่ 5 : สร้างกลไกกลางระดับชาติในการดูแลระบบบริการสุขภาพ และพัฒนาระบบบริหารจัดการทรัพยากรให้มีประสิทธิภาพ

ปัญหาและการปฏิรูปกระทรวงสาธารณสุข Dr.Supakit Sirilak 1. กระทรวงสาธารณสุขอ่อนแอลง 2. เกิดผู้เล่นใหม่ในระบบสุขภาพ 3. สถานการณ์โรคและภัยสุขภาพเปลี่ยนไป 4. การขาดประสิทธิภาพ

4 ระบบ 11 บทบาท Dr.Supakit Sirilak 1.ระบบบริการ 2. ระบบส่งเสริมสุขภาพ 3. ระบบป้องกันและควบคุมโรค 4. ระบบคุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ

4 ระบบ 11 บทบาท Dr.Supakit Sirilak 1. การกำหนดนโยบายยุทธศาสตร์กลางของประเทศบนข้อมูลและฐานความรู้ 2. การสร้างและจัดการความรู้ด้านสุขภาพ 3. การประเมินนโยบายและเทคโนโลยีด้านสุขภาพ 4. การกำหนดและรับรองมาตรฐานบริการต่าง ๆ 5. การพัฒนาระบบกลไกการเฝ้าระวังโรคและภัยสุขภาพ 6. การพัฒนากลไกด้านกฎหมายเพื่อเป็นเครื่องมือพัฒนาและดูแลสุขภาพประชาชน 7. การพัฒนางานสุขภาพโลกและความร่วมมือระหว่างประเทศ 8. การกำกับดูแล ติดตาม และประเมินผลของภาครัฐ ท้องถิ่น และเอกชน 9. การให้ข้อคิดเห็นต่อระบบการเงินการคลังด้านสุขภาพของประเทศ 10. การพัฒนาข้อมูลข่าวสารให้เป็นระบบเดียว มีคุณภาพใช้งานได้ 11. การกำหนดนโยบายและจัดการกำลังคนด้านสุขภาพ 4 ระบบ 11 บทบาท Dr.Supakit Sirilak

Strategic implementation Monitoring & Evaluation 12+1 Health Regions Regional Health Local authority Strategic implementation Governance HRH and Financing Monitoring & Evaluation Health Information System 4-7 Provinces 4-6 Millions

หลักสามเหลี่ยมเขยื้อนภูเขา ความรู้ พลัง ประชาสังคม การเมือง, ภาครัฐ

กระทรวง สาธารณสุข ผู้ว่าฯ CEO สปสช./ สปส. ท้องถิ่น สช. สสส. กองทุนฯ Multidisciplinary Dr.Supakit Sirilak กระทรวง สาธารณสุข ผู้ว่าฯ CEO สปสช./ สปส. ท้องถิ่น สช. สสส. Area กองทุนฯ สพฉ. PPP Output/ Outcome/ Impact

How to assess actors: actors mapping High Government party Q I Q IV Health ministry Medical council NGOs POWER Physicians Q II Q III Consumers Hospitals Drug stores Drug industry Low Against POSITION Support

Result Base Management Dr.Supakit Sirilak ผลสัมฤทธิ์ RESULTS วัตถุประสงค์ OBJECTIVES ปัจจัยนำเข้า INPUT กิจกรรม PROCESS ผลผลิต OUTPUT ผลลัพธ์ OUTCOMES ECONOMY:ประหยัด EFFICIENCY: ประสิทธิภาพ EFFECTIVENESS : ประสิทธิผล

Management process Monitoring Planning Implementation Evaluation Dr.Supakit Sirilak Monitoring Planning Implementation Evaluation Control

Planning Process For Future Action Effectiveness and Efficiency Dr.Supakit Sirilak Process For Future Action Effectiveness and Efficiency

Organization Strategy Dr.Supakit Sirilak National Strategy Policy Organization Strategy

Level of Plan Policy Strategic Plan Action (Operational) Plan Program Dr.Supakit Sirilak Policy Strategic Plan Action (Operational) Plan Program Project Corporate vs Unit Plan

Strategy : Strategos ; Military commander (Greek) Dr.Supakit Sirilak มาตรการ/วิธีการที่ทำให้โอกาสไม่บรรลุเป้าประสงค์น้อยที่สุด ทิศทางของการดำเนินการขององค์กร Strategy is the overall plan Tactic is the actual mean used to achieve a goal

Where will we want to be: Vision Dr.Supakit Sirilak KPI Impact Outcome Output Where will we want to be: Vision Goal Objective Target 2 4 How do we know where we are How do we get there: Mission Strategy Tactic Activity 3 Process Where are we now: Situation analysis 1

Dr.Supakit Sirilak Mission Vision Why do we exist What are our main Products and Services Mission Vision Where or What do we want to be How excellent of our Products and Services

Hierarchy of Purpose Dr.Supakit Sirilak Vision Goal Objective Target How excellent of our Products and Services Hierarchy of Purpose Goal What is the final effect (How does it look like) Objective What is the effect at the operation level (Output) What is the amount of effect at the operational level that can be measured Target

Hierarchy of Action Dr.Supakit Sirilak Mission Strategy Tactic The main final products and services Hierarchy of Action Strategy The overall plan of well integrated measures/actions Tactic The measure used to achieve the target The daily operations, frontline actions Activity

Dr.Supakit Sirilak Goal 1 Goal 3 Goal 2 Goal 4 Vision Mission Strategy 1 Strategy 2

Traditional Approach M : Mission V : Vision O : Objective (Goal) Dr.Supakit Sirilak M : Mission V : Vision O : Objective (Goal) S : Strategy A : Action Plan Core Value Indicators

Mission Dr.Supakit Sirilak Objective 1 Goal 1 Strategy 1 Goal 2 Vision Plan Action 1. A 2. B 3. C 4. D Objective 1 Goal 1 Strategy 1 Goal 2 Objective 1 2 Plan Action 5. A 6. B 7. C Strategy 2 Mission Objective 1 2 Goal 3 Strategy 3 Plan Action 8. A 9. B 10. C Objective 1 2 3 Goal 4

ขั้นตอนการวางแผนกลยุทธ์ Dr.Supakit Sirilak การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมขององค์กร (SWOT analysis) การกำหนดทิศทางในอนาคตขององค์กร (Mission & Vision) การกำหนดกลยุทธ์ขององค์กร (Strategic Direction) การกำหนดปัจจัยแห่งความสำเร็จและตัวชี้วัดหลัก (Key Success Factor / Key Performance Indicator)

วิเคราะห์ S & W MC KINSEY’S 7-S Dr.Supakit Sirilak STRUCTURE STRATEGY SYSTEMS SHARED VALUES SKILL STYLE STAFF (SPECIALIST)

วิเคราะห์ O&Tโดยใช้ PEST-HEP Analysis Dr.Supakit Sirilak วิเคราะห์ O&Tโดยใช้ PEST-HEP Analysis P = Politics นโยบาย/กฎเกณฑ์ของรัฐบาล E = Economics เศรษฐกิจ S = Socio-cultural สังคม/วัฒนธรรม T = Technology วิทยาการแขนงต่าง ๆ H = Health สุขภาวะ E = Environment สิ่งแวดล้อม P = People กลุ่มเป้าหมาย

When will we do SWOT analysis Dr.Supakit Sirilak When will we do SWOT analysis

SWOT for improving strategy Dr.Supakit Sirilak Internal Factor ( related 7s) Strength Weakness Existing Strategy New Strategy Opportunity Threat External Factor ( related PEST)

SWOT for creating new strategy Dr.Supakit Sirilak Internal Factor Strength Weakness Proposed Strategy New accepted Strategy Opportunity Threat External Factor

กลยุทธ์การอยู่กับที่ (Stability Strategies) SWOT/TOWS Matrix Dr.Supakit Sirilak จุดแข็ง STRENGTHS - S จุดอ่อน WEAKNESSES - W โอกาส OPPORTUNITIES - O SO STRATEGY WO STRATEGY กลยุทธ์เชิงรุก (Aggressive Strategies) กลยุทธ์พลิกฟื้น (Turn Around Strategies) ภัยคุกคาม THREATS - T ST STRATEGY WT STRATEGY กลยุทธ์การอยู่กับที่ (Stability Strategies) กลยุทธ์ตัดทอน (Retrenchment Strategies)

“No measurement is no development” Dr.Supakit Sirilak M&E “No measurement is no development”

Terms Dr.Supakit Sirilak Monitoring = Measurement Evaluation = Measurement + Judgement

Evaluation Formative vs Summative External vs Internal Timing : Pre - During – Post Step : Context (Need) Feasibility Input Process Input, Outcome, Impact Management Situation analysis-Planning-Implementation-Evaluation

Evaluation Unit of Evaluation : Region, Province, District 2. Point of Evaluation Use Quantitative & Qualitative Objective > Subjective Data Base on any (Existing) Plan

Indicator (ตัวชี้วัด) Target (เป้าหมาย) Criteria (เกณฑ์) Dr.Supakit Sirilak Indicator (ตัวชี้วัด) Leading Indicator (ตัวชี้วัดนำ) Lagging Indicator (ตัวชี้วัดตาม) Target (เป้าหมาย) Criteria (เกณฑ์)

Indicator (ตัวชี้วัด) Dr.Supakit Sirilak Indicator (ตัวชี้วัด) Input-Process-Result (Output-Outcome-Impact) Performance Productivity Efficacy Effectiveness Efficiency Equity Equality Responsiveness

From strategic plan to operational plan Dr.Supakit Sirilak From strategic plan to operational plan

Project Format การเขียนโครงการ Dr.Supakit Sirilak Title : ชื่อโครงการ Background / Rationale : หลักการและเหตุผล Situational Analysis : วิเคราะห์สถานการณ์ Goal : เป้าประสงค์ Objective : วัตถุประสงค์ Target : เป้าหมาย

Project Format Strategy / Tactic : กลยุทธ์ / กลวิธี Dr.Supakit Sirilak Strategy / Tactic : กลยุทธ์ / กลวิธี Method / Activity : กิจกรรม Time (Project Period) : ระยะเวลาดำเนินการ Budget : งบประมาณ Responsible Unit : ผู้ (หน่วยงาน) รับผิดชอบ Monitoring / Evaluation : การติดตามกำกับและประเมินผล Expected outcome : ผลที่คาดว่าจะได้รับ

Program Format Dr.Supakit Sirilak 1.A 1.1 a 1.2 b 1.3 c 2.B 2.1 d Task/ Activity Objective Target Indicator Baseline Time Budget Responsible Unit 1.A 1.1 a 1.2 b 1.3 c 2.B 2.1 d 2.2 e ……

Thank You for Your Attention