บทที่ 1 สถิติ สถิติ หมายถึง ตัวเลขที่แสดงข้อเท็จจริง อย่างใดอย่างหนึ่ง ตัวเลขแสดงการเกิดการตาย มูลค่าสินค้าขาออกขาเข้า ปริมาณผลผลิตทางการเกษตร ยอดขายเฉลี่ยในแต่ละเดือน สถิติ หมายถึง ศาสตร์ที่เป็นวิทยาศาสตร์และศิลปศาสตร์ เรียกว่า ระเบียบวิธีการทางสถิติ การเก็บรวบรวมข้อมูล การนำเสนอข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล การตีความหมายข้อมูล

ข้อมูลทางสถิติ และ การเก็บรวบรวม 1.ข้อมูลเชิงปริมาณ เกี่ยวกับตัวเลข เช่น น้ำหนัก อายุ รายได้ คะแนนสอบ ค่าใช้จ่าย จำนวนผลผลิต 2.ข้อมูลเชิงคุณภาพ คุณภาพดี-เลว สถิติประชากรจำแนกตามเพศ สถิติคนไข้จำแนกตามชนิดของโรค

จำแนกตามแหล่งที่เกิดของข้อมูล 1.ข้อมูลปฐมภูมิ สำรวจจากแหล่งข้อมูลโดยตรง 2.ข้อมูลทุติยภูมิ สำรวจจากแหล่งข้อมูลที่ได้ทำการรวบรวมข้อมูลเหล่านั้นไว้แล้ว

วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล 1. เก็บจากระเบียนประวัติหรือรายงาน 2. เก็บจากการสำรวจ เตรียมแบบสอบถามไว้ล่วงหน้า ก. การสัมภาษณ์ ข. การส่งแบบสอบถาม 3. การเก็บรวบรวมข้อมูลจากการทดลอง 4. เก็บรวบรวมข้อมูลจากการสังเกตุ จดบันทึก

- จัดข้อมูลให้เป็นระเบียบ เพื่อใคร อย่างไร การนำเสนอข้อมูล - จัดข้อมูลให้เป็นระเบียบ - จัดให้เหมาะสมกับเนื้อหา - จัดให้มองเห็นข้อเท็จจริงและเข้าใจง่าย

1. การนำเสนอข้อมูลอย่างไม่เป็นแบบแผน 2. การนำเสนอข้อมูลอย่างเป็นแบบแผน

1.การนำเสนอข้อมูลอย่างไม่มีแบบแผน 1.1 การนำเสนอข้อมูลในรูปข้อความ นำเสนอข้อมูลที่เป็นตัวเลขมาเสนอเป็นส่วนหนึ่งของข้อความ จะพบในหนังสือพิมพ์ รายการวิทยุ โทรทัศน์

"รายได้ต่อหัวประชากรไทยมีแนวโน้มสูงขึ้น จาก 12,138 บาทต่อหัวในปี2531 เพิ่มขึ้นเป็น 21,729 บาท/หัวในปี 2535"

1.2 การนำเสนอข้อมูลในรูปข้อความกึ่งตาราง จำนวนแรงงานที่เป็นผู้จบการศึกษาในปี 2541 - ต่ำกว่า ม.3 187,000 คน - จบ ม.6 และอาชีวศึกษา 104,000 คน - อนุปริญญาและปริญาตรี 198,000 บาท รวม 489,000 คน ที่มา:กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม

2. การนำเสนอข้อมูลอย่างเป็นแบบแผน เป็นการนำเสนอข้อมูลที่นิยมใช้กันมาก เหมาะสำหรับข้อมูลที่มีรายละเอียด เป็นจำนวนมาก

2.1 การนำเสนอข้อมูลในรูปตาราง

ระดับการศึกษา จำนวนนักศึกษา ปวช.บัญชี+ตลาด 1,320 ปวช.สายช่างไฟ 110 1. ตารางทางเดียว ตารางแสดงจำนวนนักศึกษาจบของรร.ศรีวัฒนา ระดับการศึกษา จำนวนนักศึกษา ปวช.บัญชี+ตลาด 1,320 ปวช.สายช่างไฟ 110 ปวช.คอมพิวเตอร์ 1,503 ปวส.สายช่างยนต์ 86 รวม 3,019 ที่มา : ฝ่ายทะเบียนรร.ศรีวัฒนา

ประเทศ พ.ศ.2536 พ.ศ.2537 สหรัฐอเมริกา อาเซียน ญี่ปุ่น สหภาพยุโรป 2. ตารางสองทาง ตาราง แสดงมูลค่าส่งออกของไทยปี 2536-2537 ประเทศ พ.ศ.2536 พ.ศ.2537 สหรัฐอเมริกา 202,228 237,000 อาเซียน 150,210 200,000 ญี่ปุ่น 159,480 195,000 สหภาพยุโรป 155,981 64,000 ตลาดอื่น ๆ 272,964 319,000 ที่มา : ศูนย์สถิติการพาณิชย์

ตาราง แสดงจำนวนนักศึกษาของวิทยาเขตบพิตรพิมุข 3. ตารางหลายทาง ตาราง แสดงจำนวนนักศึกษาของวิทยาเขตบพิตรพิมุข ปีการ ศึกษา จำนวนนักศึกษา(คน) ปวส. ปริญญาตรี ภาคเช้า ภาคบ่าย ภาคปกติ ภาคสมทบ 2539 721 614 318 - 2540 650 518 156 49 2541 692 426 180 98 ที่มา : ผ่ายวิชาการวิทยาเขตบพิตรพิมุข

2.2 การนำเสนอข้อมูลในรูปแผนภูมิและแผนภาพ ดูง่ายกว่าการนำเสนอเป็นเชิงตัวเลข เช่น แผนภูมิแท่ง

1. แผนภูมิแท่ง แผนภูมิแท่งเชิงเดียว (Simple bar chart) แสดงการการเปรียบเทียบยอดเงินฝากเงินออมทรัพย์ตั้งแต่ปี2532-2537 แผนภูมิแท่งเชิงเดียว (Simple bar chart) ใช้แสดงการเปรียบลักษณะของข้อมูลของข้อมูลที่น่าสนใจเพียงข้อมูลเดียว ที่มา : รายงานกิจการปี2537สหกรณ์ออมทรัพย์

แผนภูมิแท่งเชิงซ้อน (Muliple bar chart) แสดงเปรียบเทียบความต้องการแรงงาน 5 อันดับแรก (มี.ค.-เม.ย.47) ที่มา : ฝ่ายวิเคราะห์ตลาด กองบริหารตลาดแรงงานรวบรวมจากนสพ. 5 ฉบับ

แผนภูมิแท่ง แสดงการเปรียบเทียบเงินฝากของน้อย ที่มา : จากบัญชีเงินฝากข้องน้อย

2.3 แผนภูมิกง(Pic-chart) แผนภูมิกงแสดงจำนวนบุคลากรปฏิบัติงานจำเเนกตามประเภทบุคลากรปี 2544 6.13% 14.28% 30.26% 49.33% ที่มา : ฝ่ายบุลากรสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล ปี 2544

2.4 แผนภูมิรูปภาพ(Pictogram) แสดง การผลิตโทรศัพฑ์ 1 รูป แทนโทรศัพฑ์ 100 ตัว ค.ศ. 1990  ค.ศ. 1991  ค.ศ. 1992  ค.ศ. 1993  ค.ศ. 1934  ที่มา : ฝ่ายผลิตของบริษัทเจเจ จำกัด

2.5 แผนที่สถิติ (Statistical map) แผนที่สถิติ แสดงเปรียบเทียบจำนวน สส. ในภาคต่าง ๆ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 137 คน ภาคกลาง 128 คน ภาคเหนือ 75 คน ภาคใต้ 51 คน รวมทั้งหมด 391 คน ที่มา : มติชนสุดสัปดาห์(เลือกตั้ง2 ก.ย. 38)

2.6 การนำเสนอข้อมูลโดยใช้กราฟเส้น กราฟเส้นเชิงเดียว(Simple line graph)

กราฟเส้นเชิงซ้อน(multiple line graph)