การสัมภาษณ์
การสัมภาษณ์ หมายถึง การสนทนา ซักถามอย่างมีจุดมุ่งหมายเฉพาะประการใดประการหนึ่งระหว่างบุคคลสองฝ่าย เพื่อนำข้อมูลความรู้ที่ได้ไปใช้ประโยชน์ในการรวบรวมเผยแพร่ แก่วงการศึกษา หรือวงสังคมต่างๆ
ประเภทของการสัมภาษณ์ 1. แบบไม่เป็นพิธีการ (Informal Interview) 2. แบบเป็นทางการ (Formal Interview)
วิธีการสัมภาษณ์ 1. การสัมภาษณ์ตัวต่อตัว 2. การสัมภาษณ์โดยใช้แบบสอบถาม 3. การสัมภาษณ์โดยใช้โทรศัพท์ 4. การสัมภาษณ์โดยการขอร้องทางวิทยุ
คุณสมบัติของผู้สัมภาษณ์ 1. มีมนุษย์สัมพันธ์ดี 2. มีมารยาทดีในการพูดและการฟัง 3. มีความรู้ดี
คุณสมบัติของผู้สัมภาษณ์ 4. มีบุคลิกภาพดี 5. มีปฏิภาณไหวพริบ 6. มีมารยาทตรงต่อเวลา
ผู้ให้สัมภาษณ์ 1. บุคคลสำคัญทางการเมือง 2. บุคคลที่ประกอบกิจกรรมเพื่อสังคม 3. บุคคลที่มีชื่อที่น่าสนใจของสังคม
ผู้ให้สัมภาษณ์ 4. บุคคลที่ประสบความสำเร็จในการงาน 5. บุคคลที่ประสบภัยพิบัติต่างๆ 6. บุคคลที่เป็นแขกเมือง 7. บุคคลที่ลี้ภัยทางการเมือง
สถานที่สัมภาษณ์ การจัดเตรียมสถานที่ขึ้นอยู่กับประเภทของผู้ให้สัมภาษณ์ เวลา และการให้โอกาสของบุคคลนั้นๆ มักจัดเป็นรูปเฉลียง 45 องศา คำนึงถึงความสะดวกสบายในห้องนั้นด้วย
เวลาสัมภาษณ์ คำนึงถึงเวลาและโอกาสของผู้ให้สัมภาษณ์ ไม่ควรใช้เวลานานเกิน 30 นาที
การเตรียมการสัมภาษณ์ 1. นัดหมายผู้ให้สัมภาษณ์ 2. ศึกษาผู้ให้สัมภาษณ์ 3. กำหนดหัวข้อและคำถามในการสัมภาษณ์
หัวข้อและคำถามในการสัมภาษณ์ 1. กระชับ มีความหมายชัดเจน 2. เป็นที่สนใจของผู้ฟัง 3. ไม่เกี่ยวพันกับเรื่องส่วนตัวที่ไม่เหมาะสม 4. มีความสัมพันธ์ต่อเนื่อง
หัวข้อและคำถามในการสัมภาษณ์ 5. ตรงกับจุดหมายของการสัมภาษณ์ 6. มีความคล้ายคลึงกันในหลายๆคำถาม 7. กินความกว้าง 8. แยกเป็นพวกให้เหมาะสมกับผู้ให้สัมภาษณ์
การเตรียมการสัมภาษณ์ 4. จัดหาอุปกรณ์ที่จำเป็นในการสัมภาษณ์ 5. ดำเนินการสัมภาษณ์
ข้อปฏิบัติในการสัมภาษณ์ 1. ต้องไม่แนะนำคำตอบ 2. เริ่มจากคำถามที่ง่ายไปทีละขั้น 3. ขยายคำตอบให้ผู้ฟังเข้าใจถ้าไม่กระจ่างชัด
ข้อปฏิบัติในการสัมภาษณ์ 4. สร้างบรรยากาศความเป็นกันเอง 5. รักษากิริยามารยาท 6. พยายามให้ผู้ให้สัมภาษณ์พูดคุยได้เรื่อยๆ
ข้อปฏิบัติในการสัมภาษณ์ 7. ย้ำความสำคัญของเรื่อง 8. ใช้ภาษสุภาพ 9. ถ้าสัมภาษณ์หลายคน ควรถามผู้อาวุโสก่อน 10. ไม่มุ่งจดคำตอบทุกคำพูด
การเตรียมการสัมภาษณ์ 6. บันทึกผลการสัมภาษณ์ ประกอบด้วย 5.1 ชื่อ ที่อยู่ผู้ให้สัมภาษณ์ 5.2 วัน เวลา ที่สัมภาษณ์ 5.3 คำถามของผู้สัมภาษณ์
การเตรียมการสัมภาษณ์ 5. บันทึกผลการสัมภาษณ์ ประกอบด้วย 5.4 คำตอบของผู้ให้สัมภาษณ์ 5.5 ข้อคิดเห็น และทัศนคติของผู้ให้สัมภาษณ์ 5.6 ข้อสังเกตของผู้สัมภาษณ์
แบบบันทึกรายงานผลการสัมภาษณ์ ชื่อและสกุลผู้ให้สัมภาษณ์………………………………... วัน เดือน ปี ………………………………………………. เรื่องที่สัมภาษณ์………………………………………….. คำถามของผู้สัมภาษณ์……………………………………. 1…………………………………………………... 2…………………………………………………... 3 …………………………………………………..
คำถามของผู้ให้สัมภาษณ์……………………………………. 1…………………………………………………... 2…………………………………………………... 3 ………………………………………………….. ทัศนคติของผู้ให้สัมภาษณ์ที่มีต่อปัญหา………………………. ข้อเสนอแนะของผู้ให้สัมภาษณ์………………………………. ข้อสังเกตของผู้สัมภาษณ์ที่เกี่ยวกับปัญหา…………………….
ประโยชน์ของการสัมภาษณ์ 1. ช่วยให้ได้รู้ถึงความสามารถและการกระทำที่ดีในสังคม 2. สร้างความสัมพันธ์อันดีในหน่วยงาน
ประโยชน์ของการสัมภาษณ์ 3. ช่วยในการค้นคว้า วิจัย ด้านการศึกษา และจิตวิทยา 4. เพื่อคัดเลือกเข้าทำงาน 5. ช่วยในการวิเคราะห์โรคในวงการแพทย์