เรื่อง การเลี้ยงไส้เดือนแดงเพิ่มผลผลิตการเกษตร เอกสารประกอบการอบรม เรื่อง การเลี้ยงไส้เดือนแดงเพิ่มผลผลิตการเกษตร นายสังคม ณ น่าน โรงเรียนไม้ยาวิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 36

เรียนรู้ข้อมูลเบื้องต้นของไส้เดือนแดง ไส้เดือนจัดอยู่ในไฟลั่ม “แอนเนลิดา” (Phylum: Annelida) ชั้นซีโตโพดา (Class: Chaetopoda) ตระกูล โอลิโกซีตา (Order: Oligochaeta) วงศ์แลมบริซิลี (Family: Lambricidae) โดยมีลักษณะทั่วไปจะ ไม่มีส่วนหัวที่ชัดเจน ไม่มีตา ไม่มีหนวด มีรูปร่างทรงกระบอกยาว หัวท้ายเรียวแหลม มีปล้องตามลำตัวซึ่งจะมีช่องคั่นแต่ละปล้องไว้และจะมีเดือยออกมาในแต่ละปล้องใช้สำหรับการเคลื่อนที่ มีระบบทางเดินอาหารที่สมบูรณ์ คือมีปาก และ ทวารหนัก โดยมีลำไส้เป็นท่อตรงยาวตลอดลำตัว มี “เนฟริเดีย” เป็นช่องขับถ่ายของเสีย ระบบไหลเวียนโลหิตแบบปิด มีอวัยวะรับสัมผัส คือ ปุ่มรับสัมผัสและกลุ่มเซลล์รับแสง เป็นสัตว์ที่มีสองเพศอยู่ในตัวเดียวกัน คือ มีทั้งรังไข่และถุงอัณฑะ ถึงแม้จะมีสองเพศในตัวเดียว แต่ไส้เดือนมีลักษณะพิเศษที่ไม่สามารถสืบพันธุ์ในตัวเดียวกันได้

วงจรชีวิตไส้เดือน (มีอายุ 2-3 ปี)

เดือยหรือขน ( Setae )

ระบบผิวหนัง ผนังร่างกายของไส้เดือน ประกอบด้วย ชั้นนอกสุดคือ คิวติเคิล และถัดลงมาคือชั้นอิพิเดอร์มิส Epidermis Cuticle Longitudinal muscle Transverse muscle

ลักษณะทั่วไปของไส้เดือน

ลักษณะภายในของไส้เดือน

ปากไส้เดือน

เส้นเลือดของไส้เดือน

ลักษณะภายนอกไส้เดือน

การขยายพันธุ์ไส้เดือน

ภาพแนวตัดขวางของไส้เดือน

สถานที่ใช้ในการเลี้ยงไส้เดือน

วัสดุและอุปกรณ์การเลี้ยงไส้เดือน

อาหารเลี้ยงไส้เดือน

การเตรียมอาหารเลี้ยงไส้เดือน

ขั้นตอนวิธีการเลี้ยงไส้เดือน

การดูแลรักษาไส้เดือน ดูแลอุณหภูมิให้อยู่ในระหว่าง 18-32 องศาเซลเซียล ดูแลรักษาความชื้นให้อยู่ในช่วง 60-80 เปอร์เซนต์

การดูแลและให้อาหารไส้เดือน ดูแลให้อาหารทุก5-7วัน และ กลับกองไส้เดือนทุก 2 อาทิตย์

การขยายพันธุ์ไส้เดือน อายุ 3 เดือนไส้เดือน เริ่มผสมพันธุ์

การวางไข่ไส้เดือนหลังผสมพันธุ์ หลังผสมพันธุ์ไส้เดือน จะเริ่มวางไข่ ตัวละ 3-5 ฟอง ในไข่ 1ฟองจะมีไส้เดือน 3-5 ตัว

ศัตรูไส้เดือน

อาหารที่ไม่ควรเลี้ยงไส้เดือน

การเก็บปุ๋ยหมักจากไส้เดือน

การเก็บปุ๋ยน้ำชีวภาพจากไส้เดือน

การนำปุ๋ยน้ำชีวภาพจากไส้เดือนไปใช้ประโยชน์ ใช้เพิ่มผลผลิตพืชผักสวนครัวใช้ในอัตราส่วน 1:5 ฉีดพ่นหรือรดด้วยบัวรดน้ำ ทุก3 วัน ใช้เอนไซม์ไคติเนสในน้ำชีวภาพจากไส้เดือนรักษาโรคราแป้งใช้ในอัตรา 100 % ฉีดพ่นทุก 3 วัน

หน่วยงานราชการศึกษาดูงานการเลี้ยงไส้เดือน

ผู้ปกครองนักเรียนช่วยสร้างโรงเลี้ยงไส้เดือน โดยได้รับการสนับสนุนบริจาคกระเบื้องมุงหลังคา และอิฐบล็อคจากหมู่บ้าน

ได้รับงบประมาณสนับสนุนการก่อสร้างโรงไส้เดือน จากเทศบาลตำบลไม้ยาจำนวน 50,000 บาท

ผู้ปกครองนักเรียนมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาและนักเรียนใช้ความรู้เผยแพร่สู่ชุมชน

มูลนิธิศุภนิมิตโปรแกรม ADPขุนตาล สนับสนุนกล่องเลี้ยงไส้เดือน100 กล่อง

นักเรียนนำเสนองานเกษตรการเลี้ยงไส้เดือนระดับชาติ ปีการศึกษา 2555 นำเสนอ วิจัย สกว เรื่องเอนไซม์ไคติเนสในน้ำหมักชีวภาพจากไส้เดือนยับยั้งราแป้งบนต้นยางพาราและ โครงการ My Little Falm ครั้งที่ 4

รับงบประมาณจากมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวงจำนวนเงิน 10,000 บาทและการพัฒนาด้านวิชาการร่วมกับมหาวิทยาลัย

ได้รับรางวัลจากการนำเสนอโครงงานชีพระดับชาติ รางวัลเหรียญทองโครงงานอาชีพไส้เดือนกำจัดขยะสดระดับชาติปี 2553 รางวัลเหรียญทองโครงงานอาชีพมหัศจรรย์ไส้เดือนแดงเครื่องจักรแห่งชีวภาพระดับชาติปี 2554 รางวัลทรงคุณค่า สพฐ.ระดับเหรียญทอง ครูผู้สอนยอดเยี่ยมสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ด้านวิชาการ ระดับชาติปี 2555

สวัสดี ส่งเสริมการเรียนรู้ ด้วยการปฏิบัติ ฝึกหัดให้เกิดความชำนาญ ส่งเสริมการเรียนรู้ ด้วยการปฏิบัติ ฝึกหัดให้เกิดความชำนาญ ใช้วิชาการ บริการงานสังคม