หม่อมหลวงปนัดดา ดิศกุล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี บรรยายพิเศษ โดย หม่อมหลวงปนัดดา ดิศกุล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี อนุกรรมการฯ ป.ป.ช. ประธานพิพิธภัณฑ์และหอสมุด สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ

คำสอนพ่อ

การน้อมนำหลักทรงงาน 3 คำ หลักคิด หลักวิชา และหลักปฏิบัติ ว่าก่อนจะริเริ่มโครงการใดๆ ต้องยึดหลักคิด ทำให้เกิดประโยชน์ต่อส่วนรวม ต่อไปคือหลักวิชา ต้องศึกษาอย่างถ่องแท้ “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงเป็นตัวอย่าง เพราะพระองค์ทรงอ่านหนังสือมาก ก่อนที่พระองค์จะพระราชทานคำแนะนำให้กับรัฐบาลหรือประชาชน ทรงศึกษาจนกระจ่างก่อน” สุดท้าย คือ หลักปฏิบัติ โดยมีหลักทรงงานอยู่ประโยคหนึ่ง ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) พิมพ์เผยแพร่ คือ ประหยัด เรียบง่าย ประโยชน์สูงสุด

ธรรมาภิบาล “Good Governance” คือ  การปกครองที่ยึดหลักความเป็นธรรม เป็นหลักการเพื่อการดำรงอยู่ร่วมกันในบ้านเมืองและสังคม อย่างมีความสงบสุข สามารถประสานประโยชน์ และคลี่คลายปัญหาข้อขัดแย้งโดยสันติวิธี และพัฒนาสังคมให้มีความยั่งยืน โดยอาศัยอัตลักษณ์ของชนชาติเป็นตัวสืบสาน

ยึดมั่นวิถีแห่งความเป็นสุภาพชนในการดำรงอยู่" ความมั่นคงแห่งชาติหรือความมั่นคงของรัฐ หมายถึง "การที่ชาติหรือรัฐมีเอกราช สวัสดิภาพของประชาชนอยู่ในความปลอดภัย ประชาชนอยู่ดีมีสุข มีความสามัคคีเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน มีระเบียบวินัยและมีวัฒนธรรม ยึดมั่นวิถีแห่งความเป็นสุภาพชนในการดำรงอยู่"

ความมั่นคงของชาติ ในบางกรณีประชาชนอาจไม่ได้รับความสะดวกหรือการปฏิบัติอันเหมาะสมจากเจ้าหน้าที่ของรัฐ อย่างเช่นประเทศอิสราเอลที่ถูกห้อมล้อมด้วยรัฐอาหรับ หรือราชอาณาจักรซาอุดิอาระเบียที่ถือสหรัฐฯ เป็นมิตรประเทศสำคัญ ที่จะมีแนวคิดทางด้านความมั่นคงซึ่งมีความผิดแผกจากหลาย ๆ ประเทศรอบข้าง กรณีของประเทศไทย ซึ่งเป็นราชอาณาจักรและเป็นรัฐเดี่ยว ประชาธิปไตยซึ่งอยู่ในขั้นตอนของการพัฒนา ในทางการเมืองการปกครอง และกำลังเผชิญต่อปัญหาหลายประการ อันสืบเนื่องมาจากสิ่งที่เรียกว่า “แนวทางปฏิบัตินอกระบอบประชาธิปไตย” ย่อมเป็นสิ่งที่ทุกภาคส่วนต้องพิจารณาถึงความอยู่รอดปลอดภัยของประเทศชาติร่วมกัน

ข้าราชการ Code of Honour "ข้าราชการมิใช่อภิสิทธิ์ชน หากแต่จะต้อง บริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี แบบอย่างแก่ประชาชน เศรษฐกิจพอเพียง กฎหมายมีความศักดิ์สิทธิ์ ไม่เลือกปฏิบัติ ปลอดคอร์รัปชั่น "ข้าราชการมิใช่อภิสิทธิ์ชน หากแต่จะต้อง บำเพ็ญตนให้เป็นแบบอย่างของคนดีแก่สังคม" 9

การกระทำใด ๆ เพื่อชาติบ้านเมืองแล้ว ความถูกต้องในทุกเรื่อง ต้องมาก่อนความเป็นที่นิยมชมชอบ

ความเป็น “ราชอาณาจักร” (Kingdom) และ “รัฐเดี่ยว” (Unitary State) มิใช่ “สาธารณรัฐ” (Republic) หรือ “มลรัฐ” (Federal State) ข้อควรคำนึงสำหรับผู้บริหารและประชาชนพลเมือง ในบริบททางความหมายทางการปกครองประการนี้

จะพัฒนาบ้านเมืองให้รุ่งเรืองได้ ต้องเริ่มจากให้คนไทยรักชาติเป็นเสียก่อน มีความจริงใจให้กัน อีกทั้งเรียนรู้ประวัติศาสตร์ ถ้าไม่รู้ว่าตนเองเป็นใครแล้ว จะรักชาติเป็นได้อย่างไรกัน

“…ความสามัคคีปรองดองเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน กับความรักใคร่เผื่อแผ่ช่วยเหลือกันฉันญาติพี่น้อง สองประการนี้ คือคุณลักษณะสำคัญของไทย ที่ช่วยให้ชาติบ้านเมืองอยู่เป็นอิสระ และเจริญมั่นคงมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ตราบใดที่เราทั้งหลายรักษาความเป็นไทยนี้ไว้ได้ ชาติบ้านเมืองก็จะดำรงมั่นคงอยู่ตราบนั้น ความเป็นไทย จึงเป็นสมบัติล้ำค่าที่ชาวเราต้องถนอมรักษาไว้เป็นนิตย์ต่อไป...” พระราชดำรัส พระราชทานแก่ประชาชนชาวไทย ในโอกาสขึ้นปีใหม่ พุทธศักราช 2532

พระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช “อนาคตของชาติทุกชาติย่อมขึ้นอยู่แก่เด็ก เพราะเด็กก็คือผู้ใหญ่ในเวลาข้างหน้า ถ้าบุคคลได้รับการอบรมบ่มนิสัย ให้เป็นพลเมืองดีอยู่ในศีลธรรม เคารพต่อบทกฎหมายของบ้านเมืองเสียตั้งแต่ยังเยาว์ เมื่อเติบใหญ่ขึ้น พลเมืองของประเทศก็จะมีแต่คนดี และประเทศจะเจริญก้าวหน้าต่อไปได้ ก็โดยต้องมีพลเมืองดีดั่งว่านี้” พระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

…ถ้าคนในชาติยังไม่สำนึกว่า ความเจริญก้าวหน้าในปัจจุบันนี้ …ถ้าคนในชาติยังไม่สำนึกว่า ความเจริญก้าวหน้าในปัจจุบันนี้ เกิดจากบรรพบุรุษ ช่วยกันสร้างสมเป็นมรดกตกทอดมา และยังขาดความรู้ ความสนใจในเรื่องของตัวเอง วัฒนธรรมของตนเอง และสิ่งที่บรรพชนมอบให้ เท่ากับว่า ความเจริญที่เกิดขึ้นมานั้นจะไม่มั่นคงและถาวร...

คำว่า สุจริต นี้ มาจากคำว่า การท่องเที่ยวของจิต ในทางที่ดี หรือคิดให้ดี ให้สุจริต ทั้งฉลาดด้วย ทั้งไม่เบียดเบียนผู้อื่น หรือการงานของตัว ทั้งไม่เบียดเบียนส่วนรวมด้วย จึงจะเป็น “ผู้สุจริต”

ธรรมดีที่พ่อทำ เราหลงลืมอะไรไปหรือเปล่า เราลืมไปว่า คนไทยโชคดีแค่ไหนที่มีพระเจ้าอยู่หัว ...พระเจ้าอยู่หัวผู้ทรงรักคนไทยมากที่สุด

"...คุณสมบัติพื้นฐานที่จำเป็นสำหรับทุกคน นั้น ที่สำคัญได้แก่ความรู้จักผิดชอบชั่วดี ความละอายชั่วกลัวบาป ความซื่อสัตย์สุจริต ทั้งในความคิดและการกระทำ ความไม่เห็นแก่ตัว ไม่เอารัดเอาเปรียบผู้อื่น ความไม่มักง่ายหยาบคาย กับอีกอย่างหนึ่งที่สำคัญเป็นพิเศษ คือความขยันหมั่นเพียรด้านความซื่อสัตย์สุจริต...”

"...ทุกคนในชาติมีหน้าที่ของตัว และถ้าแต่ละคนทำให้ได้อย่างเข้มแข็ง ซื่อสัตย์ สุจริต ประเทศชาติก็ย่อมต้องปลอดภัย และก้าวหน้าไปอย่างดี..."

ศรัทธา วิริยะ อุตสาหะ To Believe , Diligence , Endurance ศรัทธา วิริยะ อุตสาหะ To Believe , Diligence , Endurance His Royal Highness Prince Damrong Rajanupab เสด็จในกรมประทานสอนแก่ ม.จ. จุลดิศ ดิศกุล พระโอรส ในการเข้ารับราชการ

“ผู้มีหน้าที่ในราชการบ้านเมือง ต้องดำรงความเที่ยงธรรม นั่นคือ ความบริสุทธิ์ใจที่มีต่อประชาราษฎร อย่าให้ “อำนาจ” เข้าไปสิงสถิตอยู่ในจิตวิญญาณของตนได้ ที่จะทำให้ตนพ้นจากความเป็นปุถุชนธรรมดาไปในทันที และเมื่อนั้น ความรัก ความเมตตากรุณา และสายสัมพันธ์อันดี ที่เคยมีมาแต่เก่าก่อน ก็จะเลือนหายไปอย่างไม่น่าเชื่อ”

จงมองชาติบ้านเมืองเป็นสิ่งมีชีวิต ต้องช่วยพิทักษ์รักษา อุ้มชูและเสริมเกียรติยศ อย่ามองอะไรเพียงผ่านไปที เพราะแผ่นดินนี้ จะต้องดำรงอยู่ยาวไกล อีกหลายชั่วคนจากเราไป

ผู้เรียนเก่งต้องรู้จักใช้คุณความดีควบคู่กัน คือ หากเก่งแล้วขาดจริยธรรมประจำใจ ซ้ำยังนำความเก่งกล้าสามารถมาใช้ในทางที่ผิด คนประเภทนี้คบไม่ได้

ความเป็นญาตินั้นยิ่งใหญ่ แต่ความเป็นไทยต้องยิ่งกว่า

หน้าที่ของคนไทย คือ ทำตามสิ่งที่พระเจ้าอยู่หัว ทรง “ทำให้ดู” ทรง “อยู่ด้วยการให้” ด้วยหัวใจสีขาวของพวกเราทุกคน

ขอเป็นข้ารองบาททุกชาติไป

สืบสานพระราชปณิธาน ตามรอยพระยุคลบาท ความสุขปีใหม่ ๒๕๖๐

The Final End All Rights Reserved. DRL 2016 การบรรยายพิเศษ โดย หม่อมหลวงปนัดดา ดิศกุล ปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี อนุกรรมการฯ ป.ป.ช. ประธานพิพิธภัณฑ์และหอสมุด สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ The Final End All Rights Reserved. DRL 2016