การบูรณาการ การช่วยเหลือ 4 กลุ่มเป้าหมายหลัก ตามนโยบาย oscc ศูนย์ช่วยเหลือสังคม กรณี ตั้งครรภ์ไม่พร้อม (คุณแม่วัยใส) สำนักบริหารการสาธารณสุข ณ KU HOME มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
คำนิยาม “ตั้งครรภ์ไม่พร้อม (คุณแม่วัยใส)” หมายถึง เด็กและเยาวชน มีอายุต่ำกว่า ๒๐ ปี ตั้งครรภ์ หรือสงสัยว่าตั้งครรภ์ โดยไม่ได้ตั้งใจ ไม่ได้มีการวางแผนจะให้เกิดขึ้น โดยมีสาเหตุมาจาก การไม่มีความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการตั้งครรภ์ และการคุมกำเนิด การถูกข่มขืนจนตั้งครรภ์ การตั้งครรภ์ก่อนการสมรส ตลอดจนความไม่พร้อมในด้านภาวะต่างๆ ด้านเศรษฐกิจ สังคม การไม่รับผิดชอบของบิดาของเด็กในครรภ์ โดยการผลักภาระการเลี้ยงดูให้ผู้หญิง เป็นต้น
เมื่อเกิดปัญหาตั้งครรภ์ไม่พร้อม จะทำอย่างไร ?
เด็กและสตรีที่ท้องไม่พร้อม กรอบแนวคิดการช่วยเหลือเด็ก เยาวชนและสตรี ที่ประสบปัญหาท้องไม่พร้อม เด็กและสตรีที่ท้องไม่พร้อม เยียวยาสภาพจิตใจ ปรึกษาทางเลือก ดูแลเป็นพิเศษ ยุติการท้อง ท้องต่อ บ้านพักรอคลอด/หลังคลอด ยกเป็นบุตรบุญธรรม ดูแลเอง การยุติที่ปลอดภัย การอุปการะเด็ก ครอบครัวทดแทน ความพร้อมของการเลี้ยงดู การปรึกษา หลังยุติการท้อง ทีมา : เครือข่ายสนับสนุนทางเลือกผู้หญิงที่ท้องไม่พร้อม
การบูรณาการ การช่วยเหลือ เด็กและสตรีที่ถูกกระทำรุนแรง ของศูนย์พึ่งได้ (oscc) กระทรวงสาธารณสุข กับปัญหาตั้งครรภ์ไม่พร้อม (คุณแม่วัยใส)
แนะนำด้านสวัสดิการสังคม OSCC ปรึกษาทางเลือก ผู้รับบริการ กุมารเวช ประกันสังคม ห้องคลอด (LR) ตัดสินทางเลือก ตั้งครรภ์ต่อ ฝากครรภ์ บ้านพักรอคลอด <12wks เครือข่ายบริการ โทรศัพท์ติดตามผล ANC สูตินรีเวช IPD OPD ยังไม่ตัดสินใจ >12wks ยุติการตั้งครรภ์ ซักประวัติ รับฟังปัญหาไม่ตัดสิน สะท้อนความรู้สึก เสริมศักยภาพ แนะนำด้านสวัสดิการสังคม สูตินรีเวช (ANC) จิตเวช เวชระเบียน ER ARV ประกันสังคม
oscc (One Stop Crisis Center) การบูรณาการ การช่วยเหลือ 4 กลุ่มเป้าหมายหลักตามนโยบาย oscc (One Stop Crisis Center) ศูนย์ช่วยเหลือสังคม กรณีตั้งครรภ์ไม่พร้อม (คุณแม่วัยใส)
กำหนดให้ หน่วยงานทุกกระทรวงตามภาคผนวก เป็นหน่วยงานรับเรื่อง (Front line 1) และ ให้ รพช./รพศ./รพท.และรพ. ในกทม.(อยู่ระหว่างหารือ) เป็นหน่วยงานให้บริการหลัก (Front line 2)
OSCC (One Stop Crisis Center) 1300 ศูนย์ช่วยเหลือสังคม ปัญหา ช่องทางการติดต่อ บูรณาการช่วยเหลือในภาวะวิกฤติ การช่วยเหลือภายหลังภาวะวิกฤติ ติดตาม ประเมินผล ถ้าท่านประสบปัญหา การคุ้มครองพิทักษ์สิทธิและการดำเนินการตามกฎหมาย แจ้งที่หน่วยรับเรื่อง หน่วยงาน พม. :คุ้มครองสวัสดิภาพ จัดหาที่พักชั่วคราว โรงพยาบาล : ดูแลสุขภาพ มากกว่า 20,000 หน่วย ทั่วประเทศ ตั้งครรภ์ไม่พร้อม (คุณแม่วัยใส) Hot Line:1300 เร่งรัด ติดตามผลและรายงานผล จัดเก็บข้อมูล ฟื้นฟูเยียวยา ด้านร่างกาย จิตใจ และสังคม สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน : นำเด็กออกจากสถานประกอบการเพื่อสืบค้นข้อเท็จจริงและดำเนินการตามกฎหมาย ค้ามนุษย์ สถานีตำรวจ : รับแจ้งความ สืบสวนหาข้อเท็จจริง Website www.osccthailand.go.th (อยู่ระหว่างพัฒนาระบบ) แรงงานเด็ก หน่วยงานอื่นๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน การช่วยเหลืออื่นๆ ตามสภาพปัญหา Mobile Application ความรุนแรง ต่อเด็กและสตรี ฯ www.osccthailand.go.th (อยู่ระหว่างพัฒนาระบบ) แจ้งเตือน แจ้งเตือน แจ้งเตือน แจ้งเตือน (อยู่ระหว่างพัฒนาระบบ) (อยู่ระหว่างพัฒนาระบบ) (อยู่ระหว่างพัฒนาระบบ) (อยู่ระหว่างพัฒนาระบบ) เชื่อมโยงระบบการให้บริการ แจ้งเตือนถึงหน่วยงานผู้รับผิดชอบ เมื่อผู้ประสบปัญหายังไม่ได้รับบริการหรือบริการล่าช้า และปกป้องข้อมูลบุคคล โดยระบบสารสนเทศ ICT หน่วยรับเรื่องมากกว่ามากกว่า 21,614 หน่วย ทั่วประเทศ ได้แก่ พม. 324 หน่วย, สธ. 10,579 หน่วย, รง. 76 หน่วย, ยธ. 77 หน่วย, มท. 8,729 หน่วย, ศธ. 236 หน่วย, สตช. 1,465 หน่วย, กทม. 127 หน่วย และเมืองพัทยา 1 หน่วย
บ้านพักเด็กและครอบครัว ให้การดูแลเพื่อใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข ขั้นตอนการช่วยเหลือกรณีการตั้งครรภ์ไม่พร้อม (คุณแม่วัยใส) กรณีต้องการที่พักชั่วคราว (คลอดบุตรแล้วประสบปัญหา, ตั้งครรภ์หรือสงสัยว่าตั้งครรภ์) บ้านพักเด็กและครอบครัว องค์กรเอกชน ฯลฯ ให้การดูแลเพื่อใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข 3 3 ตั้งครรภ์ – 1 ปี หลังคลอด 2 1 2 3 ตั้งครรภ์ ประชุมทีมสหวิชาชีพ (ภายใน 5 วัน) วางแผนทางเลือก 1.แจ้งด้วยตนเอง 2. โทร 1300 ภายใน 24 ชม. พิจารณาเลือกข้อเสนอ 3. แจ้งผ่านทางเว็บไซต์ (1 วัน) หน่วยให้บริการ ติดตาม/ ประเมินผล หมายเหตุ : ในกรณีที่เป็นความสมัครใจของเด็ก พ่อแม่/ผู้ปกครอง ต้อง “เคารพการตัดสินใจของเด็ก” ยุติการตั้งครรภ์ 4 พม. สามารถปิด Case ได้ในกรณีที่ผู้ประสบปัญหาสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข/ คืนสู่ครอบครัว สังคม ยุติ/ ปรับแผน การช่วยเหลือ 5 ยุติการตั้งครรภ์ (กรณีเข้าเกณฑ์) 3 พม. 10
ระบบแจ้งเตือน (Alarm) แบ่งเป็น ๒ กรณี คือ ๑) กรณีปัญหานั้นถูกส่งมายัง หน่วยงานเป็นเจ้าภาพหลัก บุคคลที่ได้รับการเตือน ๒) เมื่อยุติ Cases ๓) เมื่อ Cases ได้รับบริการที่ล่าช้ากว่ากำหนด ๑. ผู้รับผิดชอบ และผู้บังคับบัญชาหน่วยงาน ๒. ผู้บังคับบัญชาในระดับจังหวัด ๓. ผู้บริหารระดับกระทรวง ๕ วัน ๖ วัน ๘ วัน 22
Case ตัวอย่าง
จบการนำเสนอ
การปิด CASES หรือยุติการให้บริการ แบ่งเป็น ๒ กรณี คือ ๑) เมื่อเด็ก เยาวชนและสตรีที่ประสบปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อม ได้รับการยุติการตั้งครรภ์ ให้คำแนะนำด้านการวางแผนครอบครัว และการ วางแผนการดำเนินชีวิตต่อไปในสังคม ๒) เมื่อ เด็ก เยาวชนและสตรีที่ประสบปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อม ตัดสินใจตั้งครรภ์ต่อ และได้รับบริการการฝากครรภ์ในโรงพยาบาล เรียบร้อยแล้วรวมทั้งมีการวางแผนการดำเนินชีวิตต่อไปในสังคม
ยุทธศาสตร์บูรณาการ การจัดการปัญหาท้องไม่พร้อมและความรุนแรง ยุทธศาสตร์บูรณาการ การจัดการปัญหาท้องไม่พร้อมและความรุนแรง ยุทธศาสตร์ที่ 1 การป้องกันและการเฝ้าระวังปัญหา - สร้างระบบการค้นหากลุ่มเสี่ยงในชุมชน - รณรงค์ สร้างความตระหนัก ค่านิยม และวัฒนธรรม ของคนในสังคมต่อปัญหา - มีระบบการเฝ้าระวังและป้องกันปัญหา
ยุทธศาสตร์ที่ 2 การพัฒนาระบบบริการช่วยเหลือ เด็กและสตรีที่ถูกกระทำรุนแรง - พัฒนาเครือข่ายระบบบริการให้ครอบคลุมทั้งจังหวัด ยุทธศาสตร์ที่ 3 การฟื้นฟูและเยียวยาเด็กและสตรีที่ถูก กระทำรุนแรงรวมถึงผู้ที่ได้รับผลกระทบและครอบครัว - การประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการให้การ ช่วยเหลือ ฟื้นฟูเยียวยา ในระยะยาว
สาเหตุไม่พร้อมในเด็กและสตรี เมื่อต้องท้อง 1. ถูกข่มขืน 2. ถูกล่อลวงมีเพศสัมพันธ์ (โดยไม่ได้ตั้งใจ) 3. ครอบครัวมีประวัติความรุนแรง 4. คุมกำเนิดล้มเหลว 5. สาเหตุทางเศรษฐกิจ
สาเหตุไม่พร้อมในเด็กและสตรี เมื่อต้องท้อง(ต่อ) 6. ถูกทอดทิ้ง ผู้ชายไม่รับผิดชอบ 7. ท้องนอกสมรส 8. เปิดเผยการท้องต่อสังคมไม่ได้ 9. ต้องออกจากการเรียน 10.ต้องออกจากการทำงาน
โดย สานักอนามัยการเจริญพันธุ์ สถานการณ์ อนามัยการเจริญพันธุ์ในวัยรุ่นและเยาวชน โดย สานักอนามัยการเจริญพันธุ์
กรมอนามัยเผยสถิติแม่วัยใสอายุต่ำกว่า 20 ปี คลอดลูกเฉลี่ยวันละ 370 คน ปัจจุบันวัยรุ่นมีเพศสัมพันธ์เร็วขึ้น อายุเมื่อมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกพบว่ามีอายุเฉลี่ย 15-16 ปี จากปัญหาดังกล่าว ทำให้วัยรุ่น มีการทำแท้งที่ไม่ปลอดภัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิต หรืออาจเกิดการทอดทิ้งเด็ก ครอบครัวแตกแยก ขาดความรัก ความอบอุ่น เป็นผลกระทบที่ยาวนานต่อสภาวะทางอารมณ์ของเด็ก สุดท้ายกลายเป็นเยาวชนที่ก่อปัญหาให้กับสังคม (ข้อมูลจาการให้สัมภาษณ์ของ นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รมช.สาธารณสุข กล่าวภายหลังเป็นประธานเปิดการประชุมโครงการพัฒนายุทธศาสตร์ เพื่อแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น เมื่อวันที่ 16 มค.56 )
ความพร้อมของระบบในการแก้ไขปัญหา
ทำไมจึงบูรณาการท้องไม่พร้อม กับงานศูนย์พึ่งได้ ท้องไม่พร้อม ส่วนหนึ่งมีสาเหตุมาจากความรุนแรงทางเพศ ส่งผลกระทบต่อสุขภาพกาย สุขภาพจิตและสังคมของเด็กและผู้หญิงเป็นอันมาก เป็นประเด็นที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย เช่น พรบ.คุ้มครองเด็ก พ.ศ.2546 พรบ.คุ้มครองผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว พ.ศ.2550 ฯลฯ เป็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับหลายหน่วยงาน การให้ความช่วยเหลือต้องทำงานแบบสหวิชาชีพ ต้องสร้างเครือข่ายการให้ความช่วยเหลือ
การตั้งท้องเป็นอันตรายต่อชีวิตและสุขภาพของผู้หญิง เกณฑ์การยุติการตั้งครรภ์ในประเทศไทย กระทำได้ในกรณีต่อไปนี้ การตั้งท้องเป็นอันตรายต่อชีวิตและสุขภาพของผู้หญิง ผู้หญิงมีอาการทางจิต ก่อนหรือขณะตั้งท้อง การตั้งท้องเกิดจากการข่มขืน การตั้งท้องโดยที่เด็กผู้หญิงอายุต่ำกว่า 15 ปี ข้อ 1-3 ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 305 (1) (2) และข้อบังคับแพทย์สภา 2548 ข้อ 4 ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 276-284