หน่วยที่ 3 ความคลาดเคลื่อน ความถูกต้อง ความเที่ยงตรง และความไว
= Xm - Xt ความคลาดเคลื่อน (Error: ) คืออะไร ?
= Xm - Xt = Xm - Xt = 0 ถ้าค่าที่วัดได้มีค่าเท่ากับค่าที่แท้จริง ความคลาดเคลื่อนจะมีค่าเท่าไหร่ ? ความคลาดเคลื่อน = 0 = Xm - Xt = Xm - Xt = 0
ความคลาดเคลื่อนมีสาเหตุ จากอะไรบ้าง ? 1. จากผู้วัด 2. เชิงระบบ 3. แบบสุ่ม
ความคลาดเคลื่อนจากผู้วัด เกิดจากอะไร ? การอ่านค่าผิดพลาด ความไม่ปราณีต ความไม่รู้ของผู้วัด
ความคลาดเคลื่อนเชิงระบบ 1. ภายในเครื่องวัดไฟฟ้า เกิดจากอะไร ? 1. ภายในเครื่องวัดไฟฟ้า เช่น ความฝืด ,ความล้าของสปริง ฯลฯ
ความคลาดเคลื่อนเชิงระบบ เกิดจากอะไร ? 2. สภาพแวดล้อม เช่น บริเวณสนามแม่เหล็กหนาแน่น บริเวณอุณหภมิสูง ฯลฯ
ความคลาดเคลื่อนแบบสุ่ม เกิดจากอะไร ? วัดปริมาณไฟฟ้าค่าเดียวกันซ้ำกันหลายครั้ง แต่ค่าที่วัดได้มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะทศนิยมตำแหน่งท้ายๆ
ความคลาดเคลื่อนแบบสุ่ม เกิดแก้ไขได้ อย่างไร ? แก้ไขโดยใช้วิธีทางสถิติ เช่น การหาค่าเฉลี่ยจากการวัดปริมาณไฟฟ้าหลายๆ ครั้ง
ระดับชั้นของความคลาดเคลื่อน (Class) คืออะไร ตัวเลขที่บอกเปอร์เซ็นต์ทั้งค่าบวกและค่าลบของความคลาดเคลื่อนตลอดย่านวัดของเครื่องวัดไฟฟ้านั้นๆ
เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีระดับชั้นต่ำ จะมีความคลาดเคลื่อนน้อยกว่า เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีระดับชั้นต่ำ ระดับชั้น 5 เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีความคลาดเคลื่อน + 5% ตลอดย่านวัด
เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีระดับชั้นของเครื่องวัดไฟฟ้าตามมาตรฐานของ IEC มีกี่ระดับชั้น? 1. ระดับชั้น 0.05, 0.1และ 0.2 เป็นระดับชั้นที่มีความคลาดเคลื่อนต่ำสุด มีความถูกต้องมากที่สุด เหมาะสำหรับงานที่มีความถูกต้องสูง เช่นห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ แต่ราคาแพง
เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีระดับชั้นของเครื่องวัดไฟฟ้าตามมาตรฐานของ IEC มีกี่ระดับชั้น? 2. ระดับชั้น 0.5 เป็นระดับชั้นที่มีความคลาดเคลื่อนรองลงมา ถือได้ว่ามีความถูกต้องสูง เหมาะสำหรับงานใช้ในงานไฟฟ้าโดยทั่วไป
เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีระดับชั้นของเครื่องวัดไฟฟ้าตามมาตรฐานของ IEC มีกี่ระดับชั้น? 3. ระดับชั้น 1 เป็นระดับชั้นที่มีความคลาดเคลื่อนรองลงมาจากระดับชั้น 0.5 มีความถูกต้องในระดับปานกลาง
4. ระดับชั้น 1.5 ,2.5 และ 5.0 เป็นระดับชั้นที่มีความคลาดเคลื่อนสูงสุดหรือมีความถูกต้องน้อยที่สุด เหมาะสำหรับใช้ในงานที่ ไม่ต้องการความละเอียดและความถูกต้องสูง และมีราคาถูกที่สุด เช่น เครื่องวัดไฟฟ้าที่ติดตั้งบนตู้ควบคุมไฟฟ้า
ความถูกต้อง (Accuracy: a) หมายถึง อะไร ? ความใกล้เคียงระหว่าง ค่าที่วัดได้ (Xm) กับ ค่าที่แท้จริง (Xt)ของปริมาณไฟฟ้า บางครั้งเรียกว่า ความแม่นยำ
= Xm - Xt ความคลาดเคลื่อน คำนวณหาค่าได้อย่างไร ? เปอร์เซ็นต์ความคลาดเคลื่อน คำนวณหาค่าได้อย่างไร ? %E =(/Xt) x 100
คำนวณหาค่าได้อย่างไร ? เปอร์เซ็นต์ความถูกต้อง คำนวณหาค่าได้อย่างไร ? a = 1 - /Xt เปอร์เซ็นต์ความถูกต้อง คำนวณหาค่าได้อย่างไร ? % A = 100 - % E
ของเครื่องวัดไฟฟ้า (Precistion) หมายถึงอะไร ? ความเที่ยงตรง ของเครื่องวัดไฟฟ้า (Precistion) หมายถึงอะไร ? ความสามารถในการเกิดซ้ำ (ค่าเดิม) ของการวัดปริมาณไฟฟ้าค่าเดียวกัน หลายๆ ครั้ง ทำการวัดกี่ครั้งก็ได้ค่าเท่าเดิมตลอด โดยค่าที่วัดได้ไม่จำเป็นต้องถูกต้อง
ความถูกต้องและความเที่ยงตรง เหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร ?
เมื่อนำไปวัดแรงดันไฟฟ้าขนาด 5 V ครั้งที่ 1 ครั้งที่ 2 ครั้งที่ 3 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ก 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ก 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ก สรุปได้ว่า เครื่องวัดไฟฟ้าเครื่องนี้ มีความเที่ยงตรงสูง แต่ไม่มีความถูกต้อง
เมื่อนำไปวัดแรงดันไฟฟ้าขนาด 5 V ครั้งที่ 1 ครั้งที่ 2 ครั้งที่ 3 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ข 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ข 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ข สรุปได้ว่า เครื่องวัดไฟฟ้าเครื่องนี้ มีความเที่ยงตรงและมีความถูกต้องสูง
เมื่อนำไปวัดแรงดันไฟฟ้าขนาด 5 V ครั้งที่ 1 ครั้งที่ 2 ครั้งที่ 3 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ค 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ค 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 VDC COM + ค สรุปได้ว่า เครื่องวัดไฟฟ้าเครื่องนี้ ไม่มีความเที่ยงตรง และ ไม่มีความถูกต้อง
ของเครื่องวัดไฟฟ้า (Sensitiviti : S) หมายถึงอะไร ? ความไว ของเครื่องวัดไฟฟ้า (Sensitiviti : S) หมายถึงอะไร ? ความสามารถในการตอบสนองของ เครื่องวัดไฟฟ้า ต่อปริมาณไฟฟ้า ที่ทำการวัด
เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีความไวสูง เป็นอย่างไร ? เครื่องวัดไฟฟ้าที่ใช้กระแสไฟฟ้า ค่าต่ำ แล้วทำให้เข็มชี้บ่ายเบนเต็มสเกล เครื่องวัดไฟฟ้าที่มีความไวต่ำ เป็นอย่างไร ? เครื่องวัดไฟฟ้าที่ใช้กระแสไฟฟ้า ค่าสูง แล้วทำให้เข็มชี้บ่ายเบนเต็มสเกล
สรุปได้ว่า เครื่องวัดไฟฟ้าเครื่องที่ 2 มีความไวสูงกว่าเครื่องที่ 1 เครื่องวัดไฟฟ้าเครื่องใดมีความไวสูง ? เครื่องที่ 1 เครื่องที่ 2 5 10 6 7 8 9 4 3 2 1 mA COM + 1 .6 .8 .4 .2 mA COM + สรุปได้ว่า เครื่องวัดไฟฟ้าเครื่องที่ 2 มีความไวสูงกว่าเครื่องที่ 1
S = 1/I I = V/R S = R/V ความไว คำนวณหาค่าได้อย่างไร ? หน่วยวัดความไว คือ อะไร ? โอห์ม /โวลต์ (/V)
ตามความคิดของนักเรียน คำถามพัฒนาความคิด ตามความคิดของนักเรียน ความคลาดเคลื่อน ความถูกต้อง ความเที่ยงตรงและ ความไว คุณสมบัติข้อใดมีความสำคัญมากที่สุด เพราะอะไร ?