ระบบขับถ่าย กับการรักษาดุลยภาพของร่างกาย ผู้สอน นางสาวละมุล ต้นกันยา
การขับถ่าย (Excretion) การกำจัดของเสียที่เกิดจากเมแทบอลิซึม เมแทบอลิซึม คือ ปฏิกิริยาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในเซลล์หรือร่างกายของสิ่งมีชีวิต
1. นักเรียนคิดว่าสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวมีของเสียเกิดขึ้นภายในเซลล์เหมือนกับสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ หรือไม่ อย่างไร ? 2.สิ่งมีชีวิตมีวิธีการกำจัดของเสียอย่างไร ?
การขับถ่ายของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว โพรทิสต์เป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น พารามีเซียม อะมีบา ยูกลีนา ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในภาพแวดล้อมที่เป็นน้ำ ของเสียที่เกิดขึ้นได้แก่ แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ และแอมโมเนีย
การขับถ่ายของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว มีคอนแทร็กไทล์แวคิวโอล (Contractile vacuole) ทำหน้าที่รักษาสมดุลของน้ำ และของเสียส่วนใหญ่จะขับถ่ายปนออกมากับน้ำ
ครูจะให้นักเรียนแบ่งกลุ่มศึกษาโครงสร้างที่ใช้ในการขับถ่ายของสัตว์จากใบความรู้ที่ครูแจกให้นะค่ะ สัตว์ทั้ง 5 ชนิดมีโครงสร้างและกระบวน การขับถ่ายเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร ?
การขับถ่ายของสัตว์
1. การขับถ่ายของสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง (Invertebrate excretion) ฟองน้ำ (sponges) ไม่มีอวัยวะในการขับถ่ายของเสีย
1. การขับถ่ายของสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง (Invertebrate excretion) - ไฮดรา (Hydra) ไม่มีอวัยวะในการขับถ่าย
1. การขับถ่ายของสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง (Invertebrate excretion) - หนอนตัวแบน (Flat worms) เช่น พลานาเรีย สัตว์ไฟลัมแรกที่มีท่อขับถ่ายเรียกว่า โพรโทเนฟริเดีย (Protonephridia) นอกจากนี้ของเสียพวกแอมโมเนียยังกำจัดออกโดยการแพร่ทางผิวหนังได้ด้วย
1. การขับถ่ายของสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง (Invertebrate excretion) - แอนนาลิด (Annelid) เช่น ไส้เดือนดิน อวัยวะขับถ่ายเรียกว่า เนฟริเดียม (Nephridium) ปล้องละ 1 คู่
1. การขับถ่ายของสัตว์ที่ไม่มีกระดูกสันหลัง (Invertebrate excretion) - อาร์โทรพอด (Artropod) เช่น พวกแมลง อวัยวะขับถ่ายเรียกว่า ท่อมัลพิเกียน (Mulpighian tubule )
คำถามท้ายบท ? ให้นักเรียนสืบค้นหาข้อมูลและตอบคำถามต่อไปนี้ ถ้าสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีสภาพไฮโพทอนิกจะเกิดอะไรขึ้นกับเซลล์บ้าง ? เพราะเหตุใดฟองน้ำและไฮดราจึงดำรงชีวิตอยู่ได้โดยไม่มีโครงสร้างพิเศษที่ใช้ในการขับถ่าย ?
คำถามและข้อสงสัย