Phosphorus and Phosphate เป็นส่วนประกอบในผงซักฟอก (sodium tripolyphosphate) ปุ๋ย สารลดความกระด้างของน้ำ P ในน้ำ มีอยู่ในรูป Inorganic Orthophosphate Polyphosphate (Condensed Phosphate) Organic bound phosphate อาจพบในรูปสารละลาย สารแขวนลอย ตะกอนดินก้นบ่อและเซลของสิ่งมีชีวิต
Phosphorus and Phosphate P ในน้ำธรรมชาติเกิดจากการแตกตัวเป็นอิออนของกรด orthophosphoric H3PO4 H+ + H2PO4- H2PO4- H+ + HPO4-2 HPO4-2 H+ + PO4-3
ชนิดและความเข้มข้นของสารประกอบฟอสฟอรัสที่ระดับ pH ต่าง ๆ
ความสำคัญของ Phosphorus ในน้ำประปา ป้องกันการกัดกร่อน โดย Phosphate จะไปทำปฏิกริยากับโลหะทำให้โลหะไม่ทำปฏิกริยากับ Oxygen ในน้ำประปา ต้องคุม inorganic P ไม่ให้เกิน 0.005 mg/l เพื่อป้องกันสาหร่าย ในแหล่งน้ำ ป้องกันการเกิด Algal Bloom หรือ Eutrophication P เป็นอาหารของพืชน้ำ การควบคุม Eutrophication ในแหล่งน้ำ P ไม่มากกว่า 50 μg/l ใน input ที่เข้าแหล่งน้ำ ไม่มากกว่า 25 μg/l
ความสำคัญของ Phosphorus ในน้ำเสียชุมชน P มาจาก ผงซักฟอก สิ่งขับถ่ายของมนุษย์ (จากกระบวนการ metabolic breakdown ของโปรตีน) อัตราการขับถ่าย 1.5 g/cap-d น้ำเสียชุมชนมีค่า P 2-10 mg/l ส่วนใหญ่อยู่ในรูป orthophosphate ใน Sludge มี P ประมาณ 1-1.5 % ใน Boiler ป้องกันการเกิดตะกรันและการกัดกร่อน
ความสำคัญของ Phosphorus ในบ่อปลาและบ่อบำบัดน้ำเสีย พบในรูปละลายน้ำหรืออนุภาคแขวนลอย มีทั้งสารอนินทรีย์และอินทรีย์ เป็นอาหารที่สำคัญต่อผลผลิตสัตว์น้ำ orthophosphate ควรมีอยู่ 0.1-0.5 mg/l ถ้ามีน้อย เติมปุ๋ยฟอสเฟต ถ้าน้ำในบ่อมีแคลเซียม และ pH สูง ฟอสเฟตจะตกผลึกในรูป calcium phosphate ทำให้ orthophosphate ลดลง การเติมปุ๋ยในน้ำที่กระด้าง ให้เติม ammonium phosphate แทน calcium phosphate
วิธีการวิเคราะห์ Orthophosphate Colorimetric method PO4-3 + 12 (NH4)2MoO4 + 12 H+ (NH4)3PO4.12MoO3 + 21 NH4+ + 12 H2O Molybdenum blue + Sn+4 ถ้า phosphate > 30 mg/l A จะกรองออกมาชั่งได้ ถ้า phosphate < 30 mg/l จะเติม stannous หรือ ascorbic acid เพื่อ reduce A ให้เกิดสาร molybdenum สีน้ำเงิน (A) Sn+2
วิธีการวิเคราะห์ Polyphosphate (Condensed phosphate) Hydrolysis + Colorimetric Method Polyphosphate = total hydrolysed P - ortho P
วิธีการวิเคราะห์ Organic Phosphorus Digestion Digestion + Colorimetric Method org-P = total P- total inorg-P Digestion Perchloric acid ใช้กับสารอินทรีย์ที่ย่อยยาก Nitric acid - Sulfuric acid ใช้กับสารอินทรีย์ที่ย่อยได้ปานกลาง Persulfate ใช้กับสารอินทรีย์ที่ย่อยได้ง่าย
ความสำคัญของข้อมูล P ควบคุม Phosphate dosage ในระบบน้ำเพื่อป้องกันการเกิด Corrosion ควบคุม Phosphate dosage ในระบบ Boiler เพื่อป้องกันการเกิดตะกรันและ Corrosion ประเมินแนวโน้มของการเกิด Primary productivity กำหนด Effluent standard Operation ของ Wastewater treatment