เรียนรู้ดูประสบการณ์จริง เทคนิคการบริหารจัดการคุณภาพน้ำนมดิบ สหกรณ์โคนมท่าม่วง จำกัด บรรยายโดย คุณสุรพงษ์ เพียรประสพ ประธานกรรมการ สหกรณ์โคนมท่าม่วง จำกัด

คุณภาพน้ำนมดิบที่มีปัญหาในอดีต

คุณภาพน้ำนมดิบที่ดี ปี 2551

คุณภาพน้ำนมดิบที่ดี ปี 2552

หลักการแก้ไขปัญหาคุณภาพน้ำนมดิบ วิธีการปฏิบัติ เกษตรกร สหกรณ์ 1.คุณภาพที่ดีมาจากฟาร์ม -สร้างจิตสำนึกที่ดี -สร้างความเป็นเจ้าของ 2.ทำดีต้องได้ดี -มีความมั่นใจและมุ่งมั่นในการแก้ไข -นโยบายชัดเจน -โปร่งใสในการตรวจสอบคุณภาพและการให้ราคา 3.พยายามทำดีแต่ยังไม่ได้ดี -ค้นหาจุดบกพร่องไม่พบ -หมดกำลังใจ กล่าวโทษเจ้าหน้าที่ -ร้องขอความช่วยเหลือ -ตรวจสอบผลคุณภาพอย่างสม่ำเสมอ -ทีมงานวิเคราะห์และแก้ไขปัญหา 4.ไม่ยอมทำดี -แก้ไขปัญหาไม่ได้ -พอใจเท่านั้นไม่ยอมพัฒนา -ใช้มาตรการของกลุ่ม -เตรียมปัจจัยการผลิต -ปล่อยเขาไป

เกณฑ์การพิจารณาด้านราคา จำนวนจุลินทรีย์ TPC จำนวนเม็ดเลือดขาว SCC ปริมาณของแข็งรวม TS จุดเยือกแข็ง FP การปนเปื้อนสารปฏิชีวนะและสารพิษ

จำนวนจุลินทรีย์ TPC จากฟาร์ม สาเหตุ การแก้ไขระดับฟาร์ม การแก้ไขระดับสหกรณ์ -การส่งนมที่เป็นเต้านมอักเสบ (ผล TPC และ SCC สูง) 1.ตรวจ CMT ทุกตัวทุกมื้อ จัดลำดับการรีดนม 2.คัดกรองนมที่ผลการตรวจ CMT ผ่าน ส่งสหกรณ์ 3.การตรวจการทำงานของเครื่องรีดนม 4.ปรับปรุงการรีดนมให้ถูกสุขลักษณะ 5.จัดการสิ่งแวดล้อมที่โคพักอาศัย 6.คัดทิ้งแม่โครีดที่เป็นเต้านมอักเสบเรื้อรัง 1.จัดหาหรือผลิตน้ำยา CMT ในราคาถูก 2.ให้ความรู้กับเกษตรกร 3.จัดหาเครื่องมือในการตรวจการทำงานของเครื่องรีดนม -ความสะอาดของอุปกรณ์ (ชุดรีดนม และ ถังใส่นม) 1.การทำความสะอาดอย่างทั่วถึง 2.ตรวจสอบสภาพอุปกรณ์ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน (ไม่ชำรุดหรือแตก) 1.ส่งเจ้าหน้าที่ส่งเสริมเข้าไปช่วยตรวจสอบแก้ไข และจัดหาอุปกรณ์ที่จำเป็นต้องเปลี่ยน เช่น ยางไลเนอร์ กรดอ่อนล้างถังใส่นมและชุดรีดนม -ระยะเวลาจากเริ่มรีดนมถึงเทนมที่สหกรณ์ 1.ใช้เวลารีดนมให้น้อยที่สุด 2.ส่งนมที่รีดเสร็จถึงศูนย์ฯให้เร็วที่สุด 1.จัดที่เทนมให้สะดวกเพียงพอ 2.ไม่รับสมาชิกที่อยู่ไกลจากศูนย์ฯมากๆ

จำนวนจุลินทรีย์ TPC จากศูนย์ฯนม สาเหตุ วิธีการแก้ไขปัญหา 1.อุปกรณ์ทำความเย็นไม่เพียงพอ -จัดหาอุปกรณ์เครื่องจักรเพิ่ม -ตรวจสอบและซ่อมบำรุงให้ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น 2.ระบบทำความสะอาด CIP -ตรวจสอบการทำความร้อนของฮีสเตอร์ -ตรวจสอบความเข้มข้นของกรด ด่าง ก่อนใช้งานให้ได้ตามที่กำหนด -ตรวจสอบระยะเวลาในการ CIP ของเจ้าหน้าที่ 3.ความสะอาดภายในบริเวณศูนย์ -กำหนดเจ้าหน้าที่รับผิดชอบ -ความสม่ำเสมอของเจ้าหน้าที่รับผิดชอบ 4.สิ่งแวดล้อมภายนอกศูนย์ -หาวิธีป้องกันการปนเปื้อนจากภายนอก

จำนวนเม็ดเลือดขาว SCC สาเหตุ การแก้ไขระดับฟาร์ม การแก้ไขระดับสหกรณ์ -การส่งนมที่เป็นเต้านมอักเสบ (ผล TPC และ SCC สูง) 1.ตรวจ CMT ทุกตัวทุกมื้อ สม่ำเสมอ จัดลำดับการรีดนม 2.คัดกรองนมที่ผลการตรวจ CMT ผ่าน ส่งสหกรณ์ 3.การตรวจการทำงานของเครื่องรีดนม 4.ปรับปรุงการรีดนมให้ถูกสุขลักษณะ 5.จัดการสิ่งแวดล้อมที่โคพักอาศัย 6.ทำการรักษาเต้านมอักเสบโดย น.สพ. 7.คัดทิ้งแม่โครีดที่เป็นเต้านมอักเสบเรื้อรัง 1.จัดหาหรือผลิตน้ำยา CMT ในราคาถูก 2.ตรวจ CMT ก่อนเทนม เมื่อพบต้องแจ้งให้สมาชิกทราบโดยทันที เพื่อจะได้แก้ไขในนมมื้อถัดไป 3.ให้ความรู้กับเกษตรกร 4.ตรวจสอบและแก้ไขปัญหาการทำงานของเครื่องรีดนมให้ถูกต้องตามอาการ

ปริมาณของแข็งรวม TS แก้ไขที่ระดับฟาร์ม แก้ไขที่ระดับสหกรณ์ วิธีการจัดการอาหารในการเลี้ยงโคนม ความพอเพียงของอาหารที่ให้กับโคนม แก้ไขที่ระดับสหกรณ์ ให้ความรู้ด้านการจัดการอาหารเลี้ยงโคนม โดยทีมที่ปรึกษาที่ชำนาญด้านโภชนาการ สร้างความมั่นคงด้านอาหารให้สมาชิก เช่น อาหารข้น อาหารหยาบ แร่ธาตุ อาหารเสริมต่างๆ มีจำหน่ายให้สมาชิกอย่างเพียงพอ

จุดเยือกแข็ง FP สาเหตุ แก้ไขระดับฟาร์ม แก้ไขระดับสหกรณ์ จากฟาร์ม 1.การปลอมปนน้ำ -ตั้งใจเติมน้ำลงในนม -ไม่ตั้งใจเติมน้ำลงในนม 1.อย่าเติมน้ำเพื่อเพิ่มปริมาณ 2.ตรวจสอบการทำความสะอาดอุปกรณ์รีดนมว่ามีน้ำค้างอยู่หรือไม่ 1.ส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปเก็บนมทุกตัวตรวจจุดเยือกแข็ง FP เทียบกับนมรวมที่ส่งให้สหกรณ์ 2.ตรวจสอบความสม่ำเสมอของปริมาณน้ำนมดิบที่ส่งให้สหกรณ์ 2.องค์ประกอบของนมไม่ได้มาตรฐาน 1.ปรับปรุงการจัดการอาหาร 1.จัดหาวัตถุดิบอาหารสัตว์ที่มีคุณภาพ 2.ถ้าสหกรณ์ผสมอาหารสัตว์เองต้องคำนึงถึงคุณภาพอาหารสัตว์ที่เหมาะสม จากศูนย์ฯ การปนน้ำในขบวนการไล่นมออกจากระบบท่อและเพลท - 1.ต้องทราบปริมาณนมที่ค้างในเพลทและท่อ 2.ใช้น้ำไล่นมใส่ภาชนะตามปริมาณที่กำหนดไว้

การปนเปื้อนสารปฏิชีวนะและสารพิษ ระดับฟาร์ม ทำสัญลักษณ์โครีดนมที่ใช้ยาปฏิชีวนะให้คนอื่นในฟาร์มรู้ ตรวจสอบการใช้สารเคมี ตรวจสอบสภาพอาหารมีการปนเปื้อนเชื้อราหรือไม่ ระดับสหกรณ์ ติดตามเฝ้าระวังสารปฏิชีวนะและสารพิษตกค้าง ให้ความรู้ด้านสารปฏิชีวนะและสารพิษแก่สมาชิก ให้บริการตรวจสอบหาสารปฏิชีวนะในน้ำนมดิบ