วัตถุดิบแหล่งพลังงาน น้ำมันพืชและไขมันสัตว์

น้ำมันพืชและไขมันสัตว์ ประโยชน์ของการใช้ไขมันผสมในอาหารสัตว์ 1. เพิ่มพลังงาน : ไขมันมีพลังงาน 2.25-3.8 เท่าของ CHO 2. ลดการเป็นฝุ่น : ลดความระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจ 3. เพิ่มความน่ากิน : เพิ่มการกินได้และประสิทธิภาพการใช้อาหาร 4. ช่วยหล่อลื่น : ช่วยในการทำอาหารอัดเม็ดและรักษาสภาพ เครื่องจักร 5. เพิ่มความเข้มข้นของพลังงานในอาหาร : ใช้วัตถุดิบน้อยลง 6. ให้กรดไขมันที่จำเป็น 7. ช่วยในการดูดซึมสารสี และวิตามินที่ละลายได้ในไขมัน

แหล่งของไขมัน - ไขมันจากสัตว์ (Feed grade animal fat) ไขสัตว์ (tallow) ส่วนใหญ่มาจาก Beef ใขมัน ไม่น้อยกว่า 98 % ความชื้นไม่เกิน 2 % - น้ำมันชนิดข้น หรือใขข้น (greases) ใขมันที่ได้จากเศษอาหาร (ใขมันไม่น้อยกว่า 95 % ความชื้นไม่เกิน 25%) - White greases - Yellow greases - น้ำมันพืช (vegetable oil)

- ไขมัน : Fatty acid 3 โมเลกุล + glycerol 1 โมเลกุล - กรดไขมันแบ่งตามจำนวน double bonds - ไม่มี saturated FA - 1 หรือ 2 unsaturated FA - มากกว่า 2 polyunsaturated FA

Fatty acid C อะตอม Myristic C 14:0 Myristicoleic C 14:1 Pentadecanoic C 15:0 Pentadecenoic C 15:1 Palmitic C 16:0 Palmitoleic C 16:1 Heptadecanoic C 17:0 Heptadcenoic C 17:1 Stearic C 18:1 Oleic C 18:1 Linoleic C 18:2 Linolenic C 18:3

ส่วนประกอบของกรดไขมันจากแหล่งต่าง ๆ - น้ำมันมะพร้าว มี Lauric (C 12:0) อยู่ 50% - น้ำมันปาล์ม มี Palmitic (C 16:0) อยู่ 40% - ไขสัตว์ (tallow) มี Stearic (C 18:0) อยู่มาก - น้ำมันถั่วลิสง มี oleic (Cis9 -18:1 ) อยู่มาก - น้ำมันถั่วเหลือง มี linoleic (Cis8 Cis9 18:2) - น้ำมัน Linseed มี Linolenic (Cis9 Cis12 Cis15 18:3)

การหืน (Rancidity) - การที่ไขมันเกิดการเปลี่ยนแปลงเนื่องจากถูก oxidise - ผลกระทบ - กลิ่น รส สี ไม่ดี - ไขมันข้นขึ้น แข็งขึ้น - A, D, E, K ถูกทำลาย - การนำไปใช้ประโยชน์ของโภชนะ และพลังงานลดลง - ไขมันในร่างกายหืนด้วย

Antioxidants (สารกันหืน) - สารกันหืนจะเป็นแหล่ง H+ ้แก่แก่ free radical - สารกันหืนจากธรรมชาติ - glutathione peroxidase - vit E, B, C Beta-carotene - Se, Zn, Cu, Mn, Fe - ป้องกันไม่ให้เกิด oxidise ภายในร่างกายและระบบเลือด - ถูกทำลายโดยขบวนการผลิต

สารกันหืนสังเคราะห์ - BHT (Butylated hydroxytoluene) ไม่เกิน 0.05% - BHA (Butylated hydroxyanisole) ไม่เกิน 0.01% - Ethoxyquin ไม่เกิน 0.015% - Diphenyl-p-phenylendiamine (DPPD) เป็นผลพลอยได้จาก อุตสาหกรรมปิโตรเลียม เป็นพิษต่อกระบวนการสืบพันธุ์ - อาหารที่มี polyunsaturrated fatty acid (PUFA) จะต้องเติม วิตามินอี และ Se - ใช้วิตามินอี 30 มก. ในอาหาร 1 กก. ที่มี PUFA ประกอบ อยู่ทุก ๆ 10 กรัม

ข้อคำนึงในการใช้อาหารไขมัน - อาหารที่มีกรดไขมันไม่อิ่มตัวอยู่มากจะหืนง่าย - ถ้าใช้มากในอาหาร อาหารจะมีพลังงานสูงขึ้นทำให้สัตว์กินอาหารได้น้อย - สุกรที่มีไขมันสูงจะมีมันเหลว - ไขมันเป็นตัวนำกลิ่น น้ำนม และเนื้อมีกลิ่นคาว - ในสัตว์เคี้ยวเอื้อง - เพิ่มพลังงานในอาหาร - เพิ่มกรดไขมันที่จำเป็น - เป็นแหล่งนำพาวิตามิน