สาระการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ จำนวนคละ และเศษเกิน มาตรฐานการเรียนรู้ ค 1.1.1 มีความคิดรวบยอดและความรู้สึกเชิงจำนวน (Number Sense) เกี่ยวกับจำนวนนับ เศษส่วน ค 1.1.2 อ่าน เขียนตัวหนังสือและตัวเลขแสดงจำนวนนับ เศษส่วนได้
ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง เมื่อกำหนดเศษเกินให้ สามารถเขียนในรูปจำนวนคละ และ เมื่อกำหนดจำนวนคละให้ สามารถเขียนในรูปเศษเกินได้
เศษเกินและจำนวนคละ การเขียนเศษเกินให้อยู่ในรูปจำนวนคละ พิจารณารูปที่แรเงาแสดงเศษส่วนต่อไปนี้ 6 4 จากรูปเขียนเป็นเศษส่วนได้ 6 4 4 2 4 = + 2 4 1 2 4 6÷4 = 1 เศษ 2 = 1 1 = + = 4 6 4 2 6 4 1 2 4 ดังนั้น =
การเขียนเศษเกินให้อยู่ในรูปจำนวนคละ การเขียนเศษเกินให้อยู่ในรูปจำนวนคละ อาจทำได้โดย นำตัวส่วนไปหารตัวเศษ ผลหารที่ได้จะเป็นจำนวนนับ เศษที่เหลือเป็นตัวเศษ โดยมีตัวส่วนคงเดิม ดังนี้ 17 5 เขียนในรูปจำนวนคละ ได้โดย 17 ÷ 5 = 3 เศษ 2 17 5 3 2 5 เขียนในรูปจำนวนคละ ได้
๓ ๒ ๕ วิธีทำ เนื่องจาก ดังนั้น ตัวอย่างที่ 1 จงเขียนเศษเกิน ให้อยู่ในรูปจำนวนคละ 13 5 วิธีทำ เนื่องจาก 13 ÷ 5 2 เศษ 3 = 13 5 3 ดังนั้น 2 = 5 ๒ ๓ ๕ ตอบ
๘ ๓ ๙ วิธีทำ เนื่องจาก ดังนั้น 35 9 ตัวอย่างที่ 2 จงเขียนเศษเกิน ให้อยู่ในรูปจำนวนคละ วิธีทำ เนื่องจาก 35 ÷ 9 3 เศษ 8 = 35 9 8 ดังนั้น 3 = 9 ๓ ๘ ๙ ตอบ
การเขียนจำนวนคละให้อยู่ในรูปเศษเกิน 5 จากรูปเขียนเป็นเศษส่วนได้ 2 6 2 5 6 5 6 = 1 + 1 + 6 6 5 6 17 6 = + + = 2 5 6 17 6 = ดังนั้น
การเขียนจำนวนคละให้อยู่ในรูปเศษเกิน การเขียนจำนวนคละให้อยู่ในรูปเศษเกิน อาจทำได้โดย นำตัวส่วนไปคูณจำนวนนับแล้วบวกด้วยตัวเศษ ผลที่ได้เขียนเป็นตัวเศษ โดยมีตัวส่วนคงเดิม ดังนี้ 4 3 7 เขียนในรูปเศษเกิน ได้โดย (7 4) + 3 = 31 4 3 7 31 7 เขียนในรูปเศษเกิน ได้
๒๕ ๗ วิธีทำ ดังนั้น ตัวอย่างที่ 1 จงเขียนจำนวนคละ ให้อยู่ในรูปเศษเกิน 3 4 7 ตัวอย่างที่ 1 จงเขียนจำนวนคละ ให้อยู่ในรูปเศษเกิน 3 4 7 (73)+4 7 วิธีทำ = 21+4 7 = 3 4 7 25 7 ดังนั้น = ๒๕ ๗ ตอบ
๕๓ ๘ วิธีทำ ดังนั้น ตัวอย่างที่ 2 จงเขียนจำนวนคละ ให้อยู่ในรูปเศษเกิน 6 5 8 ตัวอย่างที่ 2 จงเขียนจำนวนคละ ให้อยู่ในรูปเศษเกิน 6 5 8 (86)+5 8 วิธีทำ = 48+5 8 = 6 5 8 53 8 ดังนั้น = ๕๓ ๘ ตอบ
สาระสำคัญ การเขียนเศษเกินในรูปจำนวนคละ อาจทำได้โดย นำตัวส่วนไปหารตัวเศษ ผลหารที่ได้จะเป็นจำนวนนับ เศษที่เหลือเป็นตัวเศษโดยมีตัวส่วนคงเดิม การเขียนจำนวนคละในรูปเศษเกิน สามารถหาตัวเศษ ได้โดยนำตัวส่วนคูณกับจำนวนนับ แล้วบวกกับตัวเศษ โดยมีตัวส่วนคงเดิม