ตำนานเมืองฟ้าแดด เนื้อเรื่อง เมืองฟ้าแดดสงยาง เป็นเมืองที่เจริญรุ่งเรืองผู้ปกครองเมืองคือพญาฟ้าแดด มีมเหสีชื่อ พระนางจันทาเทวี มีพระธิดาชื่อพระนางฟ้าหยาด เป็นผู้ที่มีพระสิริโฉมงดงามมาก พญาฟ้าแดดได้ให้ช่างสร้างปราสาทเสาเดียวไว้กลางน้ำ ปัจจุบันนี้เรียกว่า “โนนฟ้าแดด” เมืองลูกหลวงของเมืองฟ้าแดดคือ เมืองสงยาง มอบให้อนุชาชื่อ พญาอิสูรย์ (เจ้าฟ้าระงึม) เป็นผู้ครองเมือง เมืองทั้งสองห่างกันประมาณ 2 กิโลเมตร เลยรวมเรียกว่า “เมืองฟ้าแดดสงยาง” พญาจันทะราช เป็นเจ้าเมือง เซียงโสม ซึ่งเป็นเมืองอีกเมืองหนึ่งที่ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของเมืองฟ้าแดด ได้ออกป่าล่าสัตว์และตามสัตว์ไปเรื่อยๆ จนพระองค์พลัดหลงไปจนถึงเมืองฟ้าแดด มีพระอินทร์แปลงกายเป็นมนุษย์สนทนาด้วย จึงทำให้พญาจันทะราชได้ทราบ ชื่อเมืองและมีพระธิดาสวยงาม
อยู่ร่วมกันเป็นแรมเดือนแรมปี พญาจันทะราชก็ส่งบรรณาสารมาถวายขอพระธิดา ฟ้าหยาดเป็นมเหสี พญาฟ้าแดด ทราบว่าทั้งสองได้เสียกันแล้วก็ทรงกริ้วมากไม่ยอมยกนางฟ้าหยาดให้ พญาจันทะราชจึงยกกองทัพมาชิงเมืองฟ้าแดดแต่พญาฟ้าแดด ก็เป็นฝ่ายชนะจับพญาจันทะราชขังคอกประจานในที่สุดพญาจันทะราชได้สิ้นชีวิตลงคาคอช้าง นางฟ้าหยาดเมื่อได้ทราบข่าวว่าพญาจันทะราชได้ถูกขังจนเสียชีวิต ก็มีความโศกเศร้าเสียใจไม่ยอมกินข้าวปลาอาหารในที่สุดก็ขาดใจตายตามพญา จันทะราช พญาฟ้าแดดหลังจากเสียใจคิดไตร่ตรองทุกอย่างด้วยความรักลูกมาก จึงให้ท่านทำโลงศพขนาดใหญ่อย่างสวยงามบรรจุศพของพญาจันทะราช และพระธิดาฟ้าหยาดลงใจึงอ้อนวอนพระอินทร์ ให้นางฟ้าหยาดมาเป็นมเหสี และในที่สุดทั้งสองพระองค์ก็ได้นหีบเดียวกัน แล้วเก็บกระดูกของนางฟ้าหยาดก่อเจดีย์ไว้ส่งกระดูกของพญาจันทะราชไปยังเมืองเซียงโสมให้ทำเจดีย์ไว้เหมือนกัน คติสอนใจ ในเรื่องความรักของหนุ่มสาว และหนุ่มสาวสมัยก่อนนั้นจะมีความรักยึดมั่น มั่นคง รักเดียวใจเดียว และในแง่คิดของผู้ปกครองที่ใช้ความคิดอารมณ์เป็นเหตุผล เมื่อคิดไตร่ตรองแล้วจึงได้รับความเสียใจยากที่จะแก้ไขได้
พระธาตุยาคู อยู่กลางทุ่งนาทิศเหนือบ้านเสมา ห่างจากจังหวัดกาฬสินธุ์ประมาณ 19 กิโลเมตร เป็นศิลปะการก่อสร้าง แบบทวาราวดี ทำด้วยอิฐดิน ฐานเป็นรูปแปดเหลี่ยม ย่อมุมไม้สิบสอง ขนาดฐานกว้าง 10 เมตร ยาว 10 เมตร สร้างซ้อนกันเป็นลักษณะแบบจตุรมุขสูงจากฐาน ถึงยอดแปดเมตร เชื่อกันว่าเป็นเจดีย์บรรจุอัฐิของพระเถระผู้ใหญ่ที่ชาวเมืองเคารพนับถือ หลังจากที่เมืองเชียงโสมชนะสงคราม เมืองฟ้าแดดได้ถูกทำลายทุกสิ่งทุกอย่าง แต่ไม่ได้ทำลายพระธาตุยาคู