แหล่งสารสนเทศอ้างอิง Reference Resources
แหล่งสารสนเทศอ้างอิง ทางตรง ทางอ้อม ประเภทของ แหล่งสารสนเทศอ้างอิง จำแนกตามลักษณะ การให้สารสนเทศ จำแนกตามลักษณะ ของเนื้อหา ทั่วไป เฉพาะสาขาวิชา
แหล่งสารสนเทศอ้างอิง รูปแบบ แหล่งสารสนเทศอ้างอิง 1. หนังสืออ้างอิง 2. แหล่งสารสนเทศอ้างอิงอิเล็กทรอนิกส์
หนังสืออ้างอิง ใช้หาคำตอบเฉพาะเรื่องที่ต้องการ Reference Books ใช้หาคำตอบเฉพาะเรื่องที่ต้องการ ไม่ใช่เพื่ออ่านตลอดเล่ม แยกจากหนังสือทั่วไป อ หรือ R บนเลขเรียกหนังสือ ให้บริการเฉพาะในห้องสมุดเท่านั้น
ลักษณะของหนังสืออ้างอิง เนื้อหา มุ่งให้ความรู้ และข้อเท็จจริงที่สำคัญ ขอบเขตกว้างขวาง ครอบคลุมสารพัดเรื่อง ผู้แต่ง เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ มีความรู้เชี่ยวชาญและชำนาญในเรื่อง ที่เขียน การจัดเนื้อหา เป็นระบบ เรียงลำดับอักษรของหัวข้อเรื่อง เรียงตามเหตุการณ์ จัดหัวข้อเป็นกลุ่มทางภูมิศาสตร์ จัดหัวข้อเรื่องเป็นหมวดหมู่
ลักษณะของหนังสืออ้างอิง มีเครื่องมือช่วยในการค้นคว้า อักษรกำกับเล่ม (volume guide)
คำกำกับหน้า (guide word) คำโยง (cross-reference)
ดรรชนีข้างเล่มหรือดรรชนี หัวแม่มือ (thumb index)
แหล่งสารสนเทศอ้างอิงอิเล็กทรอนิกส์ เนื้อหาเป็นรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์หรือรูปดิจิทัล เนื้อหาอาจครอบคลุมกว่าหนังสืออ้างอิง เพราะบันทึกข้อมูลได้มากกว่า มีการปรับปรุงและเพิ่มเติมข้อมูลให้ทันสมัยและทันต่อเหตุการณ์ สามารถค้นหาข้อมูลได้อย่างสะดวก หลายรูปแบบ การให้ข้อมูลหรือสารสนเทศที่เป็นรูปแบบมัลติมีเดีย สามารถใช้งานได้ทุกเวลา ทุกสถานที่ บันทึกข้อมูล และดาวน์โหลดได้
พจนานุกรม Dictionary ให้ความรู้เกี่ยวกับคำที่มีอยู่ในภาษา เรียงตามลำดับอักษร ให้คำอธิบายรายละเอียดของคำนั้น ๆ เช่น ตัวสะกด การออกเสียง ความหมายของคำ คำจำกัดความ ประวัติที่มาของคำ รากศัพท์ วิธีใช้คำ ตัวอย่างประโยค คำพ้อง คำตรงข้าม ตัวย่อต่าง ๆ
วิธีใช้พจนานุกรม อักษรกำกับเล่ม ดรรชนีหัวแม่มือ คำกำกับหน้า ดูคำที่ต้องการค้น ว่าเป็นภาษาทั่วไป หรือเฉพาะวิชา เลือกพจนานุกรมให้ตรงข้อมูลที่ต้องการ อ่านข้อแนะนำการใช้ ใช้เครื่องมือช่วยในการค้นหา อักษรกำกับเล่ม ดรรชนีหัวแม่มือ คำกำกับหน้า
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
http://rirs3.royin.go.th/ridictionary/lookup.html
http://rirs3.royin.go.th/dictionary.asp
http://rirs3.royin.go.th/coinages/webcoinage.php
http://www.royin.go.th/th/home/
สารานุกรม (Encyclopedia) ความรู้สารพัดอย่างในรูปของบทความ มีขอบเขตครอบคลุมเนื้อหาสาระในสาขาวิชาต่าง ๆ และเรื่องราวที่ น่าสนใจทั่วไปอย่างกว้างขวาง จัดเรียงเนื้อหาอย่างมีระบบ เรียงลำดับอักษรของหัวข้อวิชา มีดรรชนีช่วยค้นเรื่องอย่างละเอียด ให้ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับเรื่องหนึ่ง ๆ เป็นอย่างดี
สารานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน แหล่งรวมความรู้เล่มใหญ่ของคนไทย เช่น บุคคลสำคัญ เหตุการณ์ ทางประวัติศาสตร์ ภูมิภาค ประเทศ นครและเมืองสำคัญ ดาราศาสตร์ เชื้อชาติของมนุษย์ ศาสนา ปรัชญา ลัทธินิกาย วรรณกรรมสำคัญ ตำนาน นิทาน นิยายโบราณ ตัวละครสำคัญในวรรณคดี การเมือง สังคม เศรษฐกิจ สถาบัน วันสำคัญ วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรม
สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ แหล่งรวมความรู้ที่เกิดจากการรวบรวมเรื่องราวที่สำคัญในช่วงเวลาต่าง ๆ ซึ่งเหมาะกับผู้อ่านทุกคน มีลักษณะสำคัญ คือ จัดกลุ่มเนื้อหาสำหรับผู้อ่านในวัยต่าง ๆ ได้แก่ วัยเด็กรุ่นเล็ก เด็กรุ่นกลาง และเด็กโต (รวมทั้งผู้ใหญ่)
http://kanchanapisek.or.th/kp6/
http://th.wikipedia.org
http://th.uncyclopedia.info/wiki/
หนังสือรายปี Yearbook หนังสือรายปีของสารานุกรม หนังสือรายปีสรุปข่าวปัจจุบัน สมพัตรสร (almanac) รายงานประจำปี รายงานสถิติ บันทึกความก้าวหน้าเฉพาะสาขาวิชา
สยามจดหมายเหตุ : บันทึกข่าวสารและเหตุการณ์ บันทึกข้อมูลข่าวสารทั้งในประเทศ ต่างประเทศ ด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ในรอบสัปดาห์ วารสารข่าวรายสัปดาห์ จัดเก็บเข้าแฟ้ม ปีละเล่ม มีดรรชนีชื่อเรื่อง ชื่อบุคคล ชื่อประเทศ หน่วยงาน สถาบัน สิ่งของสินค้า กิจการ และประเภทของกิจกรรมต่าง ๆ
http://www.siamarchives.com
สยามออลมาแนค รวบรวมข้อมูลและสถิติที่สำคัญ ของไทยในหลากหลายด้าน อาทิ ด้านการเมือง การทหาร การปกครอง เศรษฐกิจ การศึกษา ศาสนา ภูมิศาสตร์ และประวัติศาสตร์ และอื่น ๆ ในรูปแบบปฏิทินและ สารนิเทศเป็นเล่มแรกของไทย
หนังสือคู่มือ (Handbook, Manuals) หนังสือคู่มือทั่ว ๆ ไป แรกมีในสยาม รู้รอบตอบได้ Guinness world records ฯลฯ หนังสือคู่มือปฏิบัติงาน ตำราทำอาหาร คู่มือเครื่องใช้ไฟฟ้า
http://www.guinnessworldrecords.com/
อักขรานุกรมชีวประวัติ (Biograhycal Dictionary) ประวัติบุคคลสำคัญหรือบุคคลที่มีชื่อเสียง ให้รายละเอียดเกี่ยวกับ ปีเกิด ตาย ที่อยู่ปัจจุบัน การศึกษา สภาพครอบครัว ตำแหน่งหน้าที่การงาน ประสบการณ์และผลงานดีเด่น
วิธีใช้อักขรานุกรมชีวประวัติ ไม่ทราบสัญชาติของบุคคลสำคัญ ควรเริ่มค้นจากสารานุกรม ทราบค้นจากอักขรานุกรมชีวประวัติของชาตินั้น ๆ ทราบว่าถึงแก่กรรมแล้วค้นจากอักขรานุกรมชีวประวัติเก่า ถ้ามีชีวิตอยู่ค้นจากหนังสืออักขรานุกรมชีวประวัติใหม่ ๆ ถ้าทราบว่ามีชื่อเสียงทางด้านใดหรืออาชีพใดค้นจากอักขรานุกรมชีวประวัติเฉพาะอาชีพหรือสาขา
http://art.culture.go.th/index.php
หนังสืออ้างอิงทางภูมิศาสตร์ (Geographical Sources) ให้ข้อมูลสังเขปของชื่อและสถานที่ต่าง ๆ เช่น ทวีป ประเทศ เมือง มหาสมุทร ทะเล แม่น้ำ ภูเขา ฯลฯ ลักษณะทางกายภาพอื่น ๆ ที่ตั้ง ระยะทาง อาจมีประวัติย่อของสถานที่ สภาพการเมือง เศรษฐกิจ การเมือง อักขรานุกรมทางภูมิศาสตร์ หนังสือนำเที่ยว แผนที่
อักขรานุกรมภูมิศาสตร์ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ปลาแปบ เขา ใน ต. จระเข้เผือก อ.เมืองฯ จ.กาญจนบุรี สูง 184 ม. ปลายกลัด ตำบล ขึ้น อ. บางซ้าย จ.อยุธยา มีคลองชื่อนี้ ไหลลง ค.ปลายนา ในตำบลเดียวกัน ยาว 5 กม. มีน้ำตลอดปี ค.รางจระเข้ก็เรียก
http://www.tat.or.th/
นามานุกรม (Directory) แหล่งรวบรวมรายชื่อของบุคคล สถาบัน สมาคม หน่วยงานต่าง ๆ เรียงตามลำดับอักษรของชื่อนั้น ๆ หรือจัดเรียงลำดับรายชื่อเป็นหมวดหมู่ พร้อมทั้งให้เรื่องราวเกี่ยวกับความสำคัญองชื่อนั้น พร้อมทั้งตำบลที่อยู่หรือที่ตั้งของชื่อนั้น ๆ หมายเลขโทรศัพท์ และรายการจำเป็นอื่น ๆ
นามสงเคราะห์ส่วนราชการไทย
http://www.prd.go.th/phon_book/main_directory.htm
สิ่งพิมพ์รัฐบาล จัดทำโดยหน่วยงานของทางราชการ รัฐวิสาหกิจ องค์การสากล และองค์การนานาชาติ เพื่อเผยแพร่ผลการปฏิบัติงาน สถิติที่สำคัญ ความเคลื่อนไหวของหน่วยงาน หรือความก้าวหน้าทางวิชาการ โดยจำหน่ายหรือแจกจ่ายให้เปล่าแก่หน่วยงานต่าง ๆ และประชาชนที่สนใจ สิ่งพิมพ์รัฐบาลถือเป็นเอกสารอ้างอิงที่มีคุณค่ามาก เพราะเป็นแหล่งให้ข้อเท็จจริงปฐมภูมิ (Primary source) ของทางราชการที่เชื่อถือได้
บรรณานุกรม (Bibliography) รวบรวมชื่อหนังสือ วารสาร สิ่งพิมพ์และโสตทัศนวัสดุ ให้รายละเอียดเกี่ยวกับชื่อและนามสกุลของผู้แต่ง ชื่อเรื่อง สถานที่พิมพ์ สำนักพิมพ์ ปีพิมพ์ จำนวนหน้า ราคา
ดรรชนี (Index) ดรรชนีวารสาร ดรรชนีหนังสือพิมพ์ ดรรชนีหนังสือ
หากต้องการคำตอบเรื่องเหล่านี้...จะหาจากไหน ต้องการความหมายคำว่า แม่ วิธีการซ่อมเครื่องคอมพิวเตอร์ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 ที่อยู่ของ กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ตำนานเรื่อง บั้งไฟพญานาค เหตุการณ์สึนามิในเมืองไทย ความเป็นของเรื่อง พระเครื่อง ประวัติความเป็นมาและข้อมูลเกี่ยวกับเมืองเชียงใหม่ รายชื่อหนังสือเกี่ยวกับเรื่องรํฐธรรมนูญ ประวัติและผลงานของ ชาย เมืองสิงห์ บทความเกี่ยวกับการเลือกตั้ง
การบ้าน 1. จงหาความหมายของชื่อตนเอง 2. จงเลือกเรื่องที่สนใจจากสารานกุรมไทยสำหรับเยาวชนฯ คนละ 1 เรื่อง สรุปสาระที่สำคัญ 3. จงหาเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในวันเกิดของตนเองในปีที่ผ่านมาแล้ว 1 เรื่อง 4. จงหาข้อมูลเกี่ยวกับสถิติที่เป็นที่สุดในโลก 1 เรื่อง 5. จงหาชีวประวัติของบุคคลที่เราสนใจ 1 ท่าน 6. จงหาข้อมูลเกี่ยวกับตำบลที่เราเกิด 7. จงหาข้อมูลเกี่ยวกับกระทรวง มา 1 กระทรวง *** ทุกข้อจะต้องบอกที่มาของข้อมูล โดยเขียนแบบบรรณานุกรม