4.2 การจัดบริการในสถานบริการ 4.2.7 งานเภสัชกรรม และการใช้ยาอย่างสมเหตุผล

งานเภสัชกรรมและการใช้ยาอย่างสมเหตุผล การบริหารจัดการระบบยาและคุ้มครองผู้บริโภค การคัดเลือก การส่งมอบยาที่มีความปลอดภัยและมีคุณภาพ คลังยาและเวชภัณฑ์ การใช้ยาอย่างปลอดภัยและมีความสมเหตุผล

1.การบริหารจัดการระบบยาและคุ้มครองผู้บริโภค 5 มีเภสัชกรใน พชอ. มี PCT มีครบ+เภสัชปฏิบัติการ 4 ครั้ง/ปี 4 คำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการ พชอ. คำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการ PTC ที่มีเภสัชกร แผนปฏิบัติการ สมุดเยี่ยม/สมุดปฏิบัติการ 4 ครั้ง/ปี มีครบ+เภสัชปฏิบัติการอย่างน้อย2ครั้ง/ปี 3 มี1คำสั่ง มีแผน เภสัชปฏิบัติการ 1 ครั้ง/ปี ขึ้นไป 1 2 ไม่มีคำสั่ง ไม่มีแผน ไม่มีเภสัช มี1คำสั่ง ไม่มีแผน ไม่มีเภสัช

2.การคัดเลือก การส่งมอบยาที่มีความปลอดภัยและมีคุณภาพ Adrenaline inj. Steroid inj. CPM inj. 50% glucose inj. Isordil 5 mg SL 2.1 บ/ช ยาและเวชภัณฑ์, ยาช่วยชีวิต+คู่มือ บัญชีรายการยา รพ.สต. หลักเกณฑ์ ขอบเขตการใช้ยา Emergency Box บัญชีรายการยาช่วยชีวิต คู่มือรายการยาช่วยชีวิต 5 มีเกณฑ์การสั่งยา มียาช่วยชีวิต+คู่มือ ไม่มี NED หรือมีที่อนุมัติหรือกำลังขอ 4 มียาช่วยชีวิต+คู่มือ ไม่มี NED หรือมีที่อนุมัติหรือกำลังขอ มียาช่วยชีวิต+คู่มือ มี NED แต่ไม่ขออนุมัติ ไม่มีคู่มือยาช่วยชีวิต มี NED แต่ไม่ขออนุมัติ 2 3 1 ไม่มีบ/ช ยารพ.สต.หรือไม่มียาช่วยชีวิต และ/หรือ มี NED ไม่ขออนุมัติ

2.2 มีเภสัชกร/เจ้าหน้าที่ จัดยา+ส่งมอบยา มีความรู้ด้านยา 2.การคัดเลือก การส่งมอบยาที่มีความปลอดภัยและมีคุณภาพ 2.2 มีเภสัชกร/เจ้าหน้าที่ จัดยา+ส่งมอบยา มีความรู้ด้านยา อบรมปีละ 1 ครั้ง มีคู่มือ/สื่อการใช้ยา จัดอบรมเรื่องยาโดยเภสัชกร รพ. 5 มีคู่มือ/สื่อการใช้ยาใน รพ.สต อบรมเรื่องยาโดยเภสัชอย่างน้อย 2 ครั้ง/ปี 4 มีคู่มือ/สื่อการใช้ยาใน รพ.สต อบรมเรื่องยาโดยเภสัชอย่างน้อย 1 ครั้ง/ปี แผนการอบรม หลักฐานการอบรม คู่มือการใช้ยาที่จำเป็น 1 2 3 มีคู่มือ/สื่อการใช้ยาใน รพ.สต อบรมเรื่องยาอย่างน้อย 1 ครั้ง/ปี ไม่มี

2.3 เชื่อมโยงข้อมูลผู้ป่วยแพ้ยา , ยาเสี่ยงสูงเช่นวาร์ฟาริน 2.การคัดเลือก การส่งมอบยาที่มีความปลอดภัยและมีคุณภาพ 2.3 เชื่อมโยงข้อมูลผู้ป่วยแพ้ยา , ยาเสี่ยงสูงเช่นวาร์ฟาริน มีฐานข้อมูลแพ้ยา+ออกบัตร+บันทึกเตือนใน FAMILY FOLDER+ส่งต่อข้อมูลไป รพ. มีฐานข้อมูลWARFARIN+บันทึกในFAMILY FOLDER 5 ฐานข้อมูลผู้ป่วยแพ้ยา ฐานข้อมูลผู้ป่วยใช้วาร์ฟาริน ฐานข้อมูลในคอมพิวเตอร์ หรือไฟล์ข้อมูล ฐานข้อมูลในแฟมิลี่โฟลเดอร์ แนวทางการส่งต่อผู้ป่วยแพ้ยา มีฐานข้อมูลแพ้ยา+ออกบัตร+บันทึกเตือนใน FAMILY FOLDER+ส่งต่อข้อมูลไป รพ. มีฐานข้อมูลผู้ใช้ WARFARIN 4 1 2 3 มีฐานข้อมูลแพ้ยา+ออกบัตร +บันทึกเตือนใน FAMILY FOLDER +ส่งต่อข้อมูลไปยัง รพ. มีฐานข้อมูลแพ้ยา, มีแนวทางออกบัตรแพ้ยา แล้วส่งต่อข้อมูลไปยัง รพ. มีฐานข้อมูลแพ้ยา

3.คลังยาและเวชภัณฑ์ 3.1 สถานที่เก็บยาเหมาะสม มั่นคง ถาวร ป้องกันหาย 5 ประตู 2 ชั้น, กุญแจ 2 ดอก, มีคำสั่งเจ้าหน้าที่ ถือกุญแจคนละดอก, มีคำสั่งเจ้าหน้าที่ถือกุญแจนอกเวลาราชการ ประตู 2 ชั้น กุญแจ 2 ดอก มอบหมายถือคนละดอก มอบหมายผู้ถือนอกเวลาราชการ 4 ประตู 2 ชั้น, กุญแจ 2 ดอก, มีคำสั่งเจ้าหน้าที่ ถือกุญแจคนละดอก 1 2 3 ประตู 2 ชั้น, กุญแจ 2 ดอก, ไม่มีคำสั่ง ประตู 1 ชั้น, ไม่มีคำสั่ง ประตู 1 ชั้น, มีคำสั่ง

3.คลังยาและเวชภัณฑ์ 3.2 สะอาด อากาศถ่ายเท กันแสง กันชื้น กันสัตว์/แมลง 5 บันทึก T, ความชื้น เป็นปัจจุบัน ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน ยาไม่ถูกแสงแดด วัดอุณหภูมิ(<30) ความชื้น(<70) สะอาด ไม่มีกลิ่นอับ ถ่ายเทสะดวก ป้องกันสัตว์และแมลงได้ 4 บันทึก T, ความชื้น ไม่เป็นปัจจุบัน ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน ยาถูกแสงแดด ไม่บันทึก T,ความชื้น กันสัตว์/แมลงไม่ได้ บันทึก T,ความชื้น ไม่เป็นปัจจุบัน, ไม่ผ่านเกณฑ์ 3 1 2 บันทึก T, ความชื้น เป็นปัจจุบัน ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน

3.คลังยาและเวชภัณฑ์ 3.3 เก็บยาเหมาะสม แยกหมวดหมู่ มีป้าย มีรายการ ไม่วางพื้น ไม่พบยาและเวชภัณฑ์วางบนพื้นโดยตรง มีป้ายชื่อยาทุกรายการ จัดเรียงหมวดหมู่ ยา เวชฯ วัสดุ ชัดเจน 4 ไม่พบยาวางพื้น มีป้ายชื่อยาครบ 5 3 ไม่พบยาวางพื้น ป้ายชื่อยาไม่ครบ 1 2 ยาวางพื้น ป้ายชื่อยาไม่ครบ ยาวางพื้น ป้ายชื่อครบ

3.คลังยาและเวชภัณฑ์ 3.4 บ/ช ควบคุมการเบิกจ่าย เป็นปัจจุบัน ถูกต้อง ใบเบิก-บันทึกการจ่าย ตรงกับทะเบียนคุมยา สุ่ม รบ.301 stock card ตรวจนับยา 10 รายการ stock card ข้อมูลจำนวน/วันที่สอดคล้องกับใบเบิก จาก รพ. มา รพ.สต. จากคลัง รพ.สต.มาจุดจ่าย มีการลงนามในใบเบิกครบถ้วน (ผู้เบิก ผู้จ่าย ผู้รับ ผู้อนุมัติ) Stock card ตรง ใบเบิกลงนามครบ ใบเบิกตรงกับ Stock card 5 4 Stock card ตรง ใบเบิกลงนามครบ No stock card ไม่มีใบเบิกจากคลัง รพ. ไม่มีใบเบิกจากคลัง รพ.สต.ไปจุดจ่าย 1 Stock card ไม่ตรง >5 จากสุ่ม10 ใบเบิกลงนามไม่ครบ 2 3 Stock card ไม่ตรง >5 จากสุ่ม 10 ใบเบิกลงนามครบ

5 4 3 1 2 3.คลังยาและเวชภัณฑ์ 3.5 การสำรองยา มียาในคลังเพียงพอ ไม่มียาขาด stock สุ่ม รบ.301 stock card ตรวจนับยา 10 รายการ ในคลังยาหรือจุดจ่ายยา 4 Stock card ในคลังยา แต่มียา ณ จุดจ่ายยา ยาขาด stock 10 รายการ ยาขาด stock >5 รายการ 3 ยาขาด stock <5 รายการ 1 2

5 1 2 3 4 3.คลังยาและเวชภัณฑ์ 3.6 ไม่พบยาเสื่อมสภาพ หรือหมดอายุ ไม่พบยาเสื่อมหรือหมดอายุ ระบุวันเปิด/หมดอายุของยา multiple dose, prepack จัดเรียงแบบ first expire first out สุ่มดูวันหมดอายุ+เสื่อมสภาพ ยา 7 รายการ เวชภัณฑ์มิใช่ยา 3 รายการ 1 2 3 4 พบยาเสื่อมหรือหมดอายุ ไม่ระบุวันเปิด/หมดอายุของยา ไม่พบยาเสื่อมหรือหมดอายุ ระบุวันเปิด/หมดอายุของยา พบยาเสื่อมหรือหมดอายุ ระบุวันเปิด/หมดอายุของยา ไม่พบยาเสื่อมหรือหมดอายุ ไม่ระบุวันเปิด/หมดอายุของยา

3.7 ตู้เย็นเก็บยา 3.8 ตู้เย็นเก็บวัคซีน 3.คลังยาและเวชภัณฑ์ 3.7 ตู้เย็นเก็บยา 3.8 ตู้เย็นเก็บวัคซีน 5 อุณหภูมิตู้เย็น 2-8 องศาเซลเซียสและอุณหภูมิช่องแช่แข็งตู้เก็บวัคซีน -15 ถึง -25 องศาเซลเซียส เก็บยาตามหลักวิชาการ บันทึกอุณหภูมิสม่ำเสมอ เป็นปัจจุบัน เทอร์โมมิเตอร์ได้มาตรฐาน (มีสติ๊กเกอร์รับรองการสอบเทียบ) ไม่หมดอายุ เก็บยาและวัคซีนเป็นสัดส่วน ไม่ปะปน และเป็นระเบียบเรียบร้อย ไม่มีอาหารและเครื่องดื่ม ฝาตู้เย็นมีขวดน้ำสี หรือเติมเกลือ ปิดโฟม เพื่อควบคุมอุณหภูมิ มีครบทุกข้อ 4 3 ขาดข้อ 4, 5 ขาดข้อ 5 2 1 ขาดข้อ 3,4,5 ขาดข้อ 1,2,6,7

4.การใช้ยาอย่างปลอดภัยและมีความสมเหตุผล 4.1 การส่งมอบยาถูกต้อง เหมาะสม ข้อมูลครบ ระวังME 5 การส่งมอบยาไม่ครบถ้วนตามมาตรฐาน ยาที่ส่งมอบ ข้อมูลครบถ้วน บันทึก Med Error มีแนวทางป้องกัน Med Error ซองยา/ฉลากยา มีสถานที่บริการ ชื่อผู้ป่วย วันที่จ่ายยา ชื่อยา วิธีใช้ ข้อควรระวัง สาธิตการจ่ายยา บันทึกอุบัติการณ์ ME , แนวทางป้องกัน 4 การส่งมอบยาครบถ้วนตามมาตรฐาน, ยาที่ส่งมอบ ข้อมูลครบถ้วน, บันทึก Med Error 1 2 3 ส่งมอบยาไม่ครบถ้วนตามมาตรฐาน, ยาที่ส่งมอบ ข้อมูลไม่ครบถ้วน การส่งมอบยาไม่ครบถ้วนตามมาตรฐาน, ยาที่ส่งมอบ ข้อมูลครบถ้วน การส่งมอบยาครบถ้วนตามมาตรฐาน, ยาที่ส่งมอบ ข้อมูลครบถ้วน

4.การใช้ยาอย่างปลอดภัยและมีความสมเหตุผล 4.2 จัดทำเครื่องมือส่งเสริมการใช้ยาอย่างเหมาะสม ส่งเสริมให้สอดคล้องกับ OTOP มีฉลากยาภาษาไทย+มีฉลากยาเสริม, มีฉลากช่วย, มีสื่อส่งเสริมการใช้ยาที่ปลอดภัย (OTOP) 5 ฉลากยาเพื่อส่งเสริม RDU ฉลากช่วย เช่นยาหยอดตา ยาเหน็บ การผสมยาผงแห้งสำหรับเด็ก สื่อส่งเสริมการใช้ยาที่สอดคล้องกับ OTOP (one tumbon one problem) 4 มีฉลากยาภาษาไทย, มีฉลากยาเสริม มีฉลากช่วย 3 มีฉลากภาษาไทย หรือฉลากยาเสริม มีฉลากช่วย 1 ฉลากยาไม่เป็นไปตามมาตรฐาน เพื่อส่งเสริมการใช้ยาอย่างเหตุผล 2 มีฉลากภาษาไทยหรือฉลากยาเสริม

4.การใช้ยาอย่างปลอดภัยและมีความสมเหตุผล 4.3 มีการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล ได้ข้อ4 + โรคทางเดินหายใจ ใช้ ATB<20% โรคท้องร่วง ใช้ ATB<20% 5 แนวทางและร้อยละการใช้ยาปฏิชีวนะ ติดเชื้อทางเดินหายใจ ท้องร่วงเฉียบพลัน บาดแผลสดจากอุบัติเหตุ แนวทางการใช้ยาใน NCD มีแนวทาง RDU 3 โรค, NCD หญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร NSAIDs ใน CKD3, NSAIDs ซ้ำซ้อน Diazepam ในผู้สูงอายุ 4 1 2 3 ไม่มีแนวทาง มีแนวทาง RDU 3 โรค มีแนวทาง RDU 3 โรค และ NCD

4.การใช้ยาอย่างปลอดภัยและมีความสมเหตุผล 4.4 การติดตามการใช้ยาของผู้ป่วยเรื้อรังที่บ้าน 5 กำหนดกลุ่มเป้าหมายในการติดตามการใช้ยาโรคเรื้อรัง ติดตาม เยี่ยม แนะนำ โดยทีมสหสาขาวิชาชีพ+รพ.สต. มีบึนทึก family folder บันทึกข้อมูลการเยี่ยมบ้าน ลง family folder 4 มีการติดตาม เยี่ยมและแนะนำการใช้ยาโรคเรื้อรัง และผลิตภัณฑ์สุขภาพต่อเนื่องที่บ้าน โดยทีม รพสต. กำหนดกลุ่มเป้าหมาย ติดตามโดยทีมสหสาขาวิชาชีพ+ทีมรพ.สต. 1 2 3 ติดตามเยี่ยมบ้าน บันทึกลง family folder กำหนดกลุ่มเป้าหมาย ติดตาม บันทึกลง family folder