ประเภทของการจัดนำเที่ยว
การจัดนำเที่ยวโดยทั่วไป การจัดนำเที่ยวโดยทั่วไปสามารถจำแนกได้เป็น 2 ลักษณะใหญ่ ๆ คือ 1. การจัดนำเที่ยวตามความต้องการของนักท่องเที่ยว การนำเที่ยวแบบนี้จะ กำหนดงบประมาณรายการต่าง ๆ ให้สนองตอบตรงความต้องการของกลุ่ม นักท่องเที่ยวให้มากที่สุด ต้องสามารถสร้างความประทับใจ โดยจัดให้มีกิจกรรม สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของกลุ่มนักท่องเที่ยว 2. การจัดนำเที่ยวตามรายการนำเที่ยวที่เตรียมไว้แล้ว แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ 2.1 Collective Tour 2.2 Incentive Tour
การจัดนำเที่ยวที่เป็นสากล แบ่งออกได้ 3 ประเภท คือ 1. การจัดนำเที่ยวในประเทศ (Domestic Tour) 2. การจัดนำเที่ยวเข้าประเทศ (Inbound Tour) การจัดนำเที่ยวนี้สามารถทำได้ 2 วิธี คือ 2.1 จัดตามความต้องการของบริษัทนำเที่ยวต่างประเทศ 2.2 บริษัทนำเที่ยวในประเทศจัดเสนอขายบริการหรือรายการท่องเที่ยวต่าง ๆ ไปยังบริษัทนำเที่ยวต่างประเทศ ซึ่งอาจได้แก่ 2.2.1จัดเป็นรายการนำเที่ยวยอดนิยมต่าง ๆ 2.2.2จัดเป็นรายการนำเที่ยวสำหรับกลุ่มที่สนใจพิเศษเฉพาะเรื่อง 2.2.3 จัดโปรแกรมนำเที่ยวสำหรับโอกาสพิเศษ หรือเทศกาลสำคัญ ๆ 2.2.4 จัดรายการนำเที่ยวก่อนหรือหลัง (Pre Tour or Post Tour) งานประชุม ที่จัดขึ้นในประเทศไทย 2.2.5 จัดโปรแกรมให้นักท่องเที่ยว ได้มีโอกาสสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมท้องถิ่น 2.2.6 จัดตามความต้องการขององค์กรหรือหน่วยงาน สำหรับเป็นรางวัลให้กับพนักงาน หรือเพื่อศึกษาดูงาน 2.2.7 จัดบริการรับส่ง (Transfer In, Transfer Out) 3.การจัดนำเที่ยวไปต่างประเทศ (Outbound Tour)
การจัดนำเที่ยวโดยแบ่งตามขนาด แบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ 1. Foreign Independent Tour or Free Independent Travelers (F.I.T.) 2. Group Inclusive Tour (G.I.T.)
การจัดนำเที่ยวตามวิธีการ สามารถแบ่งได้เป็น 4 ประเภท ได้แก่ 1. การจัดนำเที่ยวแบบเหมาจ่าย (Package Tour) 1.1 ทัวร์นำเที่ยวเหมาจ่ายอิสระ (Independent Package Tour) 1.2 ทัวร์นำเที่ยวเหมาจ่ายพร้อมบริการ (A Hosted Tour) 1.3 ทัวร์นำเที่ยวเหมาจ่ายพร้อม “มีเพื่อนเดินทาง” (An Escorted Tour) 2. การจัดนำเที่ยวแบบเบ็ดเสร็จ (Inclusive Tour) 3. การจัดนำเที่ยวเพื่อเป็นรางวัล (Incentive Tour) 4. การจัดนำเที่ยวแบบเช่าเหมาลำ (Charter Tour)
การจัดนำเที่ยวตามวัตถุประสงค์ จะมีลักษณะคล้ายกับการจัดนำเที่ยวโดยทั่วไป คือ สามารถแบ่งได้เป็น 2 ลักษณะ ได้แก่ การจัดนำเที่ยวตามวัตถุประสงค์ของบริษัท กับการจัดนำเที่ยวตาม วัตถุประสงค์ของนักท่องเที่ยว
การยกตัวอย่างกลุ่มนักท่องเที่ยวที่มีวัตถุประสงค์ในการท่องเที่ยวที่หลากหลายความต้องการ ได้แก่ ท่องเที่ยวพิพิธภัณฑ์ ค่ายทหาร แหล่งประวัติศาสตร์ เป็นการจัดนำเที่ยวแก่ผู้ที่ชอบเยี่ยมชมอดีตสมรภูมิหรือสนามรบ พิพิธภัณฑ์ หรือชมกิจกรรมแบบผาดโผน ที่เน้นความสนุกสนานและการพักผ่อน ท่องเที่ยวฮันนีมูน เริ่มเป็นที่นิยมจัดกันมากในระยะหลังเพราะคู่สมรสใหม่หรือเก่า นิยมเดินทางท่องเที่ยวเพื่อฉลองการ สมรส หรือฉลองครบรอบวันสมรสในต่างประเทศ สถานประกอบการด้านที่พัก เรือสำราญต่าง ๆ จะเสนอรายการพิเศษ ให้คู่ฮันนีมูน โดยการจัดรายการจะมีความหลากหลายให้เลือก นับตั้งแต่ล่องเรือ จนถึงเดินป่าผจญภัย ท่องเที่ยวศึกษาธรรมชาติ เป็นการเดินทางท่องเที่ยวตามแหล่งท่องเที่ยวที่เป็นธรรมชาติ พร้อมได้ศึกษาชีวิตความเป็นอยู่ ของสิ่งที่มีชีวิตที่น่าสนใจ เช่น ศึกษาวงจรชีวิตของแมลง การเจริญเติบโตของพืชต่าง ๆ ศึกษาดูนกชนิดต่าง ๆ เป็นต้น ท่องเที่ยวถ่ายภาพ โดยบริษัทนำเที่ยวอาจจัดให้บริการสำหรับผู้ที่สนใจถ่ายภาพ โดยบริษัทนำเที่ยวจะจัดรายการให้สัมผัส กับสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นพืชพรรณไม้ หรือสัตว์ต่าง ๆ ตลอดจนทิวทัศน์ที่สวยงาม โดยอาจมีรายการล่องเรือ ชมสัตว์ ต้นไม้ หรือธรรมชาติ หรือสถานที่ที่เป็นซากปรักหักพังทางประวัติศาสตร์ อาจต้องมีการเตรียมอุปกรณ์หรือจัด ฉาก เพื่อให้ลูกค้าได้มีโอกาสได้เลือกถ่ายภาพตามจุดที่ตนสนใจ และได้ท่องเที่ยวในเวลาเดียวกัน ท่องเที่ยวเดินชม อาจเป็นการเดินชมจากตัวเมืองไปตามทางขึ้นภูเขาเพื่อชมธรรมชาติ หรือเดินชมเมืองตามจุดต่าง ๆ ที่ สำคัญ อาจมีมัคคุเทศก์คอยบรรยาย การจัดแบบนี้ยังไม่แพร่หลายในประเทศไทย นอกจากการเดินป่า ที่จัดให้ในหมู่ นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ ท่องเที่ยวเพื่อการพักผ่อนหย่อนใจ เช่น ทัวร์ทะเล พักผ่อนชายหาด ท่องเที่ยวเพื่อศาสนา เช่น ทัวร์ทอดกฐิน ทัวร์วัด พิธีฮัจย์ที่เมืองเมกกะ ประเทศซาอุดิอาระเบีย ท่องเที่ยวเชิงวิทยาศาสตร์ เช่น ดูสุริยุปราคา ศึกษาพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ทางทะเล หรือศึกษาท้องฟ้าดาราศาสตร์ ท่องเที่ยวเพื่อเล่นหรือชมการแข่งขันกีฬา เช่น เอเชี่ยนเกมส์ โอลิมปิค ท่องเที่ยวเพื่อการซื้อของ เช่น เที่ยวฮ่องกง สิงคโปร์ เป็นต้น
การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ (Eco Tourism การท่องเที่ยวเชิงผจญภัย (Adventure Tourism) การดูนก (Bird Watching) การดูผีเสื้อ (Butterfly Watching) เป็นกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิง การปีนหน้าผา (Cliff Climbing) การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ (Conservation Tourism) การท่องเที่ยวเชิงวิถีชีวิตคนในท้องถิ่นโดยพักกับชาวบ้าน (Home Stay Tourism) การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม (Culture Tourism) การท่องเที่ยวดำน้ำ (Diving Tourism) การท่องเที่ยวเชิงทัศนศึกษา (Educational Tourism การท่องเที่ยวเชิงชาติพันธุ์ (Ethnic Tourism การท่องเที่ยวในรูปแบบการใช้ชีวิตในฟาร์ม (Farm Tourism การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ (Health Tourism) การท่องเที่ยวในรูปแบบการใช้บริการสปา (Spa Tourism) การท่องเที่ยวทางอวกาศ (Space Tourism) การท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ (Historical Tourism) การท่องเที่ยวเชิงธรณีวิทยา (Litho Tourism) หรือศิลาสัญจร การท่องเที่ยวเชิงนิเวศทางทะเล (Marine Ecotourism) การท่องเที่ยวในชนบท (Rural Tourism) การท่องเที่ยวแบบยั่งยืน (Sustainable Tourism) การท่องเที่ยวแบบเดินป่า (Trekking Tourism) การท่องเที่ยวทางน้ำที่ใช้เรือแคนู (Sea Canoe Tourism) การท่องเที่ยวแบบล่องแพ (Jungle Raft Tourismการท่องเที่ยวแบบล่องไพร (Safari Tourism)
การจัดนำเที่ยวตามลักษณะช่วงเวลา การจัดนำเที่ยวลักษณะนี้จะนิยมจัดโดยคำนึงถึงสถานที่จุดหมายปลายทาง ที่จะไปและเวลาที่มีสำหรับการท่องเที่ยว ได้แก่ 1. การจัดนำเที่ยวครึ่งวัน (Half Day Tour) 2. การจัดนำเที่ยวเต็มวัน (One Day Tour) 3. การจัดนำเที่ยวมากกว่า 1 วัน (Tour Around)
การจัดนำเที่ยวแต่ละครั้งไม่ว่าจะจัดโดยวิธีใดก็ตาม ควรคำนึงถึง การจัดให้ได้ท่องเที่ยวในลักษณะต่อไปนี้ด้วย เนื่องจากเป็นการท่องเที่ยวพื้นฐานที่นักท่องเที่ยวคาดหวังว่าจะได้รับ ได้แก่ 1. เที่ยวชมเมือง (City Tour) 2. เที่ยวทัศนศึกษาแบบเช้าไปเย็นกลับ (Sightseeing Tour หรือ Excursion Tour) 3. เที่ยวแหล่งบันเทิงยามราตรี (Night Tour) 4. เที่ยวซื้อของ (Shopping Tour)