KM ข้าวไทยในแอฟริกา 8 มีนาคม 2553 โดย ศศิวิมล ทะสุนทร
วิกฤตแฮมเบอร์เกอร์ปี 51 อินโดจีน แอฟริกา จีน อินเดีย ตะวันออกกลาง ขยายสู่ตลาดใหม่ ส่งออกไทยจะไปทางไหน? นับแต่ตลาดสหรัฐอเมริกาที่ประสบปัญหาหนี้ด้อยคุณภาพในภาคอสังหาริมทรัพย์เมื่อปี 2551 ซึ่งนำมาสู่วิกฤตที่รู้จักกันว่า “วิกฤตแฮมเบอร์เกอร์” ซึ่งส่งผลกระทบต่อกลุ่มประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจอย่างสหภาพยุโรป ญี่ปุ่น โดยตลาดเหล่านี้ล้วนเป็นตลาดส่งออกสำคัญของไทย ซึ่งในปัจจุบันประเทศไทยพึ่งพาการส่งออก คิดเป็นสัดส่วนถึงกว่า ๗๐ % วิกฤติเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นกับประเทศเหล่านี้ ไม่เพียงแต่จะทำให้กำลังซื้อถดถอยลงไปเท่านั้น แต่ปัญหามาตรการกีดกันทางการค้าก็จะเกิดขึ้นตามมาด้วยเพราะประเทศเหล่านี้จะต้องคุ้มครองผู้ผลิตในประเทศของตัวเอง ทำให้ประเทศที่พึ่งพิงการส่งออกอย่างประเทศไทย ได้รับผลกระทบจากวิกฤตเศรษฐกิจครั้งนี้ด้วย คำถามที่ตามมา ก็คือ แล้วการส่งออกไทยจะทำอย่างไร? ในเมื่อตลาดเก่า อย่างสหรัฐ สหภาภพยุโรป และ ญี่ปุ่น ที่เป็นตลาดเก่ามีการชลอตัวการสั่งซื้อ(การนำเข้าสินค้า) คำตอบที่หลายคนทราบกันดีอยู่แล้วคือ "การขยายการส่งออกสู่ตลาดใหม่" ที่ยังมีช่องว่างทดแทน นั่นเอง ซึ่งตลาดส่งออกใหม่ๆ 5 อันดับแรกที่ผู้ส่งออกไทยสนใจ ประกอบด้วย จีน อินเดีย ตะวันออกกลาง อินโดจีน และ แอฟริกา วันนี้ดิฉันจึงขอหยิบหยกหนึ่งในตลาดใหม่ คือ ตลาดแอฟริกา เพื่อเสนอเรื่องราวความสำคัญของตลาดแอฟริกา โดยเฉพาะการส่งออกข้าวไทยไปที่นี่ ในฐานะที่ประเทศไทยเป็นประเทศที่ส่งออกข้าวเป็นอันดับ 1 ของโลก
สู่ตลาดใหม่: แอฟริกา ประชากรประมาณ 1 พันล้านคน มีกำลังการบริโภคสูง จากการค้าขาย อุดมด้วยทรัพยากรธรรมชาติเช่น น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ แร่ธาตุ เศรษฐกิจเติบโตที่ 3.2 % โดยรวม การแข่งขันด้านการค้ายังน้อย ภายในประเทศขาดแคลนการผลิตอย่างมาก ร้อยละ 80 ของสินค้าอุปโภคบริโภคนำเข้าทั้งหมด
สัดส่วนตลาดส่งออกข้าวไทย ปี 2552 เอเชีย แอฟริกา 55% อเมริกา ตะวันออกกลาง ยุโรป โอเชียเนีย 2% 20% 7% 6% 10%
ประเภทข้าวที่ส่งออกไปแอฟริกา ปี 2552 48.5% 0.5% 22.2% 11.3% 17.5% ข้าวนึ่ง ข้าวกล้อง ข้าวขาว ข้าวหอมมะลิ ปลายข้าว
สถิติการส่งออกข้าวไทย ปี 2552 ประเทศ ตัน % สัดส่วน 1 ไนจีเรีย 1,070,927.35 12.46% 2 อแฟริกาใต้ 751,247.84 8.66% 3 เบนิน 610,925.91 7.11% 4 ไอเวอรี่โคสต์ 525,329.59 6.11% 5 สหรัฐอเมริกา 440,347.52 5.12% 6 เซเนกัล 433,898.79 5.05% 7 จีน 328,237.66 3.82% 8 อิรัก 282,024.09 3.28% 9 ฮ่องกง 268,401.23 3.12% 10 ญี่ปุ่น 264,083.79 3.07% 11 อินโดนิเซีย 219,643.25 2.56% 12 เยเมน 188,768.28 2.20% 13 สิงคโปร์ 187,816.70 2.19%
สถิติการส่งออกข้าวไทย ปี 2552 ประเทศ ตัน % สัดส่วน 14 คาเมรูน 186,335.84 2.17% 15 โมซัมบิค 175,446.09 2.04% 16 ซาอุดิอาระเบีย 174,183.65 2.03% 17 กาน่า 167,208.40 1.95% 18 มาเลเซีย 162,437.05 1.89% 19 ฟิลิปปินส์ 156,033.40 1.82% 20 ออสเตรเลีย 129,002.10 1.50%
สถิติการส่งออกข้าวไทย ปี 2547-2552 500,000 1,000,000 1,500,000 2,000,000 2,500,000 3,000,000 3,500,000 4,000,000 4,500,000 5,000,000 2547 2548 2549 2550 2551 2552 ปี ตัน แอฟริกา เอเชีย ตะวันออกกลาง ยุโรป โอเชียเนีย อเมริกา
บทสรุป เปลี่ยนจาก Look West Policy เป็น Go West Policy ถึงเวลาแล้ว………It’s time ก่อนที่คู่แข่งอย่างเวียดนามจะแย่งส่วนแบ่งตลาดของไทยไปมากกว่านี้ !
ขอบคุณค่ะ