Biological Concepts and Theories for Psychiatric Nursing 1. บอกแนวคิดหลักของทฤษฏี ที่อธิบายการเกิดโรคทางจิตเวชได้ 2. บอกถึงกายวิภาค + สรีระวิทยาของระบบประสาทที่เกี่ยวข้อง กับการเกิดโรคทางจิตเวชได้พอสังเขป 3. อธิบายการสื่อสารของระบบประสาท + สารสื่อประสาทที่ สำคัญได้ 4. อธิบายการเกิดโรคทางจิตเวชบางโรค ด้วยแนวคิดทางชีวภาพ
Why people suffer from psy. Symptom ? How psychiatric symptoms occur ??? Psycho-Social Factors such as - Fear , Stress , Anxiety , Economics ect. Biological Factor
The 1990s : The Decade of the Brain - Biological Revolution - Collaboration of science + Technology - Research based knowledge about epidemiology, Dx. , Rx. and prevention
Key concepts Problem occurred in some part of N. S Key concepts Problem occurred in some part of N.S. - Usually the brain’s Limbic system and CNS receptor sites. - Genetics predisposition - Excesses or deficiencies or imbalance of neurotransmitters - Hormonal and immunological effected
Human are not fully understood about the brain function
Nervous System : CNS ------> Brain ; Spinal cord : PNS ------> Cranial Nerve ; Spinal Nerve ( 32 nerves ) ; ( 31 pairs ) : Autonomic Nervous System ( ANS ) : Nerve Ganglion ; Nerve Ending Neurons
The Brain
Structure + Function of the brain Cerebral Hemisphere ----> Cerebral Cortex : Process + synthesizes information ( Emotion , Reasoning , Though , Biologic Function ) : Interaction with other parts. Esp. Limbic System ( Emotional Brain ) ระบบกิ่งก้านสาขา ที่งานเกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึก
Limbic systems
Collaboratory Function Amygdala ปฏิกิริยาทางอารมณ์ การรับรู้ ความคิด การได้กลิ่น Hippocampus : การเรียนรู้ ความจำ การเกิดอาการชัก ** Hallucination ** ( มี Psychomotor excitability )
Diencephalon : Thalamus , Hypothalamus , Brain Stem Hypothalamus : ~ Relay Station รับ Impulses ต่าง ๆ จาก Spinal Cord , Brain Stem , Cerebellum : ควบคุม Activities , Movement , Emotion and Tactile ยกเว้น การได้กลิ่น
Hypothalamus : ~ Hub between body and mind รับข้อมูลทางกายภาพ แปลงสู่ความคิดและอารมณ์ : ควบคุม---> T , H2O , Hormone , Pain , Happiness , Sex Drive : Bridge to Brain Stem and Control ANS Function จิ๋ว แต่ แจ๋ว , เล็กพริกขี้หนู
Brain Stem : Medulla oblongata , Pons and Midbrain Medulla : ควบคุมการหายใจ , การเต้นของ H , BP, Pain , การกลืน การพูด การอาเจียน Pons : ~ สะพานเชื่อม Spinal Cord <----> Brain : มี Reflex Center ที่รับ Impulse มาจากการสัมผัส บริเวณใบหน้า----> การเคี้ยว การลืมตา การแสดงสีหน้า : ควบคุมการหายใจด้วย : มี Locus ceruleus ซึ่ง 70 % ของ Neurons ผลิตและหลั่ง NE Fear and Alarm
Midbrain : มี Reflex Center ทำหน้าที่เกี่ยวกับ การเคลื่อนไหวลูกตา การมองเห็น และควบคุมการหด ขยายรูม่านตา และยังเป็นบริเวณที่มีการถ่ายทอดสัญญาณจากสมองส่วนอื่น ๆ ไปสู่เปลือกสมองใหญ่ Brain Stem : ยังมี Sympathetic Nervous System และ Parasympathetic Nervous System ด้วย
The three important parts of the brain 1. Basal Ganglion ( Coronal section of cerebrum) Globus pallidus Caudate nucleus Putamen
Function of BG : Start + stop body movement Function of BG : Start + stop body movement : related to hallucination , delusion , emotional process and memory : excessive dopamine receptors also Ach GABA and other peptides NT : damage or lack of Dopamine here induced Parkinson ’s Disease .
2. Reticular Activating System ( RAS ) : เป็น Nerve Pathway มาเชื่อมกับ RF บริเวณที่ใกล้กับ Brain Stem---> การหลับ-ตื่น การมีสมาธิ 3. Extrapyramidal System (ES ) : กลุ่มของเซลประสาทส่งความรู้สึก (Tract of motor neuron ) จากสมองสู่บางส่วนของไขสันหลัง มีหน้าที่ซับซ้อน เช่น ส่งสัญญาณจาก Cortex , Cerebellum Brain Stem และ Thalamus *** Gross Motor Movement ***
Neurons : เฉพาะในสมอง มีจำนวนมากถึงร้อยล้านล้านเซลล์ (Trillions) ใน NS ส่วนอื่นก็มี : Network ->communication (Neurotransmission) : มีสารสื่อประสาท (Neurotransmitter) : แบ่งตามหน้าที่ได้ 3 ชนิด (รับ ส่ง ทั้งรับและส่ง) มีรูปร่างดังนี้
S y n a p s e
Neurotransmitter (NT ) 3 กลุ่มใหญ่ 1. กลุ่ม Amino acid : Excitatory --> glutamate , aspartate : Inhibitory--> GABA , glycine 2. กลุ่ม Monoamines : Catecholamine : DA , E , NE : Indoleamines : serotonin (5-HT) , Ach , melatonin , histamine 3. กลุ่ม Peptides (Neuromodurators): substance P. vasopressin, somatostatin,neurotensin, Endorphin
ตัวอย่างการสังเคราะห์ NT Serotonin Tryptophan Tryptophan hydroxylase 5-hydroxytryptophan amino acid decarboxylase 5-hydrotryptamine (Serotonin) MAO 5- hydroxyindoleacetic acid (5-HIAA)
Function of Neurotransmitters DA : Movement, Judgement, Emotional Control, Happiness, Thinking, Motivation, Memory and Endocrine Function NE : Sleep - Awake, Attention, Emotion+Feeling Intelligence and Endocrine Function * 5-HT: Level of Activities, Sleep , การเกิดอาการ Hallucination, Delusion และ Withdrawal ในผู้ป่วยจิตเภท , ควบคุมอุณหภูมิ และการเจ็บปวด
Melatonin : อนุพันธุ์ของ 5-HT ในสัตว์พบว่าเกี่ยวกับการสร้าง Pigment และควบคุมการสืบพันธุ์ Ach : Sleep Cycle, Muscle Tone, Movement Glutamate : พบทั่วร่างกาย และ ที่ CNS มีมากเป็นพิษ GABA : อนุพันธุ์ ของ Glutamate ระดับที่เหมาะสมจะช่วยยับยั้งไม่เกิด Anxiety
อธิบายการเกิดโรคทางจิตเวช ตามแนวคิดชีวภาพ Schizophrenia : Dopamine Hypothesis - DA, NE, 5-HT สูง และไม่สมดุล (DA - HT ) - Hypersensitivity --> D2 และ 5-HT Receptors : Genetic --> prevalence 1 % worldwide แต่ แฝดแท้พบ 48-50 % , แฝดเทียม พบ 14-15 %, พ่อ+แม่ป่วยพบ 35-46 % แต่พ่อหรือแม่ป่วยพบ 12 - 15 %
Mood Disorder : - NE, 5 - HT สูง----> Mania - NE, 5 - HT ต่ำ----> Depression - DA - Ach - GABA ไม่สมดุล---> Bipolar - Mania พ่อหรือแม่ป่วยพบ ~ 24 % แต่ในโรค Depression พบ ~ 20 % - พบว่ามี Pituitary Hormone Imbalance เช่นในโรค Depression พบว่าระดับ ACTH , TSH ต่ำกว่าปกติ
Panic Disorder : - GABA ลดลง - NE - 5-HT ไม่สมดุลกัน - Epinephrine เพิ่มขึ้น - มี Overactivity ของ Locus ceruleus - แฝดแท้พบ 31 % - พ่อ + แม่ป่วย พบ 25 %
As long as biologic knowledge expands, psychiatric mental health nurses are responsible for translating that knowledge into care practices that recognize the biologic factors related to Mental Illness ( Mental Disorder: MD ) Biologic explanation of MD can reduce the stigma often associated with them ( psychiatric patient )