อาชีพ เชื้อชาติ เพศ เบอร์ของนักฟุตบอล ศาสนา 1.มาตรานามบัญญัติ (Nominal scale) เป็นการวัดอย่างหยาบๆ บอกความแตกต่างโดยลักษณะของการแยกกลุ่ม แต่ไม่สามารถบอกเป็นตัวเลขได้ และไม่สามารถระบุได้ว่าดีกว่าหรือด้อยกว่า มักเป็นตัวแปรที่เป็นข้อมูลเชิงคุณลักษณะ เช่น อาชีพ เชื้อชาติ เพศ เบอร์ของนักฟุตบอล ศาสนา มีคุณสมบัติเท่าเทียมกันทุกประการ ไม่มีความหมายในเชิงปริมาณ ไม่สามารถนำมาบวก ลบ คูณหารได้ แต่สามารถแจกแจงความถี่ได้ ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา
ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา ตัวแปร คุณลักษณะที่แสดงความแตกต่าง เพศ ชาย หญิง อาชีพ รับจ้าง รับราชการ ค้าขาย เชื้อชาติ ไทย จีน ลาว อาการของโรค รุนแรง ไม่รุนแรง/เรื้อรัง เฉียบพลัน ในการเก็บข้อมูลเชิงคุณลักษณะตามระดับนามมาตรา อาจกำหนดตัวเลขแทนคุณลักษณะ เช่น อาชีพรับจ้างให้รหัสเลข 1 อาชีพรับราชการเลข 2 อาชีพค้าขายเลข 3 ตัวเลข 1 , 2 , 3 เป็นตัวเลขที่แสดงความแตกต่างของตัวแปรเท่านั้น มิได้หมายถึง ปริมาณมากน้อยกว่ากัน ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา
ยังสามารถแสดงปริมาณความมากน้อย (Magnitude) จัดเรียงลำดับได้ 2.มาตราเรียงอันดับ (Ordinal scale) เป็นระดับการวัดที่มีคุณสมบัติการวัดที่สูงกว่า มาตรานามบัญญัติ ตัวเลขหรือสัญลักษณ์ที่ใช้แทนคุณลักษณะแต่ละหน่วย นอกจากบอกชื่อและจำแนกแล้ว ยังสามารถแสดงปริมาณความมากน้อย (Magnitude) จัดเรียงลำดับได้ แต่ช่วงของความห่างของแต่ละอันดับไม่เท่ากัน ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา
3.มาตราอันตรภาค (Interval scale) เป็นข้อมูลที่มีระดับการวัดที่มีคุณสมบัติสูงขึ้นจากมาตราเรียงอันดับ บอกรายละเอียดของคุณลักษณะที่สูงขึ้น บอกความแตกต่างเป็นค่าตัวเลขได้ และตัวเลขนั้นมีคุณสมบัติทางคณิตศาสตร์คือ บวก ลบ คูณ หาร ได้ เช่น อุณหภูมิร่างกาย คะแนนสอบ ตัวแปรที่มีระดับการวัดช่วงมาตรา สามารถวัดในระดับที่ต่ำกว่าได้ทั้งแบบที่ 1 และ 2 สามารถแสดงปริมาณความมากน้อยได้(magnitude) ความแตกต่างระหว่างแต่ละหน่วยมีค่าเท่ากัน(Equal interval) ไม่มีศูนย์แท้ ( non absolute zero) ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา
ตัวอย่าง ระดับการวัดตัวแปรแบบช่วงมาตรา ตัวอย่าง ระดับการวัดตัวแปรแบบช่วงมาตรา ตัวแปร คุณลักษณะที่แสดงความแตกต่าง Interval ลดระดับลงเป็น Ordinal Nominal อุณหภูมิร่างกาย - 10C 0C 37 C 100C ต่ำ ปกติ สูง ปกติ เป็นไข้ คะแนนสอบ 30 40 55 80 91 ปานกลาง ดี ดีมาก ผ่าน ไม่ผ่าน ดร.ณัชชา มหปุญญานนท์ บรรยาย ณ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา