โดย นางสาวสุพัสตรา เหล็กจาน สำนักงานประมงจังหวัดขอนแก่น การเลี้ยงสัตว์น้ำโดยวิธีชีวภาพ โดย นางสาวสุพัสตรา เหล็กจาน สำนักงานประมงจังหวัดขอนแก่น
เกษตรธรรมชาติคืออะไร เกษตรธรรมชาติเป็นวิธีการดำเนินงานเกษตรที่มุ่งเน้นการผลิตทางการเกษตรตามกฎเกณฑ์ของธรรมชาติ ทำให้ดินที่มีชีวิต โดยการประยุกต์ใช้จุลินทรีย์ที่มีชีวิต เกิดประโยชน์ทั้งระบบการเกษตรที่เป็นธรรมชาติ ไม่ใช้สารเคมีและยาฆ่าแมลง อันเป็นการทำลายระบบนิเวศน์การเกษตร เป็นระบบที่ให้ผลผลิตและคุณภาพสูงซึ่งก่อให้เกิดความมั่นคงยั่งยืนในขณะเดียวกันก็รักษาสิ่งแวดล้อมด้วย
เป้าหมายเกษตรธรรมชาติ ผลิตอาหารที่ปลอดจากสารพิษ หรือสารเคมี ช่วยภาวะเศรษฐกิจและสภาพจิตใจของผู้ผลิตและผู้บริโภค เป็นการเกษตรที่ทุกคนสามารถทำได้และเป็นการเกษตรอย่างยั่งยืน ไม่ทำลายความสมบูรณ์ของดินและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ผลิตอาหารให้เพียงพอ และมีคุณภาพสูงแก่ประชากรโลกที่กำลังเพิ่มมากขึ้น
การทำปุ๋ยหมักธรรมชาติ(โบกาชิ) การทำปุ๋ยหมักธรรมชาติ คือการนำเอาอีเอ็มมาหมักผสมกับอินทรียวัตถุเป็นการขยายจุลินทรีย์ที่มี ประสิทธิภาพให้มีจำนวนมากขึ้นแข็งแรงขึ้น และฟักตัวอยู่ในอินทรียวัตถุ เพื่อนำไปใช้ปรับปรุงดินให้ร่วนซุย มีแร่ธาตุอาหารที่สำคัญเหมาะแก่การเพาะ ปลูกนอกจากนี้ยังใช้กับการเลี้ยงสัตว์ ได้อีกด้วย
ส่วนผสมในการทำปุ๋ยหมักธรรมชาติ (โบกาฉิ) มูลสัตว์แห้งทุกชนิด 10 กิโลกรัม (1/2 ปี๊บ) แกลบดิบ 20 กิโลกรัม (1 ปี๊บ) รำละเอียด 20 กิโลกรัม (1 ปี๊บ) กากถั่วลิสง 5 กิโลกรัม (1/4 ปี๊บ) อีเอ็ม 4 ช้อนโต๊ะ กากน้ำตาล 4 ช้อนโต๊ะ น้ำสะอาด 10 ลิตร (1/2ปี๊บ) * หากไม่มีกากถั่วป่น ให้เพิ่มมูลสัตว์แห้งทุกชนิดเป็นจำนวน 20 กิโลกรัม (1 ปิ๊บ )
วิธีทำ 1. นำมูลสัตว์ผสมกับแกลบดิบให้เข้ากัน
2. ผสมอีเอ็ม กับกากน้ำตาล และน้ำสะอาด 10 ลิตรที่เตรียมไว้ใส่บัวรดน้ำ แล้วรดบนกองมูลสัตว์กับแกลบให้ชุ่ม คลุกเคล้าให้เข้ากัน จะมีความชื้นพอดี 40-50 %
3. นำรำละเอียดกับกากถั่วป่น ลงคลุกเคล้ากับแกลบผสมมูลสัตว์แล้วนำไปหมักดังนี้
- นำส่วนผสมที่เตรียมไว้กองบนพื้นให้มีความหนา 15-20 ซ. ม - นำส่วนผสมที่เตรียมไว้กองบนพื้นให้มีความหนา 15-20 ซ.ม. คลุมด้วยกระสอบป่านหมักไว้ 7 วัน โดยกลับกองปุ๋ยทุกวัน วันละ 1-2 ครั้ง - นำส่วนผสมที่เตรียมไว้ไปใส่กระสอบ ถุงปุ๋ย หรือถุงอาหารสัตว์ที่อากาศถ่ายเทได้ประมาณ 3/4 ของกระสอบไม่ต้องกดให้แน่น พลิกกระสอบแต่ละด้านทุกวัน
4. ปุ๋ยหมักธรรมชาติ (โบกาฉิ) ที่ได้จะร่วนแห้ง มีกลิ่นหอมเหมือนเห็ดแห้ง และเย็น นำไปใช้ได้หรือบรรจุกระสอบ เก็บไว้ในที่ร่มไม่มีความชื้นควรใช้ให้หมดภายใน4 เดือน
วิธีใช้ 1. ใช้ในการเตรียมบ่อเลี้ยงปลา/กุ้ง ทดแทนการใช้สารเคมีและปูนขาว 2. ใช้ในการปรับคุณภาพน้ำในบ่อเลี้ยงปลาให้มีสภาพดีอยู่เสมอโดยใช้ปุ๋ยหมักธรรมชาติ (โบกาฉิ) จำนวน 20 กิโลกรัม ต่อบ่อเลี้ยงปลาขนาด 1 ไร่ (น้ำในบ่อลึกเฉลี่ย 1 เมตร) ใส่ปุ๋ยหมักธรรมชาติทุกๆ 10 วันตลอดระยะเวลาที่เลี้ยงปลา
3. ใช้เตรียมดินเพื่อปลูก พืชผัก ไม้ผล พืชไร่นา ฯลฯ 4. ใช้บำรุงดินใน ไร่ นา สวน ให้สมบูรณ์อยู่เสมอ 5. ใช้ปรับสภาพน้ำเน่า และกำจัดกลิ่นเหม็นต่างๆ
การรักษาสภาพแวดล้อมในบ่อปลา คือการรักษาคุณภาพดินและน้ำให้อยู่ในสภาพดีอยู่เสมอ ไม่เกิดมลพิษแก่ปลาปลาที่เลี้ยงในบ่อ นอกจากการไม่ปล่อยปลาหนาแน่นและให้อาหารมากเกินไป การใช้อีเอ็มเป็นการช่วยขจัดของเสียและก๊าซพิษในบ่อ การใช้โบกาชิจำนวน 20 กิโลกรัม ต่อบ่อเลี้ยงปลาขนาด 1 ไร่ (น้ำในบ่อลึกเฉลี่ย 1 เมตร) ใส่ปุ๋ยหมักธรรมชาติทุกๆ 10 วัน ตลอดระยะเวลาที่เลี้ยงปลาช่วย เพิ่มอาหารธรรมชาติ และประหยัดค่าอาหาร
การเลี้ยงปลาให้โตเร็ว ต้องให้อาหารอย่างเพียงพอและมีอาหารครบถ้วน มีการเสริมสร้างความแข็งแรงโดยผสมอีเอ็มในอาหารให้ปลากิน การทำอาหารจากอีเอ็มสูตรต่างๆ สูตรปลากินพืช ปลายข้าวเหนียวต้มสุก 2 กิโลกรัม รำละเอียด 1 กิโลกรัม ผักสดสับละเอียด 1 กิโลกรัม อีเอ็ม 1ช้อนโต๊ะ กากน้ำตาล 1ช้อนโต๊ะ น้ำสะอาด 5 ลิตร
สูตรปลากินเนื้อ ปลายข้าวเหนียวต้มสุก 1 กิโลกรัม รำละเอียด 2 กิโลกรัม เศษเนื้อหรือซี่โครงไก่ สับละเอียด 1 กิโลกรัม อีเอ็ม 1ช้อนโต๊ะ กากน้ำตาล 1ช้อนโต๊ะ น้ำสะอาด 5 ลิตร
วิธีทำ นำส่วนผสมทั้งหมดคลุกเล้าเข้ากันหมักทิ้งไว้ 6 ชั่วโมงแล้วจึงนำให้ปลากิน ปั้นเป็นก้อนขนาดเท่ากำมือ ให้อาหารโดยใส่ภาชนะที่เป็นกระบะจมในน้ำ 30 ซ.ม. 2 เวลา เช้าเย็น ปลาจะกินอาหารอิ่มในเวลา 30 นาที ปรับปริมาณอาหารทุก 30 วัน อาหารปลาหมักเช้าในช่วงเย็นหมักเย็นในช่วงเช้า สำหรับการให้อาหารสำเร็จรูปผสมอีเอ็มโดย อาหารเม็ด 1 กิโลกรัม อีเอ็ม 2 ช้อนโต๊ะ น้ำสะอาด 0.8-1 ลิตร แช่ 30 นาที ก่อนให้
ลด ละ เลิก การใช้สารเคมี ชีวีสดใส ลด ละ เลิก การใช้สารเคมี ชีวีสดใส
สวัสดี