แนวคิดในการวิเคราะห์ผู้เรียนที่นิยม 5 แนวคิด แบบลีลาการเรียนรู้ (learning Stye) แต่ละคนต่างกัน มี 3 ลักษณะ 1) เรียนรู้ได้ดีด้วยการเห็น (Visual modality) 2) เรียนรู้ได้ดีด้วยการได้ยิน (Auditory …) 3) เรียนรู้ได้ดีจาการเคลื่อนไหว การสัมผัส (Kinesthetic..) (หน้า 10 - 12 จำนวน 14 ข้อ) สรุป (พ.ร.บ. 2542 กพร. สมศ. ต้องวิเคราะห์ผู้เรียน นำไปสู่ “เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ---- การออกแบบการสอน (โดยปรับวิธีการสอนให้สอดคล้องกับผู้เรียน โดยปรากฏในแผนการสอน)
การปรับวิธีการสอนให้สอดคล้องกับผู้เรียน ศึกษาแนวคิดวิธีสอน วิธีเรียนจากตำรา หรือ WWW ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับวิธีการเรียนของนักเรียน (สำรวจ สัมภาษณ์ สอบถามผู้ปกครอง สังเกต แล้ววิเคราะห์ สรุปผลเป็นรายบุคคล เลือกวิธีสอนให้สอดคล้องกับผลการวิเคราะห์ข้อ 2 (ศาสตร์การสอน รศ. ดร. ทิศนา แขมมณี – CIPPA Model) ออกแบบการสอน (Instructional Design) และจัดทำแผนการสอน ทดลองใช้แผนการสอน สรุปผลการใช้ รายงาน (งานวิจัย 1 เรื่อง) นำผลการทดลองใช้เป็นข้อมูลในการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ครั้งต่อไป
สรุป วิธีการวิเคราะห์ผู้เรียน
ขอบเขตเนื้อหา ข้อมูลที่ควรรู้เกี่ยวกับผู้เรียน การใช้ประโยชน์จากข้อมูลของผู้เรียน ขั้นตอนการปฏิบัติ ผลผลิต/หลักฐาน การวางแผนเก็บรวบรวมข้อมูล วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล เครื่องมือที่ใช้
ข้อมูลที่ควรรู้เกี่ยวกับผู้เรียน ภูมิหลังทางครอบครัว บุคลิกภาพและลักษณะนิสัย สุขภาพ ความสนใจ/ความถนัดของนักเรียน วิธีการเรียนรู้ (Learning style) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน/ความรู้เดิมของผู้เรียน ความพร้อมและทักษะพื้นฐานในการเรียนรู้เรื่องใหม่
การใช้ประโยชน์จากข้อมูลของผู้เรียน ออกแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เหมาะสม กับผู้เรียน เตรียมผู้เรียนให้มีความพร้อมและพื้นฐาน พอเพียงที่จะเรียนเรื่องใหม่ วางแผนพัฒนาพฤติกรรมของผู้เรียนที่มีปัญหา
ผลผลิต/หลักฐาน ข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับผู้เรียนเป็น รายบุคคล แผนการจัดการเรียนการสอนสำหรับ ผู้เรียนกลุ่มต่างๆ รายงานผลการจัดกิจกรรม
กำหนดวิธีการเก็บข้อมูล. เงื่อนไข:. - วัยของผู้เรียน. - ปริมาณผู้เรียน กำหนดวิธีการเก็บข้อมูล เงื่อนไข: - วัยของผู้เรียน - ปริมาณผู้เรียน - ลักษณะของชุมชน - ทรัพยากรที่ใช้ กำหนดแหล่งข้อมูล - นักเรียน - ผู้ปกครอง - เพื่อนนักเรียน - ครู
ยังมีรายละเอียด แต่ละวิธีที่น่าสนใจ และสามารถนำมาใช้จริง และทำวิจัยได้อีกมาก และง่าย เพราะมีแบบสำรวจผู้เรียนอยู่แล้ว เช่น ใน Website กรมวิชาการ /อื่นๆ / ครุศาสตร์ เพราะถือว่า เป็นสำคัญที่คนเป็นครูสมัยนี้ต้อง ปฏิบัติอันดับแรก (ครูมืออาชีพ) ก่อนที่นำไปใช้ ออกแบบการสอน และแผนการสอน ทั้งสกอ. สมศ. และกพร. (องค์ประกอบการเรียนการสอน) ศึกษารายละเอียดในเอกสาร