ตรวจการณ์สถานการณ์เศรษฐกิจโลก: ว่าด้วยปัญหา subprime…. 13 พฤศจิกายน 2550 มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ Disclaimer: ความเห็นในการสนทนาครั้งนี้ เป็นความเห็นส่วนบุคคล ไม่เกี่ยวข้องกับความเห็นของหน่วยงานหรือองค์กรใดๆ การสนทนาครั้ง นี้เป็นการพูดคุยแบ่งปันความรู้กัน กรุณาอย่าใช้นำไปอ้างอิง (ยกเว้นตอนทำข้อสอบวิชา อ.ปกป้อง)

เศรษฐกิจโลกยังขยายตัวอย่างต่อเนื่อง นำโดยประเทศกำลังพัฒนาอย่างจีนและอินเดีย คาดกันว่า ปีหน้าเศรษฐกิจน่าจะชะลอตัวลง ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากภาคอสังหาริมทรัพย์ในสหรัฐอเมริกา ที่ผ่านมา ผลกระทบทางเศรษฐกิจยังค่อนข้างจำกัด แต่ผลกระทบต่อระบบการเงินมีมากขึ้นเรื่อยๆ

ผลกระทบทางเศรษฐกิจจากวิกฤต subprime ที่ผ่านมายังแสดงผลค่อนข้างน้อย เศรษฐกิจชะลอตัวลง แต่ยังไม่แสดงอาการว่าจะเข้าสู่ภาวะหดตัว ข่าวเศรษฐกิจหลายข่าว ยังเป็นข่าวดี U.S. growth: 3.9% in Q3 (!) 166,000 new jobs in October การส่งออกดีขึ้น จากค่าเงินที่อ่อนตัวลง และเศรษฐกิจประเทศคู่ค้าที่ยังแข็งแกร่ง

ผลกระทบทางเศรษฐกิจจากวิกฤต subprime แต่ outlook ยังน่าห่วง ราคาบ้านและยอดขายบ้านยังลงไม่หยุด บ้านค้างอยู่ในตลาดนานขึ้น การลงทุนสร้างบ้านใหม่หดตัวลง Credit crunch as lending standard tightened อาจจะกระทบต่อการบริโภค และการลงทุนอื่นๆ Oil: $100 a barrel! Increased 5 times in 5 years

ผลกระทบต่อระบบการเงิน Hedge fund เจ๊งกันไปหลาย CEO ของธนาคารยักษ์ใหญ่ออกไปแล้วสามคน Liquidity tightened/counterparty risk Interbank market: Libor Commercial paper market High yield/CDS Credit crunch…

ผลกระทบต่อระบบการเงิน More surprises… write down ไปแล้วกว่า $40 billion could be as much as $200-300 billion [or more..] Rising delinquencies and foreclosures 30-40% of subprime borrowers expected to default Subprime: $1.2 trillion out of $10 trillion outstanding mortgages ผลกระทบที่แท้จริง ยังประเมินไม่ได้ ผลการดำเนินงานยังไม่ออก/ไม่ mark to market ARM rates reset…

วิวัฒนาการ ตลาด Mortgage Banks as a sole provider GSE Securitization Fannie Mae Freddie Mac/Ginnie Mae Private labeled securitization Sub-prime, alt-A ABCP

บทเรียนที่น่าสนใจ New financial landscape Regulated “core” FIs ลดบทบาทลง ธนาคาร Fannie Mae, Freddie Mac Financial market และ unregulated FIs มีบทบาทมากขึ้นใน financial intermediary Hedge funds Mutual funds/pension funds Sovereign wealth funds

ข้อดี-ข้อเสีย Risk more dispersed, diversified Financial innovation Distribution of risks/financial stability Lax lending standard Procyclicality

บทเรียนที่น่าสนใจ (2) Disclosure and borrower education Role of rating agencies/Transparency Did investors understand their exposures? Maturity mismatches Bail-out & Moral Hazard? Agency problem in O2D model

สิ่งที่น่าจับตามอง “เมื่อ” เศรษฐกิจสหรัฐชะลอตัวลง เศรษฐกิจโลก จะรอดได้หรือเปล่า? การส่งออกของประเทศอื่นๆ พึ่งพาตลาดสหรัฐอเมริกามากพอควร Domestic demand ของประเทศกำลังพัฒนาจะแข็งแกร่งพอเพื่อทดแทนการส่งออกหรือไม่? เงินเฟ้อกำลังจะกลับมา?

จบแล้ว

House prices are sliding