Solar Storm พายุสุริยะ นางสาวอรวรรณ พรหมงาม เทคโนโลยีพลังงาน I.D.53400803

Outline พายุสุริยะคืออะไร พายุสุริยะจะเกิดขึ้นได้จริงหรือไม่ ? พายุสุริยะมีผลกระทบต่อโลกอย่างไร ? การคาดการณ์ล่วงหน้าเกี่ยวกับพายุสุริยะทำได้หรือไม่ ? การเตือนภัยและเตรียมรับมือกับพายุสุริยะสามารถทำได้หรือไม่ ?

ดวงอาทิตย์ (the sun) แกนกลาง (core) เขตแผ่รังสี (radiative zone) โครงสร้างภายในดวงอาทิตย์ แกนกลาง (core) เขตแผ่รังสี (radiative zone) เขตการพา (convection zone) ชั้นบรรยากาศของดวงอาทิตย์ โฟโตสเฟียร์ (photosphere) โครโมสเฟียร์ (chromosphere) โคโรนา (corona)

พายุสุริยะคืออะไร ?

จุดดับบนดวงอาทิตย์ (Sunspot) จุดดับบนดวงอาทิตย์ คือ บริเวณที่อุณหภูมิของดวงอาทิตย์บริเวณนั้นต่ำกว่า บริเวณรอบๆ จึงทำให้มองเป็นจุดที่มืดกว่าบริเวณโดยรอบ จุดดับของดวง อาทิตย์นั้นเกิดเนื่องจากแนวสนามแม่เหล็กใต้ผิวดวงอาทิตย์เกิดการกลับทิศหรือ การบิดขั้วและ ณ บริเวณจุดดับดวงอาทิตย์ ก็มักจะพบว่ามีปรากฏการณ์ การลุก จ้า (solar flare) ของดวงอาทิตย์ ภาพ : Sunspots are dark, planet-sized ที่มา : misterzwanch.com

การระเบิดจ้า (Solar flare) การระเบิดจ้าหรือการประทุ(Flare) เป็นการ ระเบิดอย่างรุนแรงของแม่เหล็กขั้วเหนือจำนวน หลายขั้วบนดวงอาทิตย์ ทำให้สสารภายใน photosphere นั้นหลุดออกมาด้วย ซึ่งจะมี อุณหภูมิสูงมากและการระเบิดนั้นจะพาเอาเปลว ไฟพลาสม่าของโคโรน่าหลุดออกมาด้วย

Corona mass ejection เป็นการโก่งตัวของแม่เหล็กบนดวงอาทิตย์ ดันให้แม่เหล็ก ดวงอาทิตย์โก่งออกมาเป็นเปลวไฟโค้งๆหรือเหมือน ฟองอากาศ แล้วก็เกิดการแยกออกจากกันของแม่เหล็กนั้น บริเวณผิวของดวงอาทิตย์ ก่อให้เกิดแรงดีดขึ้นและพัดออกมา จากดวงอาทิตย์ แต่พายุสุริยะชนิดนี้มีกำลังเบากว่า flare มาก

วัฏจักรสุริยะ (Solar Cycle) วัฏจักรสุริยะ(solar cycle) คือ รอบของการเปลี่ยนแปลงปริมาณจุดดับของ ดวงอาทิตย์(sunspot) สำหรับวัฏจักรสุริยะหนึ่งๆ จะกินระยะเวลาประมาณ 11 ปี ภาพ : the Sun changed between 1991 and 1995. ที่มา : noaanews.noaa.gov

พายุสุริยะคืออะไร ? เกิดจากการปลดปล่อยพลังงานอย่างรุนแรงจากดวงอาทิตย์ โดยที่กระแสของ อนุภาคพลังงานสูงนั้นพัดมาจากดวงอาทิตย์ด้วยปริมาณและความเร็วสูงกว่า ระดับปกติ นั้นก็คือ "พายุสุริยะ" ภาพ : the way the solar wind interacts with the earth's magnetic field. ที่มา : www.stormblogging.com

ที่มา : http://ircamera.as.arizona.edu/NatSci102/movies/solarerupt.gif

พายุสุริยะจะเกิดขึ้นได้จริงหรือไม่ ? ในช่วงปี 2011-2014 จะเป็น ช่วงเวลาที่เกิดจุดมืดจำนวนมากใน ดวงอาทิตย์ จึงคาดว่าน่าจะเกิดพายุ สุริยะอย่างแน่นอนคงมีทุกวัน แต่จะ รุนแรงมากน้อยเพียงใด ไม่สามารถ คาดการณ์ได้ แต่ไม่มีบ่งบอกได้ว่า จะต้องเกิดในปีใดเป็นพิเศษ

ภาพ : เปลวสุริยะที่ใหญ่ที่สุด เมื่อ 7 กันยายน 2005 ภาพ : เปลวสุริยะที่ใหญ่ที่สุด เมื่อ 7 กันยายน 2005  จุดดำเล็กๆ ในวงแหวนไฟสีเหลืองแสดงขนาดของโลก เมื่อเปรียบเทียบกับเปลวสุริยะ 

พายุสุริยะมีผลกระทบต่อโลกอย่างไร ? การเกิดแสงเหนือแสงใต้ (Aurora) การคมนาคมสื่อสารใช้งานไม่ได้ วงจรอิเล็กทรอนิกส์ ในดาวเทียมอาจถูกทำลาย ระบบผลิตกระแสไฟฟ้าล้มเหลวในประเทศที่อยู่ใกล้ขั้วโลก แกนแม่เหล็กโลกอาจเปลี่ยนตำแหน่งหรือกลับขั้ว เกราะคุ้มกันรังสีคอสมิกจากดวงอาทิตย์จะหมดไปชั่วขณะหนึ่ง

ผลกระทบต่อโลก

ผลกระทบต่อโลก

aurora Aurora เกิดจากอะตอมของธาตุต่างๆ ในชั้นบรรยากาศโลกถูกกระตุ้น(ชน)โดย ประจุไฟฟ้าจากพายุสุริยะทำให้เกิดการปล่อยคลื่นรังสีออกมาในช่วงคลื่นที่ตาเห็นได้

การคาดการณ์ล่วงหน้าเกี่ยวกับพายุสุริยะ เป็นสถานการณ์ที่เกิดขึ้นกะทันหันและเป็นครั้งเป็นคราว พยากรณ์ล่วงหน้าไม่ได้ 

การเตือนภัยและเตรียมรับมือกับพายุสุริยะสามารถทำได้หรือไม่ ? รัฐบาลสหรัฐฯ จึงได้จัดตั้งศูนย์สภาวะแวดล้อมของอวกาศ (Space Environment Center) ใช้ดาวเทียม Solar and Heliospheric Observatory (SOHO) ใช้ดาวเทียม Advanced Composition Explorer (ACE)

สรุป การศึกษาเกี่ยวกับดวงอาทิตย์ทำให้ทราบว่า พายุสุริยะจะเกิดขึ้นบ่อยครั้งในช่วงที่ มีจุดมืดจำนวนมากบนดวงอาทิตย์ พายุสุริยะมักจะเกิดขึ้นในกลุ่มจุดมืดของดวง อาทิตย์ แต่พายุสุริยะไม่เคยทำลายสิ่งปลูกสร้าง หรือทำลายผู้คนให้ล้มตายหรือ บาดเจ็บ อาจจะกระทบทางด้านเศรษฐกิจบ้าง เช่น กระทบต่อบริษัทสายการ บิน โรงผลิตกระแสไฟฟ้า บริษัทดาวเทียม นักบินอวกาศ และรบกวนการสื่อสาร ทางคลื่นวิทยุ เป็นต้น เราจึงไม่ควรตระหนักต่อการเกิดพายุสุริยะ และเราควรจะ ศึกษาและใช้ประโยชน์จากการเกิดพายุสุริยะให้มากที่สุดค่ะ

Thank You