แนวทางการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดย ดร.อัคพงศ์ สุขมาตย์ ณ โรงเรียนสีกัน (วัฒนานันท์อุปถัมภ์) วันที่ 21-22 พฤษภาคม 2555
ธรรมชาติของมนุษย์ รักความสะดวกสบาย ชอบทำอะไรตามใจตัวเอง ไม่ชอบระเบียบ ข้อบังคับ ชอบทำอะไรง่าย ๆ ชอบพูดมากกว่าลงมือทำ ชอบได้มาง่ายๆ มักง่าย เกรียดคร้าน ความอดทนต่ำ มีนิสัยโหดร้าย ชอบทารุณผู้อื่น ชอบซ้ำเติมเมื่อเห็นผู้อื่นผิด ชอบใช้คำว่า “สมน้ำหน้า” ชอบความหายนะของผู้อื่น เช่น ชอบดูคนทะเลาะกัน ทำร้ายกัน มีความอิจฉาริษยาผู้อื่นที่ได้ดีกว่า เหนือกว่า ก้าวหน้ามากกว่า
ธรรมชาติของมนุษย์ มีสัญชาตญาณเอาตัวรอดด้วยการปฏิเสธ ชอบพูด “ฉันทำไม่ได้” มีความกลัวภัยต่าง ๆ เช่น ภัยธรรมชาติ น้ำท่วม ไฟไหม้ กลัวความเจ็บปวด และกลัวความตาย มีความต้องการทางเพศ มีความรักเมื่อพอใจ และรู้สึกเกลียดเมื่อไม่ชอบ มีความเปลี่ยนแปลง โกรธ โมโห หงุดหงิด ตามภาวะสิ่งแวดล้อม สิ่งเหล่านี้เป็นสันดานดิบ ดังนั้นทุกศาสนาจึงพยายามฝึกฝนให้มนุษย์ละเว้นในสิ่งเหล่านี้
แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองกับการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน การดื่มน้ำบริสุทธิ์ 6-8 แก้ว/วัน การรับประทาน 5 หมู่ ทำให้เซลล์ประสาท/เซลล์สมองเติบโต การหายใจลึกๆ นานๆ ซ้ำๆ มีจังหวะแน่นอน เกิดสมาธิ ปลอดโปร่ง ลดการหลงลืม การฟังเพลง/ดนตรี กระตุ้นสมองสองซีก เพลงคุณภาพ คลื่นแอลฟา หรือเทต้า เรียนรู้อย่างรวดเร็ว
แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองกับการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน คล้ายความเครียด พักผ่อน ผ่อนคลาย ออกกำลังกาย จัดระบบงาน หัวเราะ/ยิ้ม การบริหารสมอง ทำงานและเคลื่อนไหวร่างกาย เปลี่ยนอิริยาบท จัดกิจกรรมนอกห้องเรียน
การเรียนรู้มีมาแต่กำเนิด แนวการจัดกิจกรรมการสอน ต้องคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล เน้นความต้องการของผู้เรียนเป็นหลัก ต้องพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้เรียน ต้องน่าสนใจ ไม่เบื่อหน่าย ต้องมีบรรยากาศแห่งความเมตตากรุณา ต้องท้าทาย ทำให้อยากเรียนรู้
การเรียนรู้มีมาแต่กำเนิด แนวการจัดกิจกรรมการสอน ต้องสร้างสถานการณ์ ประสบการณ์ และเน้นปฏิบัติ สนับสนุน ส่งเสริมการเรียนรู้ มีจุดมุ่งหมายของการสอนที่ชัดเจน ต้องเข้าใจผู้เรียน ต้องคำนึงถึงภูมิหลังของผู้เรียน
รูปแบบการเรียนรู้ของบุคคล แนวการจัดกิจกรรมการสอน การเรียนรู้ไม่ได้เกิดจากการสั่ง/การสอนอย่างเดียว ประสาทสัมผัสทั้ง 5 มีความสำคัญ มีการบูรณาการความรู้ เชื่อมโยงความรู้ และประสบการณ์ ขยายหรือสร้างความรู้ มีการประยุกต์ใช้ความรู้
รูปแบบการเรียนรู้ของบุคคล แนวการจัดกิจกรรมการสอน แก้ปัญหาการทำงาน จัดให้ครอบคลุม การรับรู้ บูรณาการ และ การประยุกต์ใช้ เชื่อมโยงสู่การปฏิบัติจริง
ความสนใจมีความสำคัญต่อการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน ความแตกต่างระหว่างบุคคล เปิดโอกาสให้นักเรียนออกแบบการเรียนรู้ของตนเอง ให้นักเรียนสำรวจตนเองบ่อยๆ ค้นหาและปรับปรุงจุดด้อย พัฒนาจุดเด่น สร้างความสุขในการเรียนรู้ ทำการเรียนให้มีความหมายต่อชีวิต
ความสนใจมีความสำคัญต่อการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน ต้องมีข้อมูลของนักเรียน คิดหรือพัฒนากิจกรรมที่ส่งเสริมความถนัด พัฒนาด้านอื่นๆที่เสริมกัน เปิดโอกาสให้แสดงออกอย่างเหมาะสม จัดเวทีให้แสดงอย่างอิสระ
สมองมีการสร้างกระบวนการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองซีกซ้าย (หน้าที่) ทำหน้าที่วิเคราะห์ คิดอย่างมีเหตุผล การรับรู้เรื่องภาษา สมองซีกขวา(หน้าที่) ความคุมอารมณ์ - ความคิดสร้างสรรค์ การจินตนาการ
สมองมีการสร้างกระบวนการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองซีกซ้าย (เวลาอ่านหนังสือ) การคิดเป็นเหตุเป็นผล และเป็นขั้นตอน ทำความเข้าใจ และจดจำ รับข้อมูลที่ละน้อย เป็นขั้นตอน เรียงลำดับ รับข้อมูลซ้ำๆกันเรื่อยๆ
สมองมีการสร้างกระบวนการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองซีกขวา (เวลาอ่านหนังสือ) การคิดไม่เป็นขั้นตอน การทำความเข้าใจและจดจำ การรับรู้ข้อมูลที่ละมากๆในหนึ่งครั้ง การรับข้อมูลอย่างรวดเร็ว
สมองมีการสร้างกระบวนการเรียนรู้ แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองซีกซ้าย (เวลาทำงาน) ความสามารถในการคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล ความสามารถในการคำนวณ ความสามารถในการวิเคราะห์ สมองซีกขวา (เวลาทำงาน) ความสามารถในการวางแผน ความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ ความสามารถในการมองไกล
การเรียนรู้ในสิ่งที่สนใจจะเกิดประสิทธิภาพ แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองจะซึมซับได้ง่าย ประสานข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว ครอบคลุมมิติในชีวิตมนุษย์ หลากหลาย และนักเรียนเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ ใช้แหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย เชื่อมโยงความรู้ใหม่อย่างมีประสิทธิภาพ
การเรียนรู้เกิดได้ทั้งตั้งใจและไม่ตั้งใจ แนวการจัดกิจกรรมการสอน ต้องไม่ยากกับการรับรู้ อาจเกิดขึ้นหลังการเรียนรู้ ขึ้นอยู่กับระดับการคิด ต้องสอดคล้องกับประสบการณ์เดิม เปิดโอกาสในการประยุกต์ใช้ความรู้มากๆ
การเรียนรู้เกิดจากการสร้างความเข้าใจ แนวการจัดกิจกรรมการสอน การจำเป็นสิ่งจำเป็น แต่ไม่เน้นการจำ การจำไม่ก่อเกิดการเชื่อมโยง หารูปแบบการเรียนรู้ที่เหมาะกับผู้เรียนของตน เรียนรู้สิ่งที่มีความหมายในชีวิต
การเรียนรู้เกิดจากการปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น แนวการจัดกิจกรรมการสอน การสาธิต การทำโครงงาน ทัศนศึกษา มีประโยชน์ การนำความรู้มาเป็นเรื่องเล่า เน้นให้ใช้ประสาทสัมผัสให้มากที่สุด ครูไม่ควรเป็นผู้บรรยาย ครูควรเป็นผู้กำกับ ครูต้องเชื่อว่าเด็กหาความรู้เป็น ข้อเสนอแนะของครูมีความสำคัญ
การเรียนรู้ต้องเผชิญสถานการณ์หรือสิ่งกระตุ้น แนวการจัดกิจกรรมการสอน การสร้างสถานการณ์ และสิ่งแวดล้อมที่ปลอดภัย การเรียนที่ท้าทาย เสี่ยง และสนุกสนาน การถูกทำโทษเนื่องจากความผิดพลาดคืออุปสรรค การสร้างความเครียดไม่ก่อเกิดการเรียนรู้
แนวการจัดกิจกรรมการสอน สมองมีเท่าเทียมกัน แนวการจัดกิจกรรมการสอน ผู้เรียนมีความแตกต่างทางสติปัญญา ความคนมีความถนัดของตนเองอย่างน้อยหนึ่งอย่าง เปิดให้นักเรียนได้วางแผนชีวิตตนเอง ค้นหาความสุข และความหมาย ครูต้องเป็นผู้แนะนำ อำนวยความสะดวก และประสานงานกับผู้ปกครอง
การสร้างบรรยากาศ(ตัวอย่าง) หาเรื่องขำๆมาเล่าก่อนสอน สอนโดยใช้คำพูดทางบวก อย่าใช้คำถากถาง ใช้สื่อที่หลากหลาย