บทที่ 10 วงจรรายได้
บทนำ วงจรรายได้ (Revenue Cycle) เป็นวงจรที่เกี่ยวข้องกับ กิจกรรมการรับคำสั่งซื้อสินค้าหรือบริการ กิจกกรมการส่งมอบสินค้าหรือบริการ กิจกรรมการเรียกเก็บเงินค่าสินค้าหรือบริการ และกิจกรรมการรับชำระเงินค่าสินค้าหรือบริการจากลูกค้า ในแต่ละขั้นตอนของการปฏิบัติงานนั้นผู้ที่มีหน้าที่รับผิดชอบในการปฏิบัติงานจะต้องบันทึกข้อมูลที่เกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สามารถส่งข้อมูลเข้าไปทำการประมวลผลรายการค้า และจัดทำรายงานเสนอให้แก่ผู้ใช้อย่างครบถ้วน ถูกต้องและทันเวลา
กระบวนการปฏิบัติงานในวงจรรายได้ กระบวนการปฏิบัติงานในวงจรรายได้ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ตามลักษณะของงานคือ ประเภทที่ 1 กระบวนการปฏิบัติงานในวงจรรายได้สำหรับการขายเชื่อ ประเภทที่ 2 เป็นกระบวนการปฏิบัติงานในวงจรรายได้สำหรับการขายสด
กระบวนการปฏิบัติงานในวงจรรายได้ ประเภทที่ 1 กระบวนการปฏิบัติงานในวงจรรายได้สำหรับการขายเชื่อ แบ่งตามลำดับขั้นตอนของการปฏิบัติงานได้ 4 ขั้น คือ ขั้นที่ 1 รับคำสั่งซื้อจากลูกค้า (Order Entry Application) ขั้นที่ 2 เตรียมการส่งมอบสินค้าให้แก่ลูกค้า (Shipping Application) ขั้นที่ 3 เรียกเก็บเงินจากลูกค้า (Billing Application) ขั้นที่ 4 รับชำระเงินจากลูกค้า (Cash Receipts Application )
ขั้นที่ 1 รับคำสั่งซื้อจากลูกค้า เกิดขึ้นในส่วนงานที่ทำหน้าที่ขายสินค้า จากรูปที่ 10-1 แสดงให้เห็นกระบวนการรับคำสั่งซื้อจากลูกค้าโดยการปฏิบัติงาน เริ่มต้นจากพนักงานนำข้อมูลที่ได้รับจากการสั่งซื้อทางไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Mail) คำสั่งซื้อทางโทรสาร ( Facsimile ) หรือคำสั่งซื้อจากใบสั่งซื้อ (Purchase Order)
ขั้นที่ 2 เตรียมการส่งมอบสินค้าให้แก่ลูกค้า เป็นขั้นตอนที่เกิดขึ้นหลังจากที่ได้มีการยืนยันการขายสินค้าให้แก่ลูกค้า การปฏิบัติงานในขั้นนี้มีขึ้นเพื่อให้แน่ใจว่ากิจการสามารถจัดส่งสินค้าพร้อมใบส่งมอบสินค้าให้แก่ลูกค้าได้ตามกำหนดเวลาที่ลูกค้าต้องการ
ขั้นที่ 3 เรียกเก็บเงินจากลูกค้า เป็นขั้นตอนในการจัดทำใบแจ้งหนี้ส่งไปยังลูกค้า พร้อมกับการบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับการขายลงในแฟ้มข้อมูลหลักของสินค้าคงเหลือ แฟ้มข้อมูลหลักของบัญชีแยกประเภททั่วไป ซึ่งเปรียบเสมือนหนึ่งเป็นบัญชีคุมยอดของบัญชีสินค้าสำเร็วรูป บัญชีขาย บัญชีลูกหนี้ และบัญชีต้นทุนขาย แฟ้มข้อมูลใบแจ้งหนี้ และแฟ้มข้อมูลบันทึกการเพิ่ม - ลดของบัญชีลูกหนี้